Amerikaanse overheid bespioneert haar burgers (nog steeds)

© Reuters

De Amerikaanse Nationale Veiligheidsraad verzamelt op grote schaal telefoongegevens van Amerikaanse burgers via een geheim rechterlijk bevel.

Vorige maand verkreeg de Nationale Veiligheidsraad NSA een gerechtelijk bevel dat telecomprovider Verizon verplicht om gedurende drie maanden ‘op dagelijkse basis’ informatie te verschaffen over alle telefoongesprekken via zijn systeem, zowel binnen de VS als tussen de VS en andere landen. Dat meldt de Britse krant The Guardian, die het vertrouwelijke document in handen kreeg.

Concreet gaat het over metadata als telefoonnummers, locatiegegevens, het tijdstip en de duur van de gesprekken. De inhoud van de gesprekken valt niet onder het rechterlijk bevel. Een dergelijke uitgebreide gegevensoverdracht wordt doorgaans enkel toegestaan in het kader van specifieke verdenkingen.

Amerikaanse media hebben tevergeefs uit officiële of onafhankelijke bron bevestiging te krijgen van het volgens CNN vier pagina’s bevattende bevelschrift aan telecomoperator Verizon om telefoongegevens van klanten door te spelen aan inlichtingendienst NSA.

Wel kreeg nieuwszender CNN bij de NSA te horen dat die “van zodra het kan” zal antwoorden op vragen. CNN stipt aan dat het bevelschrift niet vermeldt waarom het verzoek aan de geheime rechtbank is gedaan. Fox News weet dan weer dat het document zich baseert op de bepalingen van de Patriot Act inzake “businessgegevens”.

Nog volgens Fox zei Verizon in zijn rapport over het eerste kwartaal 121 miljoen klanten te hebben: 98,9 miljoen mobiele telefoons, 11,7 vaste telefoons bij mensen thuis en ongeveer tien miljoen commerciële telefoonlijnen. Het bevelschrift zegt niet welk soort klanten wordt bespioneerd.

Al Gore: ‘Obsceen schandalig’

Protest is er inmiddels van de vroegere democratische vicepresident Al Gore. “In het digitale tijdperk moet privacy een prioriteit zijn. Ligt het aan mij, of is het geheim blanco bespioneren obsceen schandalig?”, zo werd hij door CNN en het ABC News geciteerd.

De invloedrijke mensenrechtenbeweging American Civil Liberties Union (ACLU) sprak van een “alarmerende praktijk”. “Het is erger dan Orwelliaans en het toont nog maar eens de mate aan waarin onze fundamentele democratische rechten in het geheim moeten wijken voor de eisen van niet ter verantwoording te roepen inlichtingendiensten”, zei Jameel Jaffer, vicedirecteur juridische zaken bij de ACLU. Die wil dat het bevel meteen wordt ingetrokken en dat het Congres een onderzoek instelt.

‘Overheid tast grenzen af’

Het lek doet de discussie over de grenzen van de spionagebevoegdheden van de Amerikaanse overheid weer oplaaien. Experten waarschuwen al langer voor de groeiende kloof tussen wat de burgers denken dat de overheid mag, en wat de overheid vindt dat de wet toelaat.

‘De overheid tast in steeds toenemende mate de grenzen af van wat relevant is om grote hoeveelheden data te kunnen verzamelen’, zegt Julian Sanchez van de libertaire denktank The Cato Institute in The Guardian. ‘Een dergelijke willekeurige dataverzameling wijst echter elke schijn van terughoudendheid of specifieke verdenking af.’

Zoveelste schandaal

In 2006 brak een vergelijkbaar schandaal uit toen bleek dat de NSA telefoongegevens van tientallen miljoenen Amerikanen had verzameld en die data gebruikte in het kader van terreuronderzoek. Het is echter de eerste keer dat blijkt dat de praktijken ook op grote schaal en op willekeurige basis plaatsvinden onder president Barack Obama .

De privacyschandalen blijven president Obama achtervolgen. Vorige maand kwam hij nog onder vuur te liggen nadat journalisten van het persbureau AP hun telefoongegevens moesten prijsgeven aan het ministerie van Justitie. Dat gebeurde in het kader van een onderzoek naar een perslek door een anonieme overheidsbron. (JDW/SD/Belga)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content