Amerika bekijkt oorlogszuchtig Noord-Korea met argusogen

© Reuters
Tom Vandyck
Tom Vandyck Tot 2014 correspondent in de VS voor Knack.be

De oorlogstaal uit Noord-Korea is vooral voor intern gebruik, denkt men in de VS. Toch kunnen zaken uit de hand lopen. En dat is gevaarlijk, als er kernwapens in het spel zijn.

De Noord-Koreanen dreigden de voorbije dagen herhaaldelijk dat ze Amerikaanse doelwitten zouden aanvallen. Het jonge staatshoofd Kim Jong-un liet zich zelfs fotograferen voor een landkaart met doelwitten in de continentale VS. De Amerikanen denken niet dat het zo ver komt – Noord-Korea heeft simpelweg niet de technologie om de VS te treffen – maar zijn niettemin op hun hoede.

Amerika gaat alvast zijn raketdefensie verstevigen. “Wij geloven dat deze jonge snaak afgeschrikt moet worden”, zei admiraal James Winnefeld, de ondervoorzitter van de Amerikaanse generale staf, in de Washington Post over Kim Jong-un. “En als dat niet kan, zullen we klaar zijn.”

Heroïsche leider

Kim Jong-un (30) is piepjong voor een staatshoofd. Sinds hij in december 2011 zijn vader Kim Jong-il opvolgde, is hij er nog niet in geslaagd om de onvoorwaardelijke genegenheid van de bevolking en het leger te winnen, wordt aangenomen in de VS.

Vandaar dat hij dezer dagen zo hard uithaalt. Noord-Koreaanse leiders presenteren zichzelf graag als heroïsche leiders die zich onversaagd staande houden in een wereld vol oppermachtige vijanden. Kim Jong-un heeft wat dat betreft nog een en ander te bewijzen.

Noord-Korea stelde dat het vanaf nu in staat van oorlog verkeert met Zuid-Korea. Het verbrak deze week zijn rode telefoonlijn met de zuiderbuur en bracht zijn raketten in staat van paraatheid voor aanvallen op Amerikaanse en Zuid-Koreaanse doelwitten. Aanvalsplannen zijn goedgekeurd, liet het weten.

Dat wil echter lang niet zeggen dat de zaak verder zal gaan dan woorden, sust men in Washington. “Een show opvoeren, is niet hetzelfde als actie ondernemen”, zei een anonieme hoge VS-regeringsfunctionaris aan de Washington Post. “De situatie als oorlog omschrijven, mag lang niet verward worden met oorlog willen, laat staan met een oorlog beginnen.”

Chirurgische aanvallen

In ieder geval geeft men in Washington aan dat het Amerikaanse leger de zaak met argusogen bekijkt. Afgelopen week werden twee B2-stealthbommenwerpers naar het Koreaanse schiereiland gestuurd voor gezamenlijke oefeningen met het Zuid-Koreaanse leger. Die ‘stealth’-toestellen zijn onzichtbaar voor de radar en kunnen uitgerust worden met kernwapens.

Die zet kwam er volgens Amerikaanse bronnen echter niet als antwoord op de oorlogstaal die te horen is in Pyongyang. De oefeningen zouden al een tijd gepland zijn geweest.

In ieder geval zijn Korea-watchers het erover eens dat de taal in Pyongyang gespierder is dan gebruikelijk. Ook in Zuid-Korea staan de zenuwen iets strakker gespannen dan normaal. Anonieme regeringsbronnen daar stelden in de media dat er plannen klaarliggen voor “chirurgische aanvallen” op het Noorden.

Onder de radar

In die omstandigheden bestaat steeds de kans op misverstanden en onbedoelde schermutselingen die tot oorlog leiden. Dat Noord-Korea kernwapens heeft, maakt niemand er geruster op.

Het gevaar kan echter uit een onverwachte hoek komen, waarschuwen experts in de New York Times. Wie echt van plan is om ten strijde te trekken, hangt zijn aanvalsplannen doorgaans niet aan de grote klok. Minstens even bezorgd zijn de Amerikanen over wat de Noord-Koreanen onder de radar doen.

Aangenomen wordt dat Noord-Korea de hand had in de succesvolle cyberaanvallen op Zuid-Koreaanse banken en televisiezenders twee weken gelende, en in het tot zinken brengen van de Zuid-Koreaanse oorlogsbodem Cheonan drie jaar terug, waarbij 46 mensen omkwamen.

Het Noorden heeft nooit enige betrokkenheid bekend bij die incidenten. In de huidige gespannen situatie zijn het echter net zulke zetten die tot erger kunnen leiden.

Deksel op de neus

Bijkomend probleem is dat Kim Jong-un onberekenbaarder lijkt dan zijn vader. Terwijl die zich haast nooit in het openbaar vertoonde, is de zoon de laatste dagen niet uit het nieuws weg te branden met steeds maar meer licht ontvlambare retoriek. Bovendien schijnt hij zich een stuk minder aan te trekken van de wensen van zijn grote bondgenoot China. Dat had zich verzet tegen de Noord-Koreaanse kernproef in december, maar kreeg het deksel op de neus.

“We zijn ervan overtuigd dat die gaat over Kim die zijn status wil verstevigen bij zijn eigen volk en zijn eigen leger, die hem nog steeds niet kennen”, zei een anonieme hoge VS-functionaris aan de New York Times. “We zijn niet zo bezorgd over wat zijn volgende dreigement zal zijn, maar veel meer of wat hij de volgende keer zal doén.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content