In een 43 minuten lange video heeft terreurbeweging al-Qaida onthoofdingen en het vastleggen ervan op video, verboden. Een praktijk waarvoor oprichter van het huidige Islamitische Staat, Abu Musab al-Zarqawi in 2005 door al-Qaida-collega Ayman al-Zawahiri terechtgewezen werd.
Amerikaanse troepen recupereerden in Irak een brief uit 2005 die door huidig al-Qaida-leider Ayman al-Zawahiri aan zijn afgevaardigde in Irak, Abu Musab al-Zarqawi gericht was. Die laatste is nu beter bekend als oprichter van wat Islamitische Staat zou worden, de soennitische extremistische beweging die een kalifaat uitriep in veroverde gebieden in Syrië en Irak.
‘Discreter zijn’
In de brief wordt al-Zarqawi op het matje geroepen door zijn overste. Gijzelaars onthoofden en de executievideo’s online publiceren was – en is – namelijk not done. Inderdaad, de vijand moet vermoord worden en er zal terreur worden gezaaid, beaamt al-Zawahiri. Maar slachtpartijen en het vastleggen ervan zouden de publieke opinie tegen de beweging keren. De leider-in-wording waarschuwde al-Zarqawi volgens The New York Times dan ook discreter te zijn. ‘Dood de gevangenen met de kogel’, luidde het advies.
Ondertussen zijn de wegen van Islamitische Staat en al-Qaida gescheiden. Maar al-Qaida houdt vast aan het standpunt dat ook een decennium geleden al in de brief werd benadrukt.
‘Onaanvaardbaar ongeacht motivatie’
Maandag 8 december keerde de terreurgroep zich openlijk af van onthoofdingen in een 43 minuten lang interview met Nasr bin Ali al-Ansi, een militair strateeg van de Jemenitische tak van al-Qaida. Met de video wil de door Osama bin Laden opgerichte groepering volgens de krant duidelijk maken dat het pragmatischer en bijgevolg minder extreem is dan de jihadistische rivalen – IS – in Syrië. Voor IS lijken onthoofdingen karakteristiek geworden te zijn.
‘Er bestaat geen twijfel over dat sommige van onze leden beïnvloed zijn door het zien van de recent verspreide onthoofdingen’, reageert al-Ansi in de video. ‘We aanvaarden die praktijk niet en keuren het ten sterkste af’, zegt de man volgens een transcriptie van SITE Intelligence: een organisatie die volgens The New York Times jihadistische propaganda controleert.
‘Zulke daden vastleggen en verspreiden onder de bevolking in de naam van de religie en jihad, is volgens ons een grote fout. Het is onaanvaardbaar, ongeacht de motivatie’, besluit de al-Qaida-strateeg.
Al-Ansi verduidelijkt bovendien dat hij niet alleen zijn mening of die van al-Qaida op het Arabische schiereiland uiteenzette, maar die van de belangrijkste huidige leiders van de beweging. Volgens al-Ansi was het wat bin Laden ook zelf geloofde. ‘Daarom meen ik, dat wie zulke acties begaat, het bevel van Sjeik Osama schendt.’
De strateeg is een oude rot binnen al-Qaida. In de jaren ’90 trok hij naar Afghanistan om er te trainen in de elitekampen van de terreurbeweging. Later werd hij door bin Laden naar de Filipijnen gestuurd in 2001, waar hij jihadi’s moest opleiden: zowel in de principes van de Sharia als in militaire tactieken. Ook daar werd hem al opgedragen te benadrukken dat het vastleggen van brutaliteiten verboden was.
Propaganda
Het is net die werkwijze die deel uitmaakt van de propaganda van Islamitische Staat. Iets wat de soennitische extremistische beweging afgelopen zomer op de kaart zette als een van ’s wereld meest brutale terreurorganisaties. Het begon met de opnames van de onthoofdingen van Amerikaanse gijzelaars James Foley en Steven Sotloff.
Pas een maand geleden publiceerde IS volgens The New York Times nog een van zijn afgrijselijkste video’s: een lange, cinematografische productie die de onthoofding van tientallen Syrische soldaten tentoonspreidde . En omdat onthoofding blijkbaar centraal staat bij de organisatie, werden ook nog foto’s gepubliceerd waarbij kinderen hun poppen van het hoofd ontdeden.
Natuurlijk betekent de afwijzing van onthoofdingen door al-Qaida niet dat die organisatie er beter op wordt. Militanten van de beweging schoten pas de Amerikaanse gijzelaar Luke Somers neer in Jemen, luttele momenten voordat een zeskoppig SEAL-team de plaats bereikte waar hij gevangengehouden werd.
Enkele dagen daarvoor plaatste het al-Nusra-front in Syrië, gelinkt aan al-Qaida, een foto online waarop te zien is hoe een Libanese gijzelaar geëxecuteerd wordt: knielend voor een strijder met een geweer in de hand.
Hoewel de dood zelf niet wordt getoond, wordt die wel geïmpliceerd. Uitgevoerd zoals de leiders het opdragen: met de kogel.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier