Tom Lievens

‘Aanslagen verdienen niet dat de waarom-vraag gesteld wordt’

Tom Lievens Journalist in Barcelona

Tom Lievens woont en werkt al 25 jaar in Barcelona. Hij weet dat de stad de terreur zal overleven en ziet hoe zijn vijftienjarige dochter meer dan ooit beseft dat ze geluk heeft ‘aan deze zijde van grenzen’ geboren te zijn.

Barcelona kreeg een oplawaai vanjewelste, als een onschuldig kind kreeg het een pak slaag uit het niets.

Geen kat die er iets van snapt. De vraag waarom is een overbodige. Aanslagen verdienen niet eens dat ze gesteld wordt. Terreur is nooit meer dan een laffe daad zonder enig doel of nut.

Aanslagen verdienen niet dat de waarom-vraag gesteld wordt.

Tenzij er iemand is die mij kan uitleggen waar de heroïek schuilt in het huren van een bestelwagen, het juiste moment afwachten om er een drukke wandelstraat mee in te vlammen en op een massa mensen in te rammen.

Zou die bestuurder zichzelf werkelijk een held vinden, krakende botten horend, gelaten doodsangsten zien in de ogen van mensen die hij vermorzeld, de doffe bonken van lijven tegen het koetswerk horend?

Niemand kan dit verklaren omdat er geen verklaring voor is. Laf.

Ik las op de Instagram-account van mijn vijftienjarige dochter een tekst die ze schreef en een afbeelding die toonde wat er in haar hart omging.

De afbeelding die de tekst van de vijftienjarige dochter vergezelt op Instagram.
De afbeelding die de tekst van de vijftienjarige dochter vergezelt op Instagram.© Tom Lievens

Ze drukt op onschuldig eenvoudige wijze uit wat er in de hele stad leeft op dit moment:

‘Vandaag is geen gelukkige dag. Gisteren was een nachtmerrie. Ik hoorde in de avond dat er een aanslag was gepleegd. In Barcelona, mijn stad, de stad waar ik veel doorheen loop, de stad waar ik van hou, de stad met een mengelmoes aan culturen, een prachtplek om in te leven. Deze gruweldaad zal voor altijd in onze geheugens gegrift blijven. Barcelona was een stad van licht, een stad van blijheid, een stad die eenieder verwelkomt. Maar vandaag is het u gelukt, wie u ook bent, ons aan het huilen te brengen, maar morgen staan we weer op in alle kracht en blijdschap.’

Mijn dochter, ook jij bent één van de miljoenen onschuldigen die een oplawaai kreeg. Net als de inwoners van Parijs, Londen, Berlijn, Brussel en Marseille.

En zoals in voornoemde steden stond de stad al snel in al haar kracht weer op. Inwoners trokken naar de Ramblas en het Plaza Catalunya om hun stem te laten horen.

Op de Ramblas waren alle winkels open, de terrassen waren bevolkt. Geen zweem van angst viel er te bespeuren. Het luidruchtige rumoer van stemmen was stiller dan anders en enig verkeer was afwezig, maar dat waren de enige dingen waar de goede observator aan kon merken dat er iets gebeurd was.

Twaalf zware klokslagen kondigden het middaguur aan en een minuut stilte die aangekondigd was op radio en televisie. Als ware het een recordpoging voor een mannequin challenge, u kent de hype misschien nog wel, bevroor iedereen. Het werd een minuut totale stilte en bewegingloosheid op een plek die nooit stilstaat. Van de dakloze tot de welgestelde toerist, iedereen stond er stil bij – elk verzonken in de eigen gedachten en manieren zoekend hoe om te gaan met de realiteit.

Na deze minuut begon iemand te klappen. Het handgeklap zwol aan tot een enorme ovatie. Op Plaza Catalunya waren 30.000 mensen samengestroomd, de koning en ministers ontbraken niet en scandeerden mee op het ritme van het handgeklap: ‘No tinc por! No tengo miedo! Ik heb geen angst!’

Minuten later stierf de laatste klap weg. De stad was klaar om het leven weer aan te vangen. Ik trok naar een café waar ik aan de praat raakte met de eigenaar, een goedmoedige Andalusiër van een jaar of vijftig.

Hij vertelde me hoe zijn café tijdens de gebeurtenissen een toeloop aan mensen in paniek had te slikken gekregen en ze urenlang allen met naar beneden gelaten rolluiken hadden gewacht op nieuws.

De kelner die er werkte, een jonge slungel, zei me: ‘Ik moest om zeven uur beginnen, ik woon om de hoek en snapte er geen bal van! Er was niemand op straat en alles was dicht toen ik hierheen wandelde. Het leek wel een film! Ik dacht dat ik nog sliep. Ook dit café was dicht dus ging ik maar naar huis. Pas later zag ik op het nieuws wat er aan de hand was.’ Beiden glimlachen om deze anekdote – ondanks alle gruwel.

Ze gingen verder met bedienen. De zaak liep vol.

‘Tafel vier klaagt dat de frieten wat koud zijn,’ hoor ik een moment later de kelner zeggen tegen de eigenaar.

Toen wist ik het, Barcelona komt dit te boven zonder enige twijfel en angst.

En kind, ik, je vader, de man die je held zou moeten zijn, die elk antwoord op een vraag van je zou moeten kennen, ik heb geen antwoord voor je.

Maar je woorden op Instagram tonen me dat ik je van kleins af aan de realiteit in heb gegooid. Jij kreeg geen Mickey Mouse-wereld voorgespiegeld waar iedereen lang en gelukkig leeft.

Je beseft dat deze bol met haar bevolking niet altijd een eerlijke plek is, dat zij ook bevolkt is met een aantal klootzakken.

Toen je zes was, werd het journaal niet afgezet als je in de buurt was om je niet te choqueren met verzuipende vluchtelingen.

Ik hield mijn hand niet voor je oogjes bij het zien van een dode duif op straat.

Je beseft dat deze bol met haar bevolking niet altijd een eerlijke plek is, dat zij ook bevolkt is met een aantal klootzakken.

Je beseft dat je geluk hebt gehad aan deze zijde van grenzen te zijn geboren, hier waar je het goed hebt.

Jouw tekst toont me dat misschien jij me ooit nog antwoorden zal geven op vragen die ik heb.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content