Omdat slechts beperkte communicatie naar de buitenwereld toegelaten wordt via officiële kanalen, heerst een opvallende stilte bij de Hongkongse politie tijdens de protesten. Twee agenten doorbreken de stilte nu.
Een opvallende stille aanwezige bij de Chinese protesten is de Hongkongse politie. Beperkte communicatie naar de buitenwereld toe mag enkel via de officiële kanalen. Toch hebben we twee agenten gevonden die met ons wilden praten, buiten de officiële kanalen om. Politieagent zijn is allesbehalve een populaire job dezer dagen. Kwan formuleert het ons op deze manier: “Op straat durf ik niet meer luidop zeggen dat ik naar het politiekantoor moet gaan. Nu zeg ik gewoon dat ik naar het werk ga.”
De politie kwam voor de eerste keer in opspraak toen het op 28 september traangas en pepperspray heeft gebruikt om betogers uit elkaar te drijven. Daarop ontstond wereldwijd protest en ongewild heeft het optreden van de agenten de populariteit van de betogingen en de Occupy-beweging vergroot.
Zachtaardig gas
Maar Kwan ziet geen graten in het gebruik van traangas: “Traangas brengt geen permanente schade toe. Je zondert je af en na een uur heb je er geen last meer van. Maar als we een betoger hardhandig moeten verwijderen, is het niet ondenkbaar dat we blessures veroorzaken waar ze meer dan een week mee sukkelen. Bovendien hebben we de betogers meermaals gewaarschuwd dat we traangas zouden afvuren indien ze de site niet wilden ontruimen.”
Kwan reconstrueert de feiten van 28 september. Hij vindt dat de media een heel eenzijdig verhaal hebben opgetekend: “Toen we traangas gebruikten, overschreden de betogers het cordon. Zij stormden op ons af met de paraplu voor zich uit strekkend. Veel mensen zeggen dat paraplu’s werden gebruikt als verdedigingsmiddel maar wij ondervonden dat de betogers de paraplu’s gebruikten als steekwapen waarbij agenten werden geraakt. Wat is dan het verschil met een echt wapen?”
Sam Bekemans, student Sinologie die momenteel in Hongkong verblijft voor zijn thesis, heeft het allemaal zien gebeuren: “De politie werd omsingeld door betogers. Daarop plaatsten zij dranghekkens en probeerden stand te houden. Er werd aan het front een poging gedaan het politiecordon te doorbreken. Daarbij werden ze luid toegejuicht door de mensenzee achter hen.”
Kwan begint zich op te winden, en vertelt verder: “Veel betogers naderden ons met de handen in de lucht. Maar wat men niet ziet is, dat zij hun voeten gebruikten om ons te raken. Wanneer we dan dreigden terug te slaan, staken ze hun handen snel omhoog. Veel agenten zijn daar verbolgen over. Er wordt niets geschreven over betogers die een demarche uitvoeren op ons. Maar wel dat wij traangas afvuren wanneer ze met de handen in de lucht staan. Ik heb het gevoel dat de media een boeman willen aanduiden.”
Kwan geeft nog een voorbeeld van een subjectieve reportage. De politie gebruikte een oranje spandoek om met de betogers te communiceren. Daarop stond dat de betogers zich moesten verspreiden: ‘Disperse’. Maar het spandoek bevatte ook een rode achterzijde waarop met geweld werd gedreigd: ‘Stop charging or we use force’. Kwan: “In nieuwsreportages werd enkel de rode achterzijde getoond, terwijl de eigenlijke boodschap aan de voorzijde stond. Ook Facebook en andere sociale media gaven enkel aandacht aan die rode achterzijde. Het begon van ‘de agenten gaan waarschijnlijk het vuur openen’ naar ‘de agenten gaan het vuur openen’ tot ‘de agenten hebben het vuur geopend’.”
Kwan heeft ook nog zijn bedenkingen over de ware bedoelingen van de betogers. Sommige betogers waren vanaf het begin volledig uitgedost in beschermkledij: “Zij waren volledig uitgerust met beschermbril, paraplu en regenjas. Als je echt de bedoeling hebt om in vrede te betogen, waarom zou je je dan volledig uitdossen?”
Blaren en huiduitslag
Door de wekenlange betogingen, draait de Hongkongse politie steevast overuren. Werkdagen van twaalf uur zijn meer regel dan uitzondering. Een werkdag kan zo om zeven uur starten en met wat meeval om negen uur ’s avonds stoppen. Kwan: “Men beseft te weinig dat we door de gebeurtenissen lange dagen kloppen. Velen van ons hebben huiduitslag en blaren rond het middel door de constante druk van onze gordel.”
Enkele dagen later hadden we nog een afspraak met Cheung. In laatste instantie heeft hij ons interview moeten annuleren. De familie van Cheung veranderde van mening en wilde niet dat hij zou getuigen. We konden Cheung wel telefonisch spreken en hij klonk zeer vermoeid: “Wanneer mijn familie rellen of gevechten op tv ziet, zijn ze heel ongerust. Zelfs met mijn eigen vrienden heb ik geen contact omdat ik het te druk heb. We willen de betogers onze werkwijze uitleggen, maar we mogen niet te veel details prijsgeven. Maar wanneer we tegen hen praten, dringt het bijna nooit tot hen door. Ze weigeren te luisteren.”
Vorige week werd een betoger opgepakt en door enkele agenten in elkaar geslagen. Iemand heeft het incident net kunnen filmen en op sociale media kunnen plaatsen, waardoor het een enorme weerklank heeft gekregen. Kwan kent slechts een deel van het volledige verhaal maar probeert de gebeurtenissen te kaderen: “De agenten kwamen uit een tunnel, terwijl de betoger bovenop de tunnel hen stond op te wachten met een witte emmer. Hij was de agenten aan het nat maken. Toen een agent hem naderde, meende hij de man te herkennen van eerdere incidenten en ontdekten ze dat het om urine ging. De betrokken agenten hebben allemaal een gezin. Als ze worden ontslagen, zijn ze hun appartement kwijt en moeten ze met hun hele gezin een nieuwe stek zoeken. Waarom zouden ze dat allemaal op het spel zetten? We weten nog altijd niet wat er precies is gebeurd.”
Polarisatie
De Hongkongse maatschappij polariseert met enerzijds een kamp dat voor de betogingen is en een kamp dat genoeg heeft van de blokkades. De ordediensten krijgen een hart onder de riem van tegenbetogers. Zo is aan het station van de stad Sheung Shui een grootschalige petitie aan de gang. Actievoerders willen de politie steunen en proberen met een megafoon de aandacht van voorbijgangers te trekken. Opvallend veel mensen blijven staan en tekenen de petitie: “We willen vooral in vrede blijven samenleven en willen dat de overlast voorbij is. Geweld van de politie keuren wij af, maar incidenten met een massa volk zijn onvermijdelijk.”
Wanneer we op de site zijn van Mong Kok, zien we dagelijks hevige woordenwisselingen tussen voor- en tegenstanders. Het geroep lokt veel mensen en de politie probeert beide groepen voortdurend uit elkaar te houden, terwijl een agent de gebeurtenissen voortdurend filmt. Betogers werden de voorbije weken belaagd door gemaskerde mannen. Er wordt met de vinger gewezen naar de overheid en de politie. Zij zouden de maffia de opdracht hebben gegeven betogers in elkaar te slaan. Maar dat lacht Kwan resoluut weg: “In Mong Kok zijn er veel ongure buurten met karaokebars, nachtclubs en plaatsen waar drugs worden gedeald. Zelfs de maffia moeten hun brood verdienen en zullen daardoor zelf in actie schieten. Voor een kleine zelfstandige is een maand zonder klanten problematisch. De studenten moeten eens de bedenking maken waarom mensen hen willen aanvallen.”
Raymand To
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier