Wanneer de elite ook alle moreel gezag verliest

Ook uit het immer vredige en, zo nemen we veelal aan, corruptievrije Zwitserland borrelen nu zeer onaangename berichten op.

In België krijgt de politiek-financiële elite het almaar moeilijker om haar wraakroepende nonchalance en falend beleid in het Dexiadossier onder de mat te houden. Binnen de SP.A knijpen nogal wat tenoren de billen dicht omtrent de fall-out van de diverse dossiers rond Steve Stevaert. In Duitsland zit president Christian Wulff, een vertrouweling van kanselier Angela Merkel, in erg nauwe schoentjes als gevolg van financiële wanpraktijken toen hij gouverneur was van de deelstaat Niedersachsen. In Frankrijk werd enkele weken terug oud-president Jacques Chirac veroordeeld wegens corruptie en ligt zittend president Nicolas Sarkozy ook weer onder vuur. Deze keer heet het dat Sarkozy als minister van Begroting in 1994 nauw betrokken was bij de organisatie van een systeem om smeergeld naar politieke campagnekassen te kanaliseren.

Ook uit het immer vredige en, zo nemen we veelal aan, corruptievrije Zwitserland borrelen nu zeer onaangename berichten op. Phillipp Hildebrand, de erg gerespecteerde president van de Zwitserse centrale bank, komt samen met zijn echtgenote in opspraak wegens allerhande valutatransacties waarbij duidelijk sprake zou zijn van handel met voorkennis. Vooral een omvangrijke transactie daterend van eind september vorig jaar zou duidelijk geïnspireerd geweest zijn door het agressieve beleid dat de Zwitserse nationale bank toen begon te voeren om de stijging van de Zwitserse frank om te buigen.

De lijst van financiële wantoestanden ingegeven door of nauw betrekking hebbend op gezagdragende politici kan nog veel langer gemaakt worden. Zijn dergelijke toestanden altijd bijzonder afkeurenswaardig, ze krijgen een extra dimensie in deze tijden van kommer en kwel voor de ganse gemeenschap. De aanpak van de enorme problemen die de westerse maatschappijen teistert (eurocrisis, bankenmalaise, pensioenen, ziekteverzekering, energievoorziening, migratie, misdaad, …) vereisen op de eerste plaats een groot moreel gezag vanwege beleidsmensen om de offers die van de bevolking gevraagd worden ook acceptabel te maken. Hoe kleiner dit moreel gezag, hoe sneller de bevolking zich zal afzetten op alle mogelijke manieren tegen wat hen wordt opgedrongen.

De voorbije twee jaar toonden de politieke en financiële gezagdragers dat ze technisch en politiek gezien niet echt in staat zijn om de diverse crises goed te beheersen. De onwaarschijnlijke poespas aangericht in het kader van wat een beleid ter bestrijding van de crisis binnen de eurozone zou moeten voorstellen, is het meest schrijnende voorbeeld van de abdicatie van de politiek. Nu komt daar ook nog eens een zwaar verlies aan moreel gezag bij. Niemand mag schrikken dat als de politici in de komende maanden eindelijk tot de noodzakelijke ingrepen zouden durven overgaan – en dit blijft een zeer grote “als” – de man in de straat driftig en wrokkig zal reageren.