Tobback en De Leeuw willen lagere loonkosten, maar …

Aan socialistische zijde wordt eindelijk voluit het probleem van de te hoge loonkosten in België erkend. Financiering van lastenverlaging met de opbrengst van fraudebestrijding is een gammel idee.

Aan socialistische zijde wordt eindelijk voluit het probleem van de te hoge loonkosten in België erkend. Financiering van lastenverlaging met de opbrengst van fraudebestrijding is een gammel idee.

Het is zonder meer een doorbraak: zowel sp.a-voorzitter Bruno Tobback als ABVV-topman Rudy De Leeuw onderschrijven nu onverkort de thesis dat de Belgische economie kampt met te hoge loonkosten. De voorbije periode kwamen er uit socialistische hoek nog al te vaak uitspraken en stellingnames die de problematiek van de te hoge loonkosten ontkenden of toch minstens heel zwaar nuanceerden. Het is nog niet zo lang geleden dat Rudy De Leeuw de stelling van te hoge loonkosten radicaal afwees. De erkenning door sp.a en zeker door ABVV van het feit dat het huidige niveau van onze loonkosten de economische groei en de tewerkstelling, en zodoende ook de publieke financiën, zwaar in de wielen rijdt, is zonder meer een belangrijk nieuw gegeven naar het mogelijke sociaal-economisch beleid toe.

Rudy De Leeuw ging aan de vooravond van 1 mei zelfs nog een grote stap verder. Niet enkel erkent de voorman van ABVV het feit van de te hoge loonkosten in ons land, hij verwacht tevens enorme effecten van een loonlastenverlaging. Net zoals Bruno Tobback pleit De Leeuw er voor de verlaging van de loonlasten te financieren met de opbrengst van de strijd tegen fiscale en sociale fraude. De Leeuw noemt in dit verband een bedrag van 13 miljard euro als mogelijke opbrengst. Daarmede kunnen we, aldus De Leeuw, de toegankelijkheid van het openbaar vervoer verbeteren, voor meer kinderopvang zorgen, meer plaatsen in de school naar keuze mogelijk maken, hogere terugbetalingen in de gezondheidszorg financieren en ook nog eens voor beter geïsoleerde woningen zorgen.

En daar bovenop dus een loonlastenverlaging die volgens Rudy De Leeuw 150 000 bijkomende jobs moet kunnen opleveren. Zelfs als men er van uit gaat dat het gros van de beoogde 13 miljard euro naar de loonlastenverlaging gaat, dan stelt De Leeuw een enorm effect van die lastenverlaging in het vooruitzicht. De ABVV-topman is dus niet enkel overtuigd geraakt van het problematische karakter van onze hoge loonkosten, hij is in één beweging meteen ook een grote believer geworden in de positieve gevolgen van een loonlastenverlaging op de creatie van nieuwe jobs. Dit is echt nieuw. De logica dicteert dat De Leeuw nu sowieso zou moeten gaan voor een forse verlaging van de loonkosten want een dergelijk volume aan nieuwe jobs kan een vakbondsbaas toch onmogelijk zomaar laten liggen, zelfs indien financiering met opbrengst van bestrijding van fiscale en sociale fraude niet zou volstaan.

Bij dat laatste klemt inderdaad het schoentje. Inzake de opbrengst van de strijd tegen fiscale en sociale fraude zijn er principieel twee mogelijkheden. Ofwel levert het, ondanks de verwoede inspanningen van staatssecretaris John Crombez, allemaal niet zo veel op. De vooropgestelde verlaging van de loonkosten zal dan ook niet veel voorstellen. Ofwel brengt de strijd tegen de fraude wel behoorlijk wat op, pakweg enkele miljarden euro’s zonder daarom de 13 miljard van Rudy De Leeuw als iets realistisch te gaan beschouwen. Een dergelijke opbrengst biedt perspectieven maar doet vragen rijzen inzake de duurzaamheid van die opbrengst.

Succesvolle fraudebestrijding leidt logischerwijze tot minder fraude en dus minder opbrengst van fraudebestrijding. Op dat moment komt de financiering van de doorgevoerde lastenverlagingen in het gedrang. De kans is dan heel groot dat die lastenverlaging gewoon teruggeschroefd wordt. Dit perspectief ondermijnt al van bij de start de geloofwaardigheid van de idee om lastenverlagingen te baseren op de opbrengst van de strijd tegen fiscale en sociale fraude. Bij de ondernemingen zal men dan ook heel begrijpelijk aarzelend reageren op loonlastenverlagingen op deze manier georganiseerd.

De Belgische economie heeft dringend behoefte aan een lagere belasting op arbeid. Dat erkent men nu ook voluit ter linkerzijde. Loonlastenverlaging financieren met de opbrengst van de strijd tegen fiscale en sociale fraude creëert veel onzekerheid over de houdbaarheid van deze financiering op termijn. De verzekering van die houdbaarheid kan er enkel komen door in te grijpen op de uitgaven die gedragen worden, nu door de belasting op arbeid, in het post-1 mei 2013-tijdperk door opbrengst van fraudebestrijding. Het zal allicht weer wat tijd vergen maar dit is de onvermijdelijke verdere stap die mensen als Bruno Tobback en Rudy De Leeuw zullen moeten zetten. Hopelijk doen ze dat voor 1 mei 2014.