Liv Laveyne

Theater: Onvoltooid Verleden Tijd, De Roovers

Liv Laveyne Liv Laveyne

Over de dingen die ons bijblijven. De Roovers hartverwarmend in de winter.

IK HERINNER ME EEN ZONOVERGOTEN DAG


“Ik herinner me dat ik paardenbloemen plukte en dat Anja Ost zei dat het pisbloemen waren en toch bleek ik verder plukken. Ik herinner me onze hond met drie poten die we door de manier waarop hij wandelde Tipsy noemden. Ik herinner me hoe ik borsten op de poppen van mijn zus tekende. Ik herinner me dat als ik sliep met sokken aan, ik wakker werd met een droge mond. Ik herinner me…” Met ‘Onvoltooid Verleden Tijd’ (***1/2) brengen De Roovers een mooie ode aan de herinnering. Omdat wat was altijd een beetje wat is blijft.

Amerikaans museum van de herinnering

Het werk van de Amerikaanse schrijver Paul Auster is dankbaar speelmateriaal voor de Vlaamse gezelschappen. Nadat eerder al Braakland/Zhebilding (met ‘Schimmen’) en De Tijd (‘Auster: it don’t mean a thing if it ain’t got that swing’) inspiratie vonden in zijn verhalen, is het nu de beurt aan het acteurscollectief De Roovers. Zij doen het evenwel niet met een verhaal van Auster zelf, wel met verhalen van gewone Amerikaanse burgers.


In 2000 riep Auster in het radioprogramma ‘Weekend all things considered’ de luisteraars op om hun opmerkelijkste herinneringen te vertellen om zo een ‘museum van de Amerikaanse realiteit’ s bijeen te collectioneren. De beste verhalen stelde hij te boek in ‘I thought my father was God and other true tales of American life’. De Roovers-acteur Robby Cleiren las het boek, was er meteen weg van en selecteerde samen met zijn collega’s de sterkste verhalen om op de scène te vertellen.

Herinneringen, vaak zit het in de kleine details: de geur van vers gemaaid gras, de klakkende elastiek van je pyjama tegen je blote vel, maar vaak zit het ook in de ongewone toevalligheden van het leven op dat punt waar de dood en het zinderende leven elkaar kruisen, waarbij de mens zich tegelijk nietig én deel weet van het universum.


Zomers stilleven

Een opgezette hond, houten panelen, een hemelblauw achterdoek op scène. Het is dode materie zoals ook een foto dat is: een stilleven, een vanitasmotief. Of zoals de Franse filosoof Roland Barthes het noemde “een raadsel met een lijkgeur”, want het moment is onherroepelijk verloren na de klik. Kijk eens naar het (dodende) vogeltje.


Maar zoals de scène aarde, zee, vuur en lucht wordt, zo wekken de acteurs ook de herinneringen tot leven. Ze drinken een biertje, roken een sigaret, de micro gaat van hand tot hand, ze vertellen en luisteren naar elkaar. Als een fotoalbum doorbladerend. Zomergasten op een zonnige luie namiddag. Danseres Charlotte van den Eynde hinkelt als een vrolijk kind, slaat een rad, fladdert als een vlinder langs het blauwe scènedoek.


Gesamtkunst

‘Onvoltooid verleden tijd’ mag dan wel een voorstelling van De Roovers zijn, hun gasten op die luie namiddag zijn minstens even belangrijk. Naast de vijf acteurs (Roovers Robby Cleiren, Sara De Bosschere, Sofie Sente, Luc Nuyens aangevuld met stagiair Pieter-Jan De Wyngaerts ) staan ook danseres Charlotte Van den Eynde en muzikanten Eric Engels en Bjorn Eriksson (Admiral Freebee) mee op de planken.


Beeld en woord, muziek en dans vloeien ineen. Acteurs gaan ook mee musiceren of plegen een kort dansje, de muzikanten zijn meer dan het doorgaanse ‘behang’ maar treden ook op het voorplan zoals tijdens de jazzy spoken word ode aan de Martini. Nu eens opzwepend, soms ironiserend romantisch, vaak filmisch begeleidend vat de muziek het verglijden van de tijd. De langzaam opdoemende en weer vervagende projecties op de houten panelen doen hetzelfde met als leuk detail dat vele taferelen werden opgenomen tijdens onze druilerige Vlaamse winter waar deze Amerikaanse verhalen zich in volle zomertijd afspelen.


Maar niet alles baadt in geelgouden nostalgie, soms kleurt het ook bloedrood zoals bij het verhaal van het afgemaakte stierenkalf waarbij Van den Eynde wild ronddraait als een in het nauw gedreven dier. De enige smet op dit mooie geheel is de wat merkwaardige keuze om van de neutralere beelden plots de heel concrete stem en beeltenis van actrice Viviane De Muynck te laten verschijnen. De Neecompany-actrice mag dan wel een cultstatus bezitten, tegenwoordig lijkt ze meer dan te pas (ook al in opvoering ‘Almschi!’ van SKaGeN) als zwevende geest erbij gehaald te worden.


De blauwe parkiet


‘Onvoltooid verleden tijd’ is een mooi plaatje, maar overstijgt het de foto? De kritiek dat voor wie de verhalenbundel las de voorstelling weinig toegevoegde waarde heeft, kan kloppen want de verrassing is er natuurlijk vanaf. Maar de schoonheid van ‘Onvoltooid Verleden Tijd’ schuilt in de warmte en de genegenheid op het podium, tussen makers van diverse kunsten, tussen mensen. Het echte spel.


Bij de première-avond in de Antwerpse Monty was ook een vrouw uit Arizona aanwezig wier verhaal werd opgenomen in Austers boek. Over de blauwe parkiet die wegvloog en jaren later terug uit de hemel kwam vallen. Werd haar opmerkelijke herinnering in de uiteindelijke voorstelling niet opgenomen, zij mocht haar verhaal zelf komen voorlezen.


Zolang theater herinneringen kan doen leven , wij verhalen blijven vertellen, zijn foto’s geen dode materie. ‘Onvoltooid Verleden Tijd’ blaast de lijkgeur ervan af.


Liv Laveyne


Op tournee tot 19 februari. www.deroovers.be

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content