Hubert van Humbeeck

Er is altijd die bom

Op het Koreaanse schiereiland laait de spanning tussen Noord en Zuid op.

Op het Koreaanse schiereiland laait de spanning tussen Noord en Zuid op. Op de achtergrond kampen de VS en China om invloed.

Deze maand verzamelen veteranen uit verschillende landen in Zuid-Korea om er de 60e verjaardag van het begin van de Koreaanse oorlog in juni 1950 te herdenken. De strijd om het Koreaanse schiereiland was nog een erfenis van de Tweede Wereldoorlog, maar hij stond helemaal in het teken van de Koude Oorlog. Het noorden van het land werd in 1945 door de Sovjet-Unie van de Japanse bezetter verlost, het zuiden door de Verenigde Staten. Het noorden kreeg een communistisch bestuur, terwijl het zuiden op kapitalistische leest werd geschoeid.

Dat ging niet samen. In 1950 vielen de Noord-Koreanen Zuid-Korea aan en dat vroeg en kreeg hulp van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Onder meer België stuurde een contingent soldaten. Zuid-Korea werd na de wapenstilstand in 1953 rijk en welvarend. Noord-Korea bleef een boerenstaat, onder een stugge communistische dictatuur.

Een echt vredesverdrag werd niet gesloten en op zee is niet duidelijk waar de grens tussen de twee landen precies loopt. Internationaal onderzoek wees uit dat een Zuid-Koreaans marineschip twee maanden geleden in betwist gebied door een Noord-Koreaanse torpedo tot zinken werd gebracht. Het was het zwaarste incident tussen de twee landen in lange tijd. De prille relaties werden meteen opgebroken. Het Noorden ontkent en spreekt dreigende taal. Het Zuiden krijgt de steun van Amerika en brengt de zaak voor de Veiligheidsraad.

Zeker sinds het land over een atoombom beschikt, wordt Noord-Korea met fluwelen handschoenen aangepakt.

Een conferentie met zes landen (Noord- en Zuid-Korea, China, Rusland, de VS en Japan) probeert het eigenzinnige regime in Pyongyang er al enkele jaren toe te bewegen om geleidelijk bij de internationale gemeenschap aan te sluiten. De poging kent een wisselend succes – voor zover dictator Kim Jong-il het toelaat. Er wordt van Noord-Korea gezegd dat het enige voorspelbare aan het land is dat het onvoorspelbaar is.

Er wordt daarom in de eerste plaats naar China gekeken, omdat Peking als enige nog min of meer normale relaties met Pyongyang onderhoudt. Het weigerde nu ook om de aanval duidelijk te veroordelen. Washington wordt al moedeloos bij de gedachte dat het de Chinezen moet proberen over te halen om een behoorlijk strenge resolutie voor Noord-Korea door de Veiligheidsraad te krijgen. Het heeft na maanden van onderhandelen net een akkoord met Peking over een resolutie die Iran meer sancties moet opleggen. Op de achtergrond speelt mee dat Peking niet gelukkig is met de Amerikaanse militaire aanwezigheid in Zuid-Korea en Japan. De Chinezen willen zelf zwaarder wegen in Oost-Azië.

Toch heeft niemand belang bij een nieuw Koreaans conflict. Peking dreigt bij een oorlog of een plotselinge instorting van het Noord-Koreaanse regime door miljoenen vluchtelingen te worden overspoeld. Een verstoring van het huidige wankele evenwicht zal onvermijdelijk dramatische gevolgen hebben voor de Zuid-Koreaanse economie. Alle betrokkenen hebben dus baat bij afspraken over wat er in welke omstandigheden moet gebeuren. Er is namelijk toch altijd die atoombom. En een kat in het nauw maakt rare sprongen.

Hubert van Humbeeck

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content