Sightseeing in Ankara

Ankara ontbeert het roemrijke Ottomaanse verleden dat ?stanbul heeft, en mist daarmee het toeristisch potentieel waar de voormalige Ottomaanse hoofdstad van overloopt. Dat heeft voor- en nadelen.

De oude stad binnen de muren van de citadel of Hisar, is een volkse wijk gebleven, met veel spelende kinderen in de straten en kruidenierszaakjes voor de mensen die er wonen. Maar net buiten het gezichtsveld van de citadelbezoeker slaat de armoede en de verpaupering toe. Een wirwar van steegjes en paden verbindt de schamele huizen die de heuvels rond Hisar hebben ingenomen.

Net buiten de Vingerpoort, de best bewaarde toegang tot de historische stad, begint de bazaar. Eerst een eindeloze varieteit aan noten, bonen en rijst, fotogeniek uitgestald in kegelvormige hoopjes. De koperslagers zijn van ver te horen, en lokken ons naar de antiek- en tapijtwinkels. Geen opdringerige verkopers hier, maar een aangename mix van bezoekers en autochtonen. Anja wil de reis nog eens overdoen met een bestelwagen om al het moois dat we nu niet kunnen meezeulen, later op te pikken…

Het Ulusplein wordt gedomineerd door een ruitersstandbeeld van Atatürk, geflankeerd door vier soldaten op uitkijk. Vanuit deze wijk tekenden planologen en urbanisten de kersverse hoofdstad uit, met brede boulevards, parken en nieuwe kantoorwijken.

Vandaag maakt Ulus een ietwat gedateerde en conservatieve indruk. Hier winkelt de Anatolische Turk, voor wie traditie en religie belangrijk zijn. Geen blitse etalages hier, maar ouderwetse paspoppen met hoofddoekjes en onopvallende mantels. Wie op bedevaart naar Mekka gaat, vindt er de gepaste witte outfit, voor hem en voor haar.

Voor de laatste nieuwe mode moet je aan de westerse kant van de stad zijn, het andere uiterste van de Atatürk Boulevard, waar moderne shoppingcentra de bazaars naar de geschiedenisboeken hebben verdrongen. ?n de winkelwandelstraten rond Kizilay lopen we over de koppen. Dit kan je bezwaarlijk winkelen noemen. Dit is aanschuiven. En de kerstman heeft er niets mee te maken.

We vluchten per bus naar de zuidelijkere Cankayawijk, waar zich de meeste regeringsgebouwen bevinden. Ayper, een jongen die ons op straat aanspreekt, staat er op ons busticket te betalen, ook al moet hij zelf een andere richting uit. “Jullie zijn hier te gast”, zegt hij nadat we al drie keer vriendelijk hebben bedankt. Geen ontkomen aan.

De Atatower, die met zijn voeten in een shoppingcenter staat, heeft een panoramisch terras, en een restaurant dat in een uur tijd 360 graden rond zijn as draait. De glazen lift trekt ons voor een euro tot meer dan 100 meter boven de begane grond. ?n één richting is fotograferen verboden: Daar waar het presidentieel paleis en de ambtswoning van premier Erdogan staat, amper zichtbaar tussen de bomen.

Gezeten voor het grote raam vooraan in een openbare dubbeldekbus, vervolgen we onze eigen sightseeing tour door de hoofdstad. We passeren de yuppiewijk Kavaklidere, met nog een exclusief winkelparadijs onder het Sheraton Hotel, en de reusachtige Kocatepe moskee, die in haar funderingen, jawel, een uitgestrekte supermarkt herbergt.

Turkije is een busland. Tussen de meeste steden rijden dagelijks en veelvuldig luxueuze autocars, waarop een steward de passagiers vliegtuiggewijs een hapje en een drankje serveert. Veel chauffeurs lijden aan smetvrees. De fles met eau de Cologne wordt meermaals boven ieders handen omgekieperd, en de wandelgang in het midden besproeid met kunstmatige lente uit een spuitbus.
Het busstation voor intercity-verkeer bevindt zich doorgaans buiten de stadskern. Vervoer naar het centrum en binnen de stad gebeurt met zenuwachtige minibusjes.

Het nieuwe AST?-busstation in Ankara is onoverzichtelijk groot. We tellen minstens 75 loketten van busfirma’s en zeker 64 perrons. De sfeer is die van een luchthaven in hoogseizoen, zij het veel luidruchtiger en chaotischer. Op electronische borden flikkeren voortdurend bestemmingen door elkaar, luidsprekers kondigen de vertrekken aan, gestrande reizigers palmen horizontaal zitbanken in, de schoenen netjes naast elkaar, een tas als hoofdkussen.

Nevsehir in Cappadocië, onze volgende stopplaats, wordt slechts door één maatschappij bediend. Dat bespaart ons het kijken en vergelijken. Oef.