Angelique Van Ombergen

‘Ruimtevaart zonder risico’s bestaat niet: soms moet je een stap terug zetten om vooruit te kunnen gaan’

Angelique Van Ombergen Onderzoeker aan het Antwerps Universitair Research centrum voor Evenwicht en Aerospace

‘De kans dat het ISS binnenkort solo en zielsalleen rondjes rond de aarde draait wordt nu wel heel reëel’, schrijft Angelique Van Ombergen na de noodlanding die een Sojuz-raket deze week moest maken wegens technische problemen.

Op 11 oktober was het dag op dag 50 jaar geleden dat de Apollo 7 missie gelanceerd werd. Het was de eerste bemande vlucht van het Apollo-programma van het Amerikaanse ruimtevaartagentschap NASA, en de eerste vlucht na het fatale ongeluk tijdens een lanceringstest voor de Apollo 1-missie, waarbij de drie astronauten om het leven kwamen tijdens een brand. Hierop volgend werden de bemande Apollo-vluchten 20 maanden geschrapt. Apollo 7 was een eerste stap naar de ‘kleine stap voor een man, een grote stap voor de mensheid’ zeg maar, een stap die Neil Armstrong in 1969 zou zetten tijdens Apollo 11.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
480480https://www.youtube.com/user/NASAtelevision270360YouTubeApollo 50th: First Crew Launches on Apollo 7https://www.youtube.com/NASA1.0https://i.ytimg.com/vi/wolBYX84Efk/hqdefault.jpgvideo

Dat het ook net deze week moest zijn dat een booster van de Soyuz-MS10 niet naar behoren functioneerde en de crew een noodlanding heeft moeten maken, toont aan dat bemande ruimtevaart niet altijd voorwaarts gaat en soms ook een stap terug moeten nemen. De bekende uitdrukking ‘per aspera ad astra’, letterlijk vertaald als ‘door de doornen naar de sterren’, lijkt hier ook weer op zijn plaats, vooral dan het eerste deel.

https://i.ytimg.com/vi/c0l5QBmqQoI/hqdefault.jpg480YouTubehttps://www.youtube.com/video360https://www.youtube.com/user/SciNewsRo480Soyuz MS-10 launch failure

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
270SciNews1.0

Gelukkig is de crew, bestaande uit Roscosmos kosmonaut Ovchinin en NASA-astronaut Hague, die uitzonderlijk in duo waren in plaats van met drie, heelhuids terug op aarde geraakt. Gelukkig, want het had anders kunnen lopen. De crew is er godzijdank ‘met de schrik vanaf gekomen’, maar het brengt heel wat gevolgen met zich mee.

Als we even terugkijken, kan het Soyuz-programma op zich beschouwd worden als een relatief veilig ruimtevaartprogramma, zeker wanneer rekening gehouden wordt met de lange looptijd (sinds 1966). Je zou kunnen zeggen dat Roscosmos, de Russische ruimtevaartorganisatie, opereert onder het motto ‘if it’s not broken, don’t fix it’ en dat heeft hen over het algemeen nog geen windeieren gelegd.

Ruimtevaart zonder risico’s bestaat niet: soms moet je een stap terug zetten om vooruit te kunnen gaan.

Maar misschien wordt het wel tijd voor een beetje ‘fixing’? Er zijn duidelijk wel meerdere zaken ‘broken’. Enkele maanden geleden nog was er een probleem met de Soyuz-MS09, waarbij een gat in de wand ervan gevonden werd. Oorspronkelijk dacht men aan de inslag van een micrometeoriet, maar na verder onderzoek bleek het deficit toch een menselijke oorsprong te hebben. Of dit met opzet of per abuis gebeurd is, blijft voer voor gekke samenzweringstheorieën, maar het brengt het Soyuz-programma alvast niet in goede papieren.

En dan gisteren, na de malfunctie, heeft Roscosmos aangekondigd dat het voorlopig alle bemande ruimtemissies schrapt. Ze zijn een onderzoek gestart om na te gaan wat er precies mis is gegaan met de Soyuz, maar het is onzeker hoelang dit zal duren. Sommigen speculeren dat dit tot wel één jaar in beslag zou kunnen nemen. Dit brengt de continue bemanning van het Internationaal Ruimtevaartstation (ISS) in het gedrang. Dat is niet niks, want sinds de eerste bemande missie naar het ISS in 2000 was het (en met dat dus de ruimte) sindsdien nog niet onbemand.

Als het Soyuz-programma voor langere tijd geschorst blijft, zitten ook NASA en de andere ruimtevaartorganisaties ‘geketend’ op aarde. Na de stopzetting van het Space Shuttle-programma in 2011 moeten alle astronauten, dus ook die van NASA, een ritje meepikken op de Soyuz als ze in het ISS willen geraken. NASA plant om binnenkort terug vanop Amerikaanse bodem de ruimte in te gaan, aan de hand van commerciële bemande missies naar het ISS. Elon Musk zijn SpaceX Dragon-module en CST-100 Starliner van Boeing zullen taxi van dienst spelen, maar voorlopig zijn hun eerste vluchten niet voor midden 2019 gepland, en dat is als alles perfect gaat.

De kans dat het ISS binnenkort solo en zielsalleen rondjes rond de aarde draait wordt dus wel heel reëel.

Momenteel verblijven er nog drie mensen in het ISS: de Duitse ESA astronaut Gerst, NASA-astronaut Serena Auñón-Chancellor en Roscosmos-kosmonaut Sergey Prokopyev, die er afgelopen juni arriveerden. De vorige crew keerde vorige week al veilig en wel terug naar aarde.

Dit betekent dat Gerst en de zijnen het ISS dus een tijdje voor hun drie zullen hebben. Hun missie is voorlopig gepland tot 13 december en het ziet er naar uit dat ze die datum ook niet heel veel zullen kunnen verlengen, gezien de Soyuz waarmee ze moeten terugkeren maar een houdbaarheidsdatum van 200 dagen heeft. Aangezien die in is gegaan op 6 juni 2018, toen Gerst & Co arriveerden in het ISS, dient die Soyuz begin januari 2019 ten laatste terug te keren. De kans dat het ISS binnenkort solo en zielsalleen rondjes rond de aarde draait wordt dus wel heel reëel. Tenzij de huidige crew overuren gaat kloppen en beslist om (een stuk) langer te blijven.

Momenteel kunnen we vooral opgelucht zijn dat de bemanning heelhuids terug op de aarde is en verder is het voorlopig koffiedik kijken naar de volgende stappen. Het incident toont vooral aan dat we niet mogen vergeten dat bemande ruimtevaart ‘heel wat voeten in de aarde heeft’ en we soms stapjes terug moeten zetten vooraleer we grote stappen voorwaarts kunnen nemen. Per aspera ad astra.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content