Een graf in de bergen

Vanuit Kotor loopt een oud maar degelijk ezelspad zigzaggend bergop. Hetzelfde pad was eeuwen geleden de enige weg van de zee naar de historische hoofdplaats Cetinje. Dorpelingen in de heuvels gebruikten het om hun produkten op de markt in Kotor te slijten.

Tussen de baai en Cetinje ligt het Lovcen Nationaal Park. Een smalle baan loopt er in een bocht omheen. Wij gaan er te voet en dwars door, van Kotor naar Cetinje. Of dat willen we toch proberen. Er zijn geen wandelkaarten van het nationaal park. Er loopt welgeteld een gemarkeerd pad doorheen.

De 4,5 kilometer lange stadsomwalling, gebouwd door de Byzantijnen en later verstevigd door de Venetiers, volgt de bergflank tot aan het fort van Sint-Ivan, dat strategisch uitkijkt over de baai. Boven hangt de Montenegrijnse vlag windstil, als een vod. De schaduw van de bergrug schuift langzaam over de rode daken, tot de hele stad in de ochtendzon baadt. Beneden slaat de klok negen uur. Het beloofd een warme dag te worden.

We worden belaagd door een kudde geiten, die het op ons luchpakket hebben gemunt. Anja vat ze kordaat bij de horens en stuurt ze wandelen. Anja is dan ook een halve boerendochter.

En dan plots, wanneer we een eerste heuveltop oversteken, is het muisstil. Geen auto’s meer, geen getoeter, geen kerkklokken. En ook geen pad meer. We dwalen even door een naaldbos, en komen uiteindelijk terecht in het spoor van een steenlawine. Hoe hoger we klimmen, hoe meer autobanden en -wrakken, doorgeroeste olievaten en zakken afval we passeren. Boven onze hoofden moet een baan zijn. Een bergweg waar Montenegrijnse vuilhufters ongestoord hun grof vuil kunnen dumpen. We klauteren zwetend en met ingehouden adem de ravijn uit. Losse rotsen stuiteren met veel echo’s de diepte in. Nooit zo blij geweest om beton onder de voeten te voelen.

Na twee kilometer asfalt pikken we het gemarkeerde pad weer op. De herfst loopt naar zijn einde. De beuken kleuren geel en bruin.

Een jeep snijdt ons bruusk de pas af, en we krijgen een folder toegestopt. “Duo-sprong paragliding: 100 euro per persoon”, maakt de chauffeur ons duidelijk. “Boven de baai van Kotor”. Sorry meneer, maar van dat bedrag kunnen we vijf dagen reizen.

Centraal in het nationaal park torent het Lovcen-massief boven alles uit, met op de top van de Jezerski het mausoleum van Montenegro’s volksheld Peter II Petrovic Njegos. Vanop een afstand een grijze bunker, van nabij bekeken een ontzagwekkend praalgraf dat alleen voor grote meneren wordt gebouwd.

Een trap van 461 treden leidt via een tunnel dwars door de rotsen naar het grafmonument. Twee reusachtige kariatiden in gevlekt marmer torsen het dak van het complex. Binnen, tussen groene, marmeren muren, en onder een verguld koepelgewelf, staat een zwart, eveneens marmeren, beeld van Njegos, in een diep peinzen verzonken, en geruggesteund door een strenge adelaar. Een verdieping lager rusten de restanten van de Montenegro’s bekendste heerser in een serene witte sarcofaag. Marmer. Uiteraard.

Njegos (1813-1851) was, behalve poeet, de laatste van de vladika’s, of prins-bisschoppen die Montenergo bestuurden sinds 1696. Tijdens zijn korte leven werd hij de verpersoonlijking van Montenegro’s trots en weerstand tegen de oprukkende islamisering. Slechts weinig stervelingen krijgen het voor mekaar om na hun dood 2 euro inkom te vragen om hun graf te bezoeken.

Maar daar krijg je dan ook een panoramisch uitzicht bij, 360 graden rond, over de omringende bergen en in de verte ons einddoel, de stad Cetinje. We staan 1657 meter hoog. Dat wil zeggen dat we vandaag 1657 meter hebben geklommen. Te veel voor een dag, onze knieen protesteren. Maar de zon staat al laag en we moeten nog ver. Verkeer op de bergweg is zeldzaam. We hebben geluk en krijgen twee liften naar de stad.

Toen men Njegos vroeg hoelang het duurt om van Kotor naar Centinje te geraken, antwoordde hij: “Voor een vriend vijf uur, voor een vijand een mensenleven”. Laten we zeggen dat we iets tussen de twee zijn.

(Meer foto’s van de tocht Kotor-Cetinje in Beeldreportage Montenegro 2)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content