Anthony Everitt – Augustus, de eerste keizer

Eerst was er Caesar, daarna Augustus. Na de voortreffelijke Caesarbiografie van Adrian Goldsworthy verscheen het al even boeiende vervolg.

Eerst was er Caesar, daarna Augustus. Na de voortreffelijke Caesarbiografie van Adrian Goldsworthy verscheen het al even boeiende vervolg.

Anthony Everitt, die enkele jaren geleden een prachtig portret borstelde van de redenaar Cicero, zette zijn tanden in het met mythen omweven leven van Octavianus Augustus (63 v.C.- 14n.C.). In Augustus – De eerste keizer weet hij niet alleen de voorzichtige tacticus die Octavianus was met verve neer te zetten, maar ook diens tijdgenoten. Zonder zijn vrienden Agrippa en Maecenas was deze achterneef van Julius Caesar nooit keizer Augustus geworden.

Agrippa, die later de stad Keulen stichtte, behaalde voor Octavianus de broodnodige militaire overwinningen tegen zijn concurrenten Marcus Antonius en Sextus Pompeius. Octavianus was immers niet opgewassen tegen de oorlogsstress en werd op beslissende momenten op het slagveld zelfs doodziek. Daarnaast kon hij rekenen op Maecenas, zijn officieuze minister van Cultuur.

Everitt vertelt hoe dankzij Maecenas de boers uitziende Vergilius en de kleine, mollige Horatius vriend aan huis werden bij Augustus. Dat de genotzuchtige Horatius zichzelf een varkentje uit de stal van Epicurus noemde, is bekend. Maar dat keizer Augustus hem graag met het schunnige koosnaampje ‘puurste pikkie’ (purissimum penem) aansprak, is allicht minder bekend.

En zo bevat deze keizersbiografie nog een schat aan grote en kleine wetenswaardigheden. Blijkt dat Augustus een zwak had voor asperges en voor een flukse maar correcte opvolging van zijn bevelen, vandaar zijn geliefkoosde uitdrukking: ‘sneller dan asperges gekookt worden’. Altijd al geweten dat de asperge een imperiale groente is.

Frank Hellemans