Kinderpsychiater Peter Adriaenssens pleit ervoor om een debat te openen over de verjaringstermijn voor seksueel misbruik.
In een interview met Knack pleit kinderpsychiater Peter Adriaenssens, voorzitter van de Commissie die seksueel misbruik in de kerk onderzoekt, ervoor om een debat te openen over de verjaringstermijn voor seksueel misbruik.
‘De zaken die wij vandaag ontdekken, zijn vaak heel erg complex’, zegt Adriaenssens in Knack. ‘Heel veel mensen, vaak mensen van zestig jaar of ouder, komen nu pas met hun verhaal naar buiten. En strafrechtelijk bekeken zijn al die feiten natuurlijk allang verjaard. Seksueel misbruik van kinderen is verjaard tien jaar na de meerderjarigheid van het slachtoffer.’
Vindt u dat de verjaringstermijn moet worden opgeheven?
Adriaenssens: Een heel moeilijk thema. Ik heb altijd gevonden dat we het als democraten het best op die termijn van tien jaar konden houden. Er leeft bij het publiek ook een grote illusie rond de strafrechtelijke behandeling van seksueel misbruik. Van de duizend dossiers worden er negenhonderd geseponeerd, bij gebrek aan bewijs. Mensen denken soms dat het volstaat om een klacht in te dienen om iemand veroordeeld te krijgen, en dat klopt natuurlijk niet. Hoe langer het geleden is, hoe moeilijker het voor justitie zal zijn om nog bewijsmateriaal op te halen.
Is dat geen argument om die verjaring op te heffen?
Adriaenssens: Er is nog een andere reden waarom ik inderdaad langzaam van mening ben veranderd. Jongeren komen vandaag veel later los van hun netwerk, ze blijven langer bij hun ouders wonen. En zolang je bij je ouders woont, heb je vermoedelijk nog niet de maturiteit om te getuigen over seksueel misbruik. We hebben trouwens massaal veel getuigenissen van mensen die destijds hun ouders wel hebben ingelicht over het misbruik door een geestelijke. Maar ofwel kregen ze slaag, ofwel bleek ieder gesprek met hun ouders daarover onmogelijk. Veel mensen zijn dus twee keer misbruikt. Getuigenis afleggen terwijl je ouders nog leven, vraagt een maturiteit die ver voorbij de leeftijd van achtentwintig ligt. Vaak hebben mensen daarvoor ook een dragende partner nodig. Verjaring is dus een complex gegeven. Voor zware delicten is vijftien jaar het maximum, maar ik geloof niet dat die vijf jaar extra een groot verschil zal maken.
En het Amerikaanse systeem, waarin seksueel misbruik nooit verjaart?
Adriaenssens: Dat is heel gevaarlijk. Als je het alleen doet voor seksueel misbruik, lijkt het alsof je een rangorde van misdrijven aanlegt, waarin de moord op een kind minder zwaar weegt dan seksueel misbruik. Ik denk dat we naar een ruimer debat moeten. En dat we eventueel ethische comités in het leven moeten roepen, die geval per geval kunnen oordelen of er al dan niet een uitzondering moet worden gemaakt op de verjaringstermijn. Als mensen die in deze samenleving autoriteit genieten, zoals een bisschop, zich schuldig maken aan seksueel misbruik, moet justitie misschien een belangrijk signaal sturen en de situatie anders beoordelen? Maar het is een complex debat.
Joël De Ceulaer
