Een Hongaarse amour fou

Op 14 april overleed de Hongaarse schrijver Szilárd Rubin. Welke uitgever publiceert zijn meesterwerk ‘Kort verhaal van de eeuwige liefde’?

‘Een totaal verrassend, uit het niets komend boek. Een wonder,’ schreef de Hongaarse criticus József Keresztesi in het gerenommeerde tijdschrift ‘Magyar Narancs’ toen ‘Kort verhaal van de eeuwige liefde’ in 2004 bij uitgeverij Magvetö opnieuw verscheen.

Deze roman van de Hongaarse schrijver Szilárd Rubin verscheen inderdaad al in 1963. Bijna vijftig jaar kreeg het boek geen enkele aandacht. Het paste gewoon niet in het poststalinistische tijdperk, omdat de roman zich niets aantrok van ideologieën. Nu het boek herontdekt is, wordt het geprezen als een van opwindendste liefdesverhalen van de twintigste eeuw, alleen vergelijkbaar met meesterwerken als ‘Le Grand Meaulnes’ van Alain-Fournier en de ‘Great Gatsby’ van Fitzgerald.

‘Kort verhaal van de eeuwige liefde’ gaat over de roes van een eerste liefde die onder de dwang van de maatschappelijke omstandigheden in Hongarije wordt geruïneerd. Attila, de half-joodse verteller, is een oorlogswees uit de provincie die verliefd wordt op Orsolya, een apothekersdochter van Duitse afkomst die de bommenregen van Dresden heeft overleefd. De jongen probeert het meisje te imponeren door in het Hongaarse culturele leven carrière te maken, maar hij verprutst zijn talent door zijn gedichten die helemaal conform de politieke lijn zijn. Daarvoor oogst hij bij Orsolya, die door veel bittere ervaringen veel levenswijzer is, alleen maar verachting.

Dat Attila en Orsolya elkaar haten, wil niet zeggen dat ze elkaar niet beminnen. Ze kunnen niet met en niet zonder elkaar. Als ze van elkaar scheiden, denken ze al gepijnigd aan de volgende liefdesnacht. Een amour fou. Zodra Attila zijn meisje niet meer kust, vernedert hij haar. Daarvoor wreekt Orsolya zich even subtiel als boosaardig op de arme en ambitieuze dichter. Ze houdt van Attila, maar trouwt ook uit berekening met hem. De bruiloftsnacht wordt een traumatische ervaring.

‘Kort verhaal van de eeuwige liefde’ zit vol schaamte, verlammende emoties, walging en melancholie. De protagonisten kennen elkaars zwakke punten door en door, zodat hun liefde nooit zonder kilte is en hun wederzijdse passie niet zonder kennis van het opportunisme van de ander. Als Attila in de spiegel kijkt, ziet hij het gezicht van een verlate Julien Sorel, de opportunistische held uit Stendhals ‘Le rouge et le noir’.

Dit meesterwerk uit de Hongaarse literatuur, waarin de magie van de dingen op elke bladzijde bezworen wordt, is nog niet in het Nederlands vertaald. Hopelijk vindt de roman in ons taalgebied snel een uitgever, zodat gerechtigheid geschiedt. Misschien vormt een treurige gebeurtenis de aanleiding om een publicatie serieus ter hand te nemen: pas nu raakte bekend dat Szilárd Rubin op 14 april in het Hongaarse Tapolca overleden is. Hij was 83 jaar.

Piet de Moor

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content