Klassiek: Verscholen schoonheid (* * *)

De Sint Carolus Borromeuskerk houdt dapper de traditie in ere met haar wekelijkse artiestenmis.

De eerste zondag van het jaar trok ik naar de Sint Carolus Borromeuskerk in Antwerpen om er te gaan luisteren naar vijf motetten van Jan-Pieterszoon Sweelinck en twee van Cornelis Verdonck door het Hemony Ensemble. Vroeg 17e eeuwse muziek uit Nederland is nu eenmaal weinig te horen bij ons. Maar ik wilde ook weleens zo’n ‘artiestenmis’ meemaken. Dat is een eucharistieviering waarin live gespeelde en/of gezongen klassieke muziek een even belangrijke plaats inneemt als het woord. In vroegere eeuwen was dat heel gewoon – veel muziek vond overigens haar oorsprong in de kerk – maar nu is dat uitzonderlijk.

Voor heel wat Antwerpenaren is de artiestenmis een wekelijkse traditie geworden. Al sinds 1943 organiseert het Artiestenfonds iedere zondag zo’n kunstzinnige mis binnen de met goud beladen muren van de schitterende barokkerk Carolus Borromeus. Je betaalt niets, je reserveert niets, je gaat gewoon naar de mis. En je pikt dus eigenlijk een concert mee, zo eenvoudig is dat. Jammer alleen dat het publiek niet mee evolueert. Het telt hoofdzakelijk bejaarden. Een mooie traditie dreigt samen met de Kerk weg te deemsteren.

De muziek was hoe dan ook prachtig. Het professionele, zeer vakkundige Hemony Ensemble vierde kerst zoals in Amsterdam anno 1619. In het begin van de 17e eeuw hadden de katholieken het niet makkelijk. Tijdens de reformatie raakten ze veel van hun kerken kwijt. Beelden, schilderijen en koorboeken werden vernietigd. Om hun geloof te kunnen blijven belijden, zochten ze hun toevlucht in zogenaamde schuilkerken. In Amsterdam ten tijde van Sweelinck waren er zo’n zestig, waarvan de bekendste, Ons Lieve Heer op Solder, nog steeds te bezichtigen is. Het is voor deze vrome katholieken dat Sweelinck zijn Cantiones Sacrae schreef en tijdgenoot Cornelis Verdonck zijn beeldmotetten (gravures met muzieknotaties). Het Nederlandse Hemony Ensemble o.l.v. musicoloog Simon Groot, bestaat uit vijf 5 zangers, een gambiste en een claveciniste. Ze brachten deze prachtig uitgebalanceerde motetten erg overtuigend, meeslepend en feestelijk. Het applaus was warm en oprecht.

Greet Van ’t veld

www.hemony.nl

www.artiestenfonds.be

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content