Zwaarbelaste schouders

De besparingslijstjes van de politieke partijen bieden geen soelaas voor de enorme begrotingsperikelen.

Het einde van de muizenissen over de overheidsfinanciën is nog lang niet in zicht. Dat zal de gewone burger straks snel merken.

Informateur Bart De Wever (N-VA) is begonnen aan zijn gesprekken om ‘de contouren van een akkoord’ voor een nieuwe regeringsploeg vast te leggen. Eerste punt op zijn agenda: de aanpak van ‘de financiële problemen van het land’.

De Wever zal er de handen mee vol hebben. Zo zal hij van gouverneur Guy Quaden van de Nationale Bank vernemen dat er sinds de verkiezingscampagne – toen de ontslagnemende regering van premier Yves Leterme (CD&V) nog volhield dat de budgettaire doelstellingen voor de komende twee jaar geen probleem vormden – een bijkomend gat in de begrotingen van 2010 en 2011 is geslagen. De ‘misrekening’ is goed voor bijna 5 miljard euro. Dat geld moet dringend en bovenop de al aangekondigde saneringsmaatregelen gevonden worden als de nieuwe regering de overheidsfinanciën tegen 2015 weer in evenwicht wil krijgen en tegen dan enige financiële ademruimte wil scheppen om de meerkosten van de vergrijzing (pensioenen en gezondheidszorg) te financieren.

De budgettaire prognoses van de Nationale Bank, en eerder ook van het Federaal Planbureau, steunen op ramingen van de economische groei die vanaf 2012 zou oplopen tot 2 procent per jaar. De jongste conjunctuurenquête van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) is veel minder optimistisch en voorspelt dat de bedrijvigheid allicht niet voor 2013 opnieuw op het peil van voor de financiële en economische crisis zal komen. Volgt de economische conjunctuur meer het VBO-spoor, dan zullen de oplopende bezuinigingen nog harder zijn dan de 22 miljard die tot nog toe tegen 2015 is vooropgesteld.

In de verkiezingscampagne sloegen de partijen elkaar om de oren met vlug bedachte ‘besparingslijstjes’ om alvast dat laatste bedrag te bereiken. Ze lieten daarbij uitschijnen dat Jan Modaal niet hoefde te vrezen voor meer belastingen. Nieuwe inkomsten zouden enkel gehaald worden bij ‘de sterkste schouders’: grote vermogens, banken, elektriciteitsproducenten en – uiteraard ook – fiscale fraudeurs. Na 13 juni kwamen daar nog andere voor de overheid lucratieve ideeën bij, zoals een nieuwe belastingamnestie (fiscaal advocaat Victor Dauginet) of een speculantentaks (econoom Geert Noels).

Maar meer dan vage voorzetten, die op korte termijn geen enkel soelaas voor de enorme begrotingsperikelen bieden, zijn dit niet. Beter is het daarom opnieuw te luisteren naar Quaden, die niet gelooft in een grote saneringsoperatie ‘zonder een verhoging van sommige belastingen’. Of ook naar informateur De Wever, die vorig weekend in de Concentra-kranten ’70 procent besparingen en 30 procent nieuwe inkomsten’ beschouwde als ‘een ideale mix’ om te saneren en de economie te ondersteunen.

Voor de gewone burger zal de aap dus wel degelijk heel snel uit de mouw komen.

Patrick Martens