S & P

Johan Vande Lanotte heeft het wereldrecord surplacen van Antonio Maspes met glans verbeterd.

Dat was even schrikken. Begin vorige week kondigde kredietbeoordelaar Standard & Poor’s een mogelijke negative outlook aan voor België, weliswaar voor over een zestal maanden. Wat zou betekenen dat de Belgische kredietwaardigheid op AA+/A-1+ blijft, doch niet langer als stabiel maar als negatief wordt gelabeld.

Tenzij er tegen dan een federale regering op de been wordt gebracht. Maar het had nog erger gekund, zeggen specialisten. S&P had België in plaats van een negative outlook een negative watch kunnen meegeven – wat erop neerkomt dat de Belgische kredietwaardigheid binnen dríé maanden naar beneden gaat.
Hoewel de negative outlook-intentie voor België een week eerder al in Duitse kranten te lezen stond, werd meteen de stormklok geluid.

De verloven van alle financiële bollebozen werden ingetrokken, want ze moesten kijkers, luisteraars en lezers komen uitleggen dat het nu wel menens was. Ja, als ze zelfs bij S&P het federale koninkrijk in het vizier krijgen, dan moet het land er wel erg aan toe zijn. En kijk, ineens bleek de Wetstraat overbevolkt met staatslieden die, met één oog op de hogere landsbelangen en met het andere oog op de eigen ambities, de regeringsonderhandelaars – maar vooral de N-VA van Bart De Wever – aanporden om nu snel tot een regeringsformatie over te gaan.

Maar wacht ’s even. Die Standard & Poor’s, zijn dat niet dezelfde kredietbeoordelaars als Moody’s en Fitch, die Citigroup, Lehmann Brothers en Bear Stearns een AAA+-beoordeling meegaven, en dat tot aan de vooravond van de grote beursklap van 2008? Bij Moody’s bestonden ze het ooit KBC een bijna fataal geworden negatieve beoordeling mee te geven, omdat de bank te veel toxische producten op de balans had. Terwijl de kredietbeoordelaar die toxische spullen – eufemistisch derivaten genoemd – tot even voordien zélf had aangeprezen.

Ook opmerkelijk: de kredietbeoordelaars blijken dezer dagen veel meegaander voor de kapseizende Amerikaanse overheid dan voor de Europese landen. Zelfs Duitsland, binnen de eurozone goed voor 30 procent van de economische activiteit, raakt stilaan aangetast door de argwaan van de kredietbeoordelaars.
De schuchtere Belgische economische heropleving, die premier Yves Leterme graag toeschrijft aan het beleid van zijn federale regering, is overigens het gevolg van de economische groei in Duitsland, onze grootste handelspartner. Het wordt al een keertje vergeten dat Duitsland met ruim 51 procent veruit de grootste buitenlandse klant van België blijft en dat Duitsland aan België een zwaardere klant heeft dan aan China.

Belangrijker evenwel dan het voornemen van S&P is het rapport van de IMF-delegatie die onlangs in Brussel is gepasseerd. Dat rapport legt de vinger op blijvende barsten in het Belgische bestel.
België blijft, volgens het IMF, blootgesteld aan nieuwe troebelen in de financiële sector. Terwijl de hoge staatsschuld de ruimte beperkt voor nieuwe steunmaatregelen voor banken die in de moeilijkheden komen. Alle Belgische overheden samen staan nu al voor 25 miljard euro garant voor financiële instellingen die omver dreigden te vallen.

De IMF-delegatie had het ook over het blijvende gebrek aan dynamiek op de arbeidsmarkt. Maar wat het IMF pas echt verontrust, is dat er de hoge schuld geen enkele budgettaire ruimte laat om de gevolgen van de snel toenemende vergrijzing op te vangen.

Daarmee bevestigt het IMF-rapport wat Frank Vandenbroucke jaren geleden al heeft voorspeld. Namelijk dat de federale overheid binnen afzienbare tijd niet meer in staat is de verplichtingen tegenover haar burgers, zoals het uitbetalen van de pensioenen en het verstrekken van betaalbare gezondheidszorg, na te komen.
Ruim een halfjaar al weigeren de PS van Elio Di Rupo en de CDH van Joëlle Milquet te onderhandelen over de noodzakelijke hervormingen, constitutionele zowel als sociaaleconomische, om het sociaal systeem overeind te houden.

Sinds zijn aanstelling als koninklijk bemiddelaar heeft Johan Vande Lanotte het wereldrecord surplacen van Antonio Maspes met glans verbeterd. De aanstelling van Vande Lanotte was erop gericht Elio Di Rupo in de beste omstandigheden in de baan te brengen. Maar die laat op zich wachten. Kennelijk slaagt de PS-voorzitter er niet in zijn plankenkoorts te overwinnen.