Vogels gebruiken hun reukorgaan om op trek de juiste weg te vinden.
Vogels gebruiken hun reukorgaan om op trek de juiste weg te vinden.
Dat volwassen trekvogels de weg naar hun wintergrond terugvinden, kan toe te schrijven zijn aan ervaring: ze onthouden wat ze de eerste keer gedaan hebben.
Maar dan blijft de vraag hoe jonge vogels, die voor de eerste keer wegtrekken, de weg vinden. Want het is onwaarschijnlijk dat ze daarbij hun ouders volgen.
Onderzoek heeft uitgewezen dat jonge vogels een aangeboren kompas hebben om de juiste richting te vinden, en dat ze dat vanaf de tweede keer aanvullen met hun reiservaring.
Een studie in de Journal of Experimental Biology buigt zich over de vraag in welke mate het reukorgaan van vogels een rol speelt in hun oriëntatie tijdens de trek. Een serie Amerikaanse trekvogeltjes werd blootgesteld aan een zoute oplossing die hun neusmembraan zo sterk beschadigde dat ze niets meer konden ruiken, hoewel de reukcellen onaangetast bleven. Andere vogels werden gewoon gevolgd zonder dat ze gemanipuleerd waren.
Het onderzoek wijst uit dat reukcellen de trekroute van een vogel kunnen bijsturen in functie van zijn ervaringen. Volgens hun intern kompas zouden vogels per definitie zuid moeten vliegen, maar als daar belangrijke obstakels op de weg liggen, kunnen ze hun route aanpassen.
Als ze dat eenmaal gedaan hebben, ‘ruiken’ ze de volgende keer de gemakkelijkste weg.
Wat ze precies ruiken, is niet bekend.
Dirk Draulans
