In beeld: De 10 meest controversiële pausen

Pius XII (1939 – 1958) Pius XII was de leider van het Vaticaan tijdens de Tweede Wereldoorlog. In januari dit jaar verweet de Joodse gemeenschap in Rome de toenmalige paus dat hij niks deed tegen de gruwelheden die zich afspeelden in de concentratiekampen. De Kerk beweert nochtans dat Pius XII er alles aan deed om Joden uit de handen van de Nazi’s te redden.

Stephanus VI (896 – 897) Rancune kan tot absolute waanzin leiden. Paus Stephanus VI koesterde zoveel wrok ten aanzien van zijn voorhanger paus Formosus dat zelfs diens dood hem niet tevreden kon stellen. Daarom groef hij het lichaam van Formosus opnieuw op, zette het lijk terug op de pauselijke troon en spande een rechtszaak tegen hem aan op basis van valse beschuldigingen. Zijn “duivels” plan werkte en als straf werden drie vingers van de rechterhand van Formosus, waarmee hij vroeger zegeningen had gegeven, afgekapt. Om zijn wraak compleet te maken, liet Stephanus VI het lichaam van zijn voorhanger door de straten slepen om het daarna te dumpen in de Tiber.

Urbanus VI (1378 – 1389) Nadat de paus eeuwenlang een Fransman was, werd de Italiaan Urbanus VI in april 1378 aangesteld als de nieuwe paus. Eenmaal verkozen ontpopte hij zich als een argwanende en opvliegende kerkleider. Uit schrik voor zijn karakter vluchtten dertien Franse kardinalen uit Rome weg en verkozen ze in september van datzelfde jaar hun eigen paus, Clement VII. De “tegenpaus” en de echte paus werkten elkaar constant tegen. Dit luidde het Westerse Schisma in, een periode waarin de rooms-katholieke Kerk totaal verscheurd was. Uiteindelijk maakte het Concilie van Konstanz in 1417 een einde aan de crisis in het pausdom.

Alexander VI (1492 – 1503) Corrupt, controversieel en gek. Zo wordt paus Alexander VI in drie woorden omschreven. Hij zou zichzelf een weg gekocht naar het pausdom. Eens daar, duwde hij zijn familieleden in allerlei machtsposities. Volgens geruchten gaf hij de opdracht om moorden en seksorgieën in het pauselijke paleis te organiseren. Of dat laatste klopt of niet, feit is dat zijn minnares Vannozza Catanei vier kinderen van hem kreeg. Door zijn dochter Lucrezia vier keer te laten trouwen, versterkte hij zijn macht en bondgenootschappen. Kwatongen beweren zelfs dat de paus de vader was van een van de kinderen van Lucrezia. Een positief puntje tijdens zijn pauselijk ambt is dat hij de kunstenaar Michelangelo overtuigde om de Sint-Pietersbasiliek samen met de Vaticaanse paleizen te renoveren.

Benedictus IX (1032 – 1048) “Een helse demon in priesterkleren”, zo ging paus Benedictus IX de geschiedenis in. In een boek schreef paus Victor II dat het duivelse en achterbakse karakter van de paus hem steeds rillingen bezorgde. In 1045 besloot Benedictus IX geld te slaan uit zijn katholieke titel en verkocht hij zijn pausdom aan priester John Gratian, later omgedoopt tot Gregorius VI.

Bonifatius VII (1294 – 1303) Bonifatius VII was een paus die niet alleen de ziel van de christenen wou redden maar hen ook wou dicteren hoe ze hun leven moesten leiden. Onder het motto “mijn wil is wet” liet hij eigendommen van anderen vernielen, nam hij al het land van de prominente Italiaanse familie Colonna in beslag en verdeelde hij die grond onder zijn eigen familieleden. In 1303 namen de Colonna’s wraak. Ze ontvoerden de paus en dwongen hem tot aftreden. Hij bleef koppig weigeren en werd uiteindelijk vrijgelaten.

Nicolaas III (1277 – 1280) Nepotisme is blijkbaar veelvuldig aanwezig in kerkelijke kringen. Paus Nicholas III zorgde tijdens zijn ambt dat zijn familieleden niets te kort kwamen. Of het om zijn broer, een oom of een neef ging, iedereen kreeg land en politieke macht van hem.

Clemens V (1305 – 1314) De goede bedoelingen van paus Clemens V liepen helemaal anders uit. Hij probeerde de relatie met de Franse katholieken terug op niveau te brengen door 23 nieuwe Franse kardinalen te benoemen. Toch raakte hij snel in onmin met de Franse koning Phillip IV. Als gevolg speelde de paus een gemeen spelletje waarbij hij het ene land tegen het andere uitspeelde, hoge belastingen eiste en land gaf aan zijn familie en aan mensen die hem steunden.

Leo X (1513 – 1521) Een geestelijke hoort sober te leven maar dat kon niet gezegd worden van paus Leo X. Hij wou Rome omvormen tot het culturele centrum van de wereld, maar dat kostte natuurlijk geld, veel geld. Twee jaar na zijn aanstelling als paus was hij er in geslaagd om de hele pauselijke schatkist te verkwisten. Daarom begon hij meubels, bestek, juwelen en beelden uit zijn paleis te verkopen. Hij gaf zondaars ook de kans om zichzelf vrij te kopen om zo geld in het laatje te brengen.

Sergius III (904 – 911) Velen geloven dat Sergius III de enige paus is die ooit betrokken was bij de moord op een andere paus. In 904 zou hij de opdracht gegeven hebben om de tegenpaus Christopher te wurgen. Geruchten zeggen ook dat hij aanpapte met Marozia, de dochter van een machtige landsheer. Hij zou haar een zoon geschonken hebben die later bekend werd als paus Johannes XI.