Betogen voor de vrienden van Mr. Leopold

De EU-lidstaten hebben zich verbonden tot een afbouw van de verzorgingsstaat.

Tussen twee rondjes golf door kwam Leopold Lippens, de burgemeester van Knokke en beheerder van vennootschappen, even meebetogen in Brussel ’tegen die onnozelaars van politici’. Wellicht bedoelde de burgemeester de onnozelaars van politici die de omvallende Fortisbank van zijn broer, graaf Maurice, overeind hielden tegen een zware prijs die zijn medebetogers tijdens de komende jaren mogen afbetalen.

‘België is een schitterend land’, vond de burgemeester, die zich voor de wandeling in een soortement van proletarian chic had uitgedost. Bekeken vanaf de prachtig glooiende greens van de Royal Zoute Golf et Tennis Club ziet België er inderdaad stukken beter uit dan vanuit een bedompte huurkrocht in Charleroi.

Terwijl de burgemeester minzaam voorbijwandelde, omklemden jonge syndicalisten angstvallig hun zeildoeken met de leuze ‘Geen splitsing van de RVA’. Solidariteit tussen Vlamingen en Franstaligen was namelijk het ordewoord tijdens de acties die afgelopen vrijdag en zondag in Brussel plaatsvonden. Er werd bijgevolg wat af gefulmineerd tegen de hardvochtige fermette-Vlaming – een nieuw scheldwoord voor de nationalistische parvenu – die zijn Franstalige landgenoot het licht in de ogen niet gunt.

En zie, daags na de betoging gingen de vertegenwoordigers van de zeven partijen die onderhandelen over de regeringsformatie opnieuw aan tafel. Al had PS-voorzitter Elio Di Rupo afgelopen zondag al, in een reactie op de Shame-betoging, de krijtlijnen getrokken: geen regering tegen elke prijs, en geen hervormingen die tot gevolg hebben dat Walen en Brusselaars meer betalen voor hun gezondheidszorg of hogere belastingen opgelegd krijgen.

Nu al acht maanden onderhandelen zeven partijen over een al bij al vrij beperkte overdracht van bevoegdheden op het terrein van arbeidsmarktbeleid en sociale zekerheid. Academici reikten geregeld scenario’s aan. Onlangs nog formuleerde professor Bea Cantillon met enkele van haar medewerkers voorstellen voor ‘genuanceerde vormen van bevoegdheidsverdeling’ in de sociale zekerheid. Leuvense economen van diverse politieke pluimage publiceerden in De Tijd een voorstel, gebaseerd op ervaringen in het buitenland, voor een adequatere financieringswet.

Het helpt de regeringsonderhandelingen geen meter vooruit. De Franstalige partijen remmen op vier wielen tegelijk. En dat is vreemd. Want intussen heeft de federale regering in lopende zaken, waar PS, CDH en MR deel van uitmaken, in alle stilte ingestemd met een gigantische overdracht van bevoegdheden naar de Europese Unie – een overdracht van bevoegdheden die feitelijk een einde maakt aan wat nog restte van de nationale soevereiniteit.

Binnenkort immers krijgt Europa de volledige controle over de nationale begroting. Europa krijgt die begroting dan te zien, en kan ze wijzigen nog voor het nationale parlement inzage heeft. Voldoet ze niet, dan volgen er zware financiële sancties.

Met die schoktherapie kan de EU België dwingen, als ze dat nodig acht, om onze schuld naar de beoogde 60 procent van het bruto binnenlands product terug te brengen, de automatische indexkoppeling los te laten en/of uitkeringen te verlagen. Volgens experts hangt er een heuse atoombom boven onze sociale zekerheid. Met de eurocrisis als argument dwingt de Europese Commissie de lidstaten in elk geval in een neoliberaal keurslijf. En ze doet dat in naam van de concurrentiekracht en op aangeven van de grote lobbymachines European Round Table of Industrialists en BusinessEurope.

Die overdracht van bevoegdheden over de eigen begroting wordt in april voorgelegd aan het Europees Parlement. In juni wordt er gestemd, maar nu al bestaat daar een meerderheid om de voorstellen van de Europese Commissie en van de Raad door te drukken. Waarna de Europese Unie en haar topambtenaren kunnen beginnen met de neerwaartse gelijkschakeling – zeg maar: afbouw – van de verschillende sociale systemen. Toen hij als Commissievoorzitter aantrad, had José Manuel Barroso gewaarschuwd: ‘Er is geen probleem met de verzorgingsstaat. De verzorgingsstaat is het probleem.’ Tijdens zijn recente uiteenzetting voor de Europese Universiteit in Firenze noemde Barroso de bevoegdheidsoverdracht ‘een stille revolutie’. ‘De lidstaten hebben dit aanvaard’, sprak hij. ‘En ik hoop dat ze goed begrijpen dat de Europese instellingen nu een stevige controle krijgen over hun openbare financies.’

Hopelijk heeft ook Elio Di Rupo begrepen dat hij zich via de aftredende regering heeft verbonden tot een afbouw van de verzorgingsstaat. Want zonder een doortastende hervorming van het arbeidsmarktbeleid en van de sociale zekerheid wordt het federale koninkrijk binnenkort overgeleverd aan de anonieme ambtenaren van de Europese Unie en de inzichten van de European Round Table of Industrialists. Kortom: aan de vrienden van Maurice en Leopold Lippens. Tot er niets meer te splitsen valt.

Wat jammer dat niemand dat afgelopen zondag tegen de betogers heeft gezegd.

Rik Van Cauwelaert