Tijd voor een ecologisch cultuurbeleid

Joke Schauvliege (CD&V) is sinds 13 juli 2009 Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur. Populair heeft het haar nog niet gemaakt.

Joke Schauvliege (CD&V) is sinds 13 juli 2009 Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur. Populair heeft het haar nog niet gemaakt.Een eerste projectsubsidieronde honoreerde ongezien weinig jong talent. Vorige week werd de tweede projectsubsidieronde geschrapt om budgettaire redenen. Jong talent wordt niet gekoesterd, maar drooggelegd. Tijd voor ecologie?

Het was auteur Stefan Hertmans die de gevleugelde ecowoorden sprak tijdens het debat ‘Cultuur en Cultuurbeleid’ op 11 mei 2010 in Het Pand van de Universiteit Gent. Hij bepleitte een ‘ecologisch cultuurbeleid’ dat waakt over de diversiteit van de culturele plantjes en beestjes, aandacht heeft voor zeldzame soorten en de al dan niet waardevolle positie van die organismen in het veld onderzoekt.

Hertmans nam aan dit kleinschalige debat deel samen met Bart Caron (Vlaams Parlementslid voor Groen!), Guido De Brabander (professor cultuurmanagement), cultuursocioloog Pascal Gielen, Carlo Van Baelen (directeur van het Vlaams Fonds der Letteren) en Joost Vander Auwera (conservator van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België). De beslotenheid van dit debat over de rol van cultuur in de samenleving maakte dat de sprekers hun visies scherp ventileerden.

De vakgroep Nederlandse Literatuur organiseerde het debat in de aanloop naar 7 juni 2010. Dan licht de minister haar beleid toe op basis van de adviezen van haar Cultuurforum. Dit forum bestaat uit ateliers die sinds januari reflecteren over de zeven doelstellingen van de beleidsnota Cultuur, waaronder duurzaam beleid, participatie en diversiteit, e-cultuur, cultuurmanagement, internationaal cultuurbeleid en ecocultuur.

De minister woonde het debat niet bij en misliep zo enkele aha-erlebnissen. De individuele referaten die het echte debat voorafgingen, boden een pittig inzicht in de geschiedenis van het Vlaamse cultuurbeleid. Gielen wees er fijntjes op dat CD&V een verkeerd credo hanteert: ‘Niet het gezin maar cultuur is de hoeksteen van de samenleving.’ Hij pleitte voor een verfondsing – beter: een verzelfstandiging – van het cultuurbeleid. ‘Want politici hebben amper liefde voor en kennis van cultuur.’ Caron sloot zich daar deels en behoedzaam bij aan. Hij ijverde voor een regulerende overheid die vooral de grotere cultuurtempels bewaakt en vernieuwing nastreeft door ‘de beoordeling van jonge en individuele initiatieven aan een zelfstandige commissie (of fonds) over te laten’.

Hertmans was de gewiekste stoorzender. ‘Kunstenaars vormen geen ascetische elite. Maar het engagement van kunst dient niet samen te vallen met de actualiteit. Kunst hoeft niet in evenwicht te zijn met de samenleving en moet zich evenmin aanpassen aan van overheidswege opgelegde criteria als publieksparticipatie of de interculturele focus.’

Moderator Wouter Hillaert vroeg tot slot naar tips voor Schauvliege. Volgens Caron moet ze vol passie ‘haar goesting doen’. Vander Auwera vroeg om generositeit: ‘Zaai wat uw opvolger kan oogsten.’

Op 7 juni, beste minister, is het hoog tijd dat u een vurig, genereus en ecologisch cultuurbeleid presenteert met aandacht voor de groten én de opkomende kleintjes. Alstublieft.

http://www.cjsm.vlaanderen.be/cultuur/cultuurforum

Els Van Steenberghe