Expo: Schatten uit de bibliotheek

Het Koninklijk Museum van Mariemont toont “Schatten uit de bibliotheek” (*** 1/2).

Het Koninklijk Museum van Mariemont in het Henegouwse Morlanwelz toont “Schatten uit de bibliotheek” (*** 1/2). Het woord schat is in dit geval geen overstatement.


Museumprijs


Mariemont liep in 2007 nog weg met de Museumprijs voor het beste Waalse museum (een initiatief van het tijdschrift Openbaar Kunstbezit in Vlaanderen). De algemene kwaliteit van de expo en de vaste tentoonstellingszalen liegen er niet om. Daarenboven is de locatie een zegen. Delen van het arboretum waarin het museumgebouw zich bevindt, gaan enkele eeuwen terug. In de zestiende eeuw werd er reeds een kasteel voor Maria van Hongarije gebouwd dat vervolgens verwoest werd. Ook het daaropvolgende kasteel van onder anderen gouverneur Karel van Lotharingen werd vernietigd, daarvoor tekenden de Fransen in de achttiende eeuw. Enkele bomen zijn getuigen van die wederwaardigheden. Het draagt bij aan het cachet van de plaats – de geschiedenis is er thuis.


De industrieel Raoul Warocqué (1870-1917) had een neus voor kunst, bibliofilie en geschiedenis en bracht een puike verzameling samen. Na zijn overlijden in 1917 werd zijn passie aan de Belgische staat gelegateerd. Sinds 1975 is het huidige moderne museumgebouw de thuishaven van de verzameling.


Inkt


Er zijn twee soorten mensen: zij die lezen, en zij die niet lezen. Het is één van de openingscitaten aan het begin van de beknopte, goed afgemeten wandeling tussen boekenruggen, stofomslagen, manuscripten, brieven, krabbels, litho’s en aquarellen. Gepaste citaten doorspekken het parcours, en zijn meer dan wat opgediste boekenwijsheid. Ze maken het verhaal wat spannender, grappiger ook.


In Mariemont maakt men een mooie tijdssprong: van een pauselijke bulle uit de twaalfde eeuw tot het tijdsbesef van de Japanner On Kawara in zijn One million years, een uitgave uit 1999. Saai wordt het in Schatten uit de bibliotheek nooit, daarvoor is de selectie te divers en kan men terugvallen op de correspondentie en de manuscripten van een rist grootheden. De encyclopedisten Diderot en d’Alembert passeren de revue, terwijl Voltaire aantekeningen in een boek met verzen maakte. Er zijn brieven en briefjes van Galilei, Erasmus, Rembrandt, Lodewijk XIV, de hanenpoten van Napoleon, Chopin, Delacroix. Ook al kunnen we het handschrift vaak moeilijk lezen, intrigeren doet die correspondentie zeer zeker. Een partituur herbergt de furie van Beethovens hand, kennelijk niet exclusief voor de muziek zelf voorbehouden.


Mozart en Rops


Aandoenlijk is een drieledige brief van Leopold Mozart aan zijn vrouw Marie-Anne, opgesteld in een strenge en heldere schriftuur. Rechtsonder reserveerde hij wat plaats voor de krabbels van zijn veertienjarige zoon. Amadeus (1756-1791) schreef in oktober 1770 in 9 lijnen aan zijn zusje Nannerl dat het hem speet dat ze het alsnog zonder de gevraagde menuetten moest stellen, maar dat tegen Pasen alles in orde zou komen.


Een grauwe lithografie – Un enterrement au pays wallon (1863) – van Félicien Rops trekt de aandacht. Het is één van de weinige zelfstandige kunstwerken tussen het briefgeweld. Rops legde de begrafenis in een realistisch idioom vast. Maar hij deed dat met bedekt venijn en leedvermaak. In een secuur afgewerkte stijl laat hij een wereld opleven die doet huiveren en monkelen. De karikaturale koppen van de clerus en de occasionele dikbuik vertalen Rops’ ideeën over de bigotte soutanes.


De scenografie van deze expo is verzorgd en stijlvol. Naambordjes op de zijkanten van toonbanken zijn nu en dan zo laag opgehangen, dat het een inspanning van de rug vergt. Het is een detail, maar niet onbelangrijk voor het comfort van de bezoeker. Het is de kwaliteit van de verzameling die men rustig laat spreken: een weidebeekjuffer van Manet, een litho van Goya, de aandoenlijke krabbels van de piepjonge Mozart. Buiten waken de bomen, getuigen van een al even antiek verleden.

Schatten uit de bibliotheek
Tot 3 oktober
Musée royal de Mariemont
Chaussée de Mariemont 100
7140 Morlanwelz
Website

Matthias Depoorter

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content