Het gojse gen

Zaterdagen zijn vermoeiend als je als goj in de Joodse buurt woont. Binnen een redelijke straal zijn alle winkels dicht. Ook niet-Joden nemen dan gemakkelijkheidshalve hun sluitingsdag. Even wat halen is er niet bij. Het is de dag van de lange mars. De dichtstbijzijnde voedselbevoorrading speelt zich af op wat de volksmond ‘de vreemdelingenmarkt’ noemt. Daar heerst dan weer een drukte waar je nog suffe kop niet klaar voor is. Er wordt geroepen, mensen keuren, tasten en bieden. Er wordt opvallend minder geproefd dan anders, het is dan ook ramadan. Ik ben ook nog niet klaar voor olijven, dadels en schapenvlees. Ik keer met mijn ufobrood, fruit en geitenkaas weer naar de buurt waar het op zaterdag een ouderwetse zondag lijkt.

Sabbat, de dag dat de Joodse gemeenschap geen arbeid verricht, geen handel drijft en vooral geen knopjes en toestellen bedient. Zonder ooit gesolliciteerd te hebben, ben ik vaak een sabbatgoj. Dat staat voor: betrouwbare niet-Jood die op straat wordt aangesproken en quasi bevolen om hun lichtschakelaars, elektrische poorten of faxtoestellen te bedienen. Wie hier woont, kent het fenomeen. Het was wennen, vooral aan die duidelijke rol die je opgedrongen krijgt, de goj. Sindsdien begrijp ik het gewicht van die Joodse identiteit wel beter, als goj zijn al niet vrijblijvend is.

De aan religie gekoppelde identiteit is sterk naar het voorplan verschoven. Mensen putten er blijkbaar enorme kracht uit en een assertiviteit die aan agressie grenst. Bidden maakt je tenen langer. Het lijkt ook je empathische vermogen te begrenzen. Tja, als je kunt opgaan in god, waarom zou je je dan in een mens verplaatsen? Ik denk niet dat iemand van mijn Joodse buren kan begrijpen dat ik in shock was na het lezen van een artikel in hun blad Joods Actueel. Titel: ‘DNA-onderzoek toont verband tussen Joden’, dateert van juli 2010.

Twee pagina’s lang worden de resultaten van een uitgebreid genonderzoek onder Joodse mensen overal ter wereld, uit de doeken gedaan. Niet zonder trots valt de stelling dat alle Joden zich genetisch tot elkaar verhouden als neven. De toon is die van het prat gaan op raszuiverheid. Hoewel in de marge wel wordt gewezen op de medische gevolgen van deze homogene dna-structuur, en enkele onder Joden frequent voorkomende aandoeningen worden opgesomd. Met het oog op preventie wordt uitgebreide detectie van de ware Joodse genen, allemaal te herleiden tot twee oerstammen uit de regio Tigris en Eufraat, gerechtvaardigd. Ik besef ineens loodzwaar dat je niet kunt rondshoppen in de religiewinkel. Ik kan geen Jood worden, ik zal er nooit een volwaardige zijn. Ik kan me wel engageren op een Amerikaanse site www.convertingtojudaism.com van rabbi Jacques Cukierkorn, die als tegenwicht voor de islam en als fundraiser voor Israël in massale bekering gelooft. Ik moet weten dat ik drie keer geweigerd zal worden. Het proces van het Jood worden, heet Gioer, het is een ‘inburgering’ en duurt jaren. Een van de tien beloftes die je als leerling-Jood moet maken is dat je zult opkomen voor het Joodse volk en het land Israël als het historische Joodse thuisland en de Joodse staat. Je moet Joodse organisaties steunen die opkomen voor Joden in Israël, Amerika of elders in de wereld. Het dogma aanvaarden dus.

Toch denk ik niet dat mijn buren, mijn beslissing zouden toejuichen. Wie steekt er dan het licht aan, als ze hun sabbatgoj kwijt zijn? Cukierkorn stuit dan ook op veel tegenstand bij Joden. Hier twee straten vandaan, bedenkt de Joods Actueel-redactie titels als: DNA onderzoek toont verband tussen Joden. Dat sluit de rangen wel.

Wacht es even, hebben ze dat niet gepikt van die Duitse topbankier, hoe heet hij ook alweer… Sarrazin. Zei hij niet ‘Joden hebben dezelfde genen’? Is dat niet het zinnetje waarom zijn ontslag werd geëist bij de Bundesbank? Of was dat omdat hij moslims beledigd had? En ben ik nu beledigd door Joods Actueel omdat ik word uitgesloten als Joods gendrager? Zo ingewikkeld.

Vooral omdat ik uit een cultuur kom waar mensen in spelshows op tv hun identiteit toelichten op basis van hun hobby’s. Ik ben Jos, ik hou van fietsen, tuinieren en ik wil hobbykok van Vlaanderen worden. Geen woord over Jood, moslim of rooms zijn. Als wij bidden is het in de hoop geen genen te delen met Vangheluwe & co.

Chris Van Camp

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content