“Bijna de helft van rusthuisbewoners krijgt antidepressiva”

© Sigfrid Eggers

“Bepaalde vormen van psychotherapie voor bejaarde mensen hebben soms betere en duurzamere effecten dan medicatie”, zegt Bernard Sabbe, hoogleraar volwassenenpsychiatrie aan de Universiteit Antwerpen.

“Bepaalde vormen van psychotherapie voor bejaarde mensen hebben soms betere en duurzamere effecten dan medicatie”, zegt Bernard Sabbe, hoogleraar volwassenenpsychiatrie aan de Universiteit Antwerpen.

In een nieuwe serie interviewt Knack de komende weken prominente Vlaamse psychiaters en psychotherapeuten. In de eerste aflevering praat Bernard Sabbe, onder meer over de toename van het gebruik van antidepressiva.

‘Ieder van ons kan te maken krijgen met psychische klachten’, legt Sabbe uit. ‘En het eerste aanspreekpunt is voor de meesten nog altijd de huisarts. Hij is de aangewezen figuur om een diagnose te stellen en de patiënt te behandelen. Het zijn ook de huisartsen die ongeveer vijfenzeventig procent van alle behandelingen met antidepressiva opstarten.’

Wijst dat niet op een enorme overconsumptie?

Sabbe: Dat blijkt geen eenvoudig te beantwoorden vraag. We stellen inderdaad vast dat het aantal antidepressiva dat wordt voorgeschreven tussen 1997 en 2008 meer dan verdubbeld is. Uit cijfers van 2008 blijkt dat ongeveer dertien procent van de volwassen bevolking in ons land zulke middelen neemt. De vraag is nu natuurlijk: hoe komt dat? Het is mogelijk dat psychiatrische stoornissen meer voorkomen dan vroeger. Het zou kunnen dat mensen sneller hulp zoeken dan vroeger, wat op zich geen slechte zaak is. Of het kan zijn dat men antidepressiva niet alleen meer gebruikt voor ernstige depressies.

Worden ze niet nogal gemakkelijk voorgeschreven aan oudere mensen?

Sabbe: Dat is zeker zo. Bijna twintig procent van de 75-plussers en bijna de helft van de rusthuisbewoners krijgen antidepressiva voorgeschreven. Is dat overmatig gebruik? Dat is mogelijk. Ik denk dat er in die sector zeker ruimte is voor wetenschappelijk onderzoek. We weten ondertussen dat bepaalde vormen van psychotherapie voor bejaarde mensen soms betere en duurzamere effecten hebben dan medicatie. Het is goed mogelijk dat we het pillengebruik kunnen terugdringen als we deze mensen op andere manieren proberen te ondersteunen, als we door gesprektherapie hun probleemoplossend vermogen proberen te verhogen. Daar ligt een enorme uitdaging voor de komende decennia.

Is het verantwoord om een patiënt alleen maar pillen voor te schrijven? Moeten pillen niet altijd gecombineerd worden met een vorm van psychotherapie?

Sabbe: Bij depressies en angststoornissen is de combinatie van psycho- en farmacotherapie inderdaad het beste. Met dien verstande dat pillen bij een ernstige depressie nodig zijn, terwijl bij een milde depressie vaak kan worden volstaan met een goede psychotherapie of soms zelfs met wat men noemt watchful waiting: waakzaam wachten, de patiënt actief opvolgen en in de gaten houden of het niet vanzelf beter wordt. Mensen kunnen zichzelf er vaak ook wel zonder pillen doorheen slaan, door een beroep te doen op hun eigen weerbaarheid en de steun van hun omgeving. Gelukkig maar.

Joël De Ceulaer

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content