Failliet Detroit wordt onder curatele gesteld

© Reuters
Tom Vandyck
Tom Vandyck Tot 2014 correspondent in de VS voor Knack.be

Detroit, de al decennia noodlijdende hoofdstad van de Amerikaanse auto-industrie, komt onder leiding van een externe noodmanager. Daarmee wordt het verkozen stadsbestuur aan de kant geschoven.

Helemaal definitief is de zaak nog niet. Detroit heeft tien dagen om in beroep te gaan. Maar Rick Snyder, de Republikeinse gouverneur van Michigan, lijkt vastbesloten om de stad onder curatele te stellen.

“Het is tijd dat we ophouden met bergaf gaan”, zei Snyder op een bijeenkomst met burgers, die hij weliswaar zelf uitgekozen had. “Er zijn veel goeie mensen geweest die plannen hadden en veel pogingen om de zaak te keren, maar die hebben niet gewerkt.”

Stad in verval

Detroit is het schoolvoorbeeld van postindustrieel verval in een Amerikaanse grootstad. De bakermat van de Amerikaanse auto-industrie had op zijn hoogtepunt in de jaren vijftig net geen twee miljoen inwoners. Detroit was toen de vijfde stad van Amerika. Vandaag zijn er nauwelijks 700.000 inwoners over en is het nummer zeventien.

Samen met de sluiting van veel autofabrieken en de daarmee gepaard gaande werkloosheid en stadsvlucht zijn ook de gemeentelijke financiën steeds meer in de problemen gekomen. Detroit heeft eens schuldenberg van 17 miljard dollar en een begrotingstekort van 300 miljoen.

En dus wil Snyder een noodmanager aanstellen die de zaak uit handen zal nemen van het stadsbestuur en de begroting saneren. “In veel opzichten zou ik dit omschrijven als een trieste dag”, zei hij. “Maar het is ook een dag van optimisme en belofte, omdat het tijd is om voorwaarts te gaan en deze problemen op te lossen.”

Dictator

Het gebruik van noodmanagers om noodlijden gemeenten te saneren, is bijzonder controversieel in Michigan. De eerste, door het Republikeinse staatsbestuur goedgekeurde wet die dat mogelijk maakte, werd door de bevolking bij referendum weggestemd. Recent werd een nieuwe, licht aangepaste versie aangenomen.

Hoofdbezwaar van de tegenstanders is dat de wet ondemocratisch is. De noodmanager, die aangesteld wordt door een driekoppig, door de gouverneur aangeduid panel, heeft de bevoegdheid om alle daden van het verkozen gemeentebestuur ongedaan te maken.

Een rechter stelde vorige maand dat Lou Schimmel, de noodmanager van de stad Pontiac, een halfuur ten noorden van Detroit, optrad “als een dictator.” Schimmel had de raad van bestuur van het pensioenfonds van de stadsambtenaren de laan uitgestuurd.

Giftige raciale cocktail

Bovendien zijn er, zoals vaak in de VS, politieke en raciale factoren in het spel die samensmelten tot een giftige cocktail. Als ook Detroit een noodmanager krijgt, wordt meer dan de helft van de zwarte bevolking van de staat (die in industriesteden als Detroit en Pontiac in de meerderheid is) niet meer geregeerd door haar eigen verkozenen, becijferde de website Electablog.

Zwarte stedelingen stemmen in overgrote meerderheid voor Democraten, terwijl de noodmanagers worden aangesteld door een Republikeins staatsbestuur dat het moet hebben van blanke kiezers in het hinterland van Michigan. Dat is een recept voor tweespalt.

‘Niemand geeft om ons’

In Detroit worden ondertussen gemengde reacties opgetekend. Lon Johnson, de voorzitter van de Democratische partij in Michigan, sprak van een ‘vijandelijke overname’. “Het omverwerpen van het democratische proces is een diep ontgoochelend moment in de geschiedenis van onze staat”, zei hij aan het persbureau Reuters.

“Je moet geen genie zijn om in te zien wat er aan de gang is”, zei Karen Lewis, de manager van een fastfoodrestaurant. “Ze willen ons geld en ons land. Niemand geeft om ons. En wij zijn degenen die achtergebleven zijn, niet de blanken.”

Maar een andere Detroitenaar, Bernard Ragin, had er een heel andere kijk op. “Het maakt niet uit wie Detroit oplapt, zolang de lantaarnpalen maar werken en de politie op tijd opdaagt”, zei hij.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content