‘Europagezind rechts wint Griekse verkiezingen’

Na de sluiting van de stembureaus blijkt uit de officiële exitcijfers dat de partij Nieuwe Democratie met 29,5 procent heeft gewonnen. Syriza volgt met 27,1 procent en Pasok eindigt derde met 12,3 procent.

Na de sluiting van de stembureaus blijkt uit de officiële exitcijfers dat de partij Nieuwe Democratie met 29,5 procent heeft gewonnen. Syriza volgt met 27,1 procent en Pasok eindigt derde met 12,3 procent.

Zondag 17 juni 2012

22u30: De euro bereikte vandaag het hoogste niveau in drie weken tijd, nadat de eerste officiële uitslagen van de Griekse verkiezingen wezen op een overwinning van de pro-Europese partijen. De euro klom tot een stand van 1,2730 dollar, ten opzichte van 1,2655 tijdens de late handel in New York vrijdag. Het is de hoogste stand sinds 22 mei.

22u05: In de tussentijd is het Syntagma plein in Athene volgelopen, al is er volgens bronnen ter plaatse geen sprake van echte overwinningsvieringen of protesten.

21u52: Ondertussen blijkt ook uit de definitieve resultaten dat de Europagezinde conservatieven van Nea Dimokratia (Nieuwe Democratie) afstevenen op een overwinning. Uit een eerste officiële schatting van het Griekse ministerie van Binnenlandse Zaken blijkt dat Nea Dimokratia 29,5 procent van de stemmen behaalt en verzekert zich daarmee van 128 zetels van de 300 zetels die het Griekse parlement telt. De eurosceptische radicaal-linksen van Syriza moeten het stellen met 27,1 procent van de stemmen en 72 zetels. De twee grootste partijen zijn er daarmee wel in geslaagd een betere score neer te zetten dan bij de vorige stembusgang op 6 mei. De socialisten van Pasok eindigen derde met 12,3 procent van de stemmen en 33 zetels, blijkt uit deze resultaten met 18 procent van de stemmen geteld. De rechts-nationalistische Onafhankelijke Grieken bezetten de vierde plaats met 7,6 procent en 20 zetels, net als op 6 mei toen ze evenwel nog 10,6 procent van de stemmen en 33 zetels behaalden. De fascistische partij Chryssi Avghi (Gouden Dageraad) wist 7 procent van de kiezers te overtuigen en beschikt over 18 zetels. De communisten van KKE zien hun score in vergelijking met hun resultaat op 6 mei gehalveerd en vallen terug op 4,49 procent, goed voor 12 zetels.

21u40: De leider van de Griekse partij Nea Dimokratia, Antonis Samaras, heeft alle pro-Europese partijen opgeroepen een “regering van nationale eenheid” te vormen, aangevoerd door zijn eigen partij die volgens de eerste officiële resultaten de parlementsverkiezingen heeft gewonnen. “We roepen alle politieke machten die de doelstelling delen om het land in de eurozone te houden (…) op om deel te nemen aan een regering van nationale eenheid”, verklaarde Samaras tijdens zijn eerste persbijeenkomst na de stembusslag.

“Het land heeft geen minuut te verliezen”, zei hij nog. De leider van het socialistische Pasok, Evangélos Vénizélos, heeft niettemin al laten weten dat hij enkel zijn steun zal verlenen aan een pro-Europese coalitieregering met rechts als ook gematigd en radicaal links, waaronder Syriza, erbij worden betrokken. Alexis Tsipras van het eurosceptische Syriza heeft inmiddels zijn nederlaag ten opzichte van zijn rechtse rivaal bij de parlementsverkiezingen toegegeven. “Ik heb Samaras gebeld om hem te feliciteren, hij mag een regering vormen”, aldus Tsipras, die volgens de eerste officiële resultaten met zijn partij op de tweede plaats eindigde met 27,1 procent van de stemmen. Zowel Samaras van ND als Alexis Tsipras van Syriza hebben in Griekenland hun speech gegeven. Samaras zei ND de beloften aan Europa zou nakomen en dat deze resultaten een overwinning zijn voor heel Europa. Hij richtte zich tot alle partijen om samen een regering te vormen. Ten slotte benadrukte hij vastbesloten dat ze snel het nodige zullen doen om Griekenland terug pad te krijgen.

21u13: De leider van Syrize,Alexis Tsipras, heeft Antonis Samaras, de leider van Nieuwe Democratie, telefonisch gefeliciteerd met de overwinning. Officieuze en officiële polls suggereren dat Nieuwe Democratie de leiding zal nemen. “Ik ben opgelucht voor Griekenland en voor Europa. We zullen zo snel mogelijk een regering vormen”, zegt Samaras. Het zou kunnen dat Syriza een sterke oppositie aan het plannen is in plaats van te wachten op de reactie van Nieuwe Democratie om een eventuele coalitie te vormen.

21u03: Nea Dimokratia zou samen met het socialistische Pasok over voldoende zetels beschikken om een pro-bailout coalitie te vormen, zo blijkt uit een eerste officiële schatting van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Pasok heeft echter al duidelijk gemaakt niet in een regering te willen deelnemen zonder Syriza. Nea Dimokratia behaalt 29,5 procent van de stemmen en verzekert zich daarmee van 128 zetels van de 300 zetels die het Griekse parlement telt. De eurosceptische radicaal-linksen van Syriza moeten het stellen met 27,1 procent van de stemmen en 72 zetels. De socialisten van Pasok eindigen derde met 12,3 procent van de stemmen en 33 zetels, blijkt uit deze resultaten met 18 procent van de stemmen geteld. Volgens Italiaanse krant La Stampa heeft Dora Bakoyannis, een van de Nea Dimokratia-kopstukken, de overwinning opgeëist.

20u35: De officiële exitcijfers zijn binnen. Nieuwe Democratie wint met 29,5 procent, Syriza volgt met 27,1 procent en Pasok eindigt derde met 12,3 procent. De Independant Greeks volgen met 7,6 procent, Gouden Raad heeft 7 procent, Democratisch Links 6,2 procent en de Communistische Partij van Griekenland 4,5 procent.

20u33: Radiopresentator Spyros Gkelis zegt op twitter dat een afgevaardigde van de partij Pasok officieel heeft gezegd dat Pasok niet wil deelnemen in een regering zonder Syriza. Er zijn echter twijfels over hoe representatief deze uitspraak is.

20u25: De Duitse Minister van Buitenlandse Zaken Guido Westerwelle zegt dat Duitsland wel flexibel kan zijn wat betreft de timing van de hervormingen die moeten worden doorgevoerd in Griekenland, maar niet wat betreft de inhoud. “Er wordt niets veranderd aan de overeenkomst die we hebben gemaakt, maar ik kan me wel inbeelden dat we een vorm van uitstel kunnen bespreken.”

20u15: Volgens een nieuwe poll staat Nieuw Democratie op 31,1 procent en Syriza op 25,4 procent. Er wordt nog een verschuiving verwacht, want nog maar 15 procent van de stemmen is geteld en de meeste daarvan zijn stemmen van het platteland. Er wordt verwacht dat de resultaten van Athene en andere grote steden de curve wat meer naar links zullen doen opschuiven.

20u: Christophilopolou van de partij Pasok zegt tegen c4news dat Griekenland nood heeft aan een grote coalitie, inclusief Syriza.

19u47: De Griekse televisie zegt dat Nieuwe Democratie een miniscule voorsprong heeft met 28,6-30 procent op Syriza met 27,5-28,4 procent. De officiële exitpolls worden tegen 20u30 verwacht. De televisiezenders schatten ook dat op basis van die cijfers Nieuwe Democratie en Pasok een coalitie zouden kunnen vormen. De zetels zouden dan als volgt verdeeld worden: Nieuwe Democratie 127 zetels (inclusief de 50 extra), Syriza 72, Pasok 32, Independent Greeks 21, Gouden Dageraad 19, Democratisch Links 16 en de Communistische partij van Griekenland 13.

19u42: In een eerste reactie op de exitpolls heeft minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders beklemtoond dat Europa open staat voor gesprekken met Griekenland, “wat ook de regering is” die gevormd zal worden. De voorkeur van Reynders gaat wel uit naar de centrumrechtse Nea Dimokratia.

19u25: Ed Conway (Sky News) deelt mee dat er er nog geen reactie is van de G20. De vraag is nu hoe de markten zullen reageren op deze tijdelijke onzekerheid.

19u15: De Griekse economist Yanis Varufakis zegt op Sky News dat de zetelwinst van de partij Gouden Raad gelijk staat aan “het rotte ei in Europe als gevolg van de depressie. We zijn niet zeker of de Eurozone nog zal bestaan volgend jaar, kijk maar naar Spanje”, zegt hij.

18u55: Nick Malkoutzis vermeldt op twitter dat de eerste exitpolls gebaseerd zijn op 80 procent van de stemmen. Binnen een uur zouden we over de informatie moeten beschikken van de volle 100 procent.

18u40: Volgens polls zouden 30.000 Grieken het verschil kunnen maken tussen links en rechts. Pas vanaf 20u zullen we weten hoe Europagezind de Grieken zijn.

18u05: De eerste exitpolls zijn bekend. Nieuwe Democratie en Syriza haalden respectievelijk tussen 27,5 en 30,5 procent en tussen 27 en 30 procent. Het zal dus duidelijk een nek-aan-nek race worden want de resultaten zijn te dicht op mekaar om al van een uitslag te kunnen spreken. De eveneens Europagezinde socialisten van Pasok komen uit rond de 12 procent en de fascistische partij Chryssi Avghi (Gouden Dageraad) op ongeveer 7,5 procent.

17u53: De Griekse zender Net Tv zegt dat het percentage van mensen dat niet is komen opdagen om te stemmen hoger is dan op 6 mei. Stemmen is dan wel verplicht in Griekenland, er hangen geen consequenties aan vast als je niet gaan stemmen.

17u45: Volgens Mehran Khalili, een Griekse journalist die momenteel in een stembureau is in Corintië, is het aantal mensen die zijn komen stemmen aanzienlijk gestegen. De Grieken hebben nog 15 minuten om hun stem uit te brengen…

17u30: De spanning op de wereldwijde aandelenbeurzen zal de komende week waarschijnlijk tot nieuwe hoogtes stijgen. De uitslag van de verkiezingen zal daarvoor heel bepalend zijn. “Eén van de meest waarschijnlijke uitkomsten is dat opnieuw geen van de partijen tot een meerderheid kan komen”, aldus Gregory Peterson, marktkenner bij Ballentine Partners in de Verenigde Staten. Dat zou volgens hem nog meer onzekerheid betekenen.

17u09: In het Griekse kiessysteem krijgt de grootste partij 50 extra parlementszetels cadeau. Het is dus van levensbelang om de grootste te worden, zelfs al is dat maar met een miniem verschil in stemmen. De grootste partij krijgt de opdracht om regeringsonderhandelingen op te starten. Ze moet proberen om in drie dagen tijd een coalitie op de been te brengen. Lukt dat niet in die tijd, dan gaat de fakkel naar de tweede partij. Ook die krijgt weer drie dagen.

17u06: De stembureau’s sluiten om 18 uur. Dan wordt meteen de eerste exit-poll verwacht. In landen als Frankrijk en Groot-Brittannië geven die exit-polls bijna altijd een zeer exact beeld van de uiteindelijke uitslag. In Griekenland is dat nog even afwachten, vooral als het verschil tussen de grootste en de tweede partij erg klein is.

16u30: De Griekse blogger Nick Malkoutzis schrijft dat “Europa bang is geworden van democratie”. In zijn blogpost op de dag van de verkiezingen veroordeelt hij de bemoeienissen van de Europese Unie. “De deal die we hebben met de EU is duidelijk: Griekenland ontvangt geld en in ruil worden er bepaalde fiscale maatregelen en structurele hervormingen doorgevoerd. Nergens staat er in de overeenkomst dat Europa het Griekse volk mag bevelen hoe ze moeten stemmen. Dat heeft echter enkele Europese leiders er niet van weerhouden om een duidelijke opinie te poneren over hoe zij de uitkomst van de verkiezingen graag zouden zien. In mijn ogen is dat het beste bewijs dat Europa bang is van echte democratie en de – soms oncomfortabele – realiteit die het met zich meebrengt”, luidt het bij de Griekse blogger.

16u: Helena Smith, correspondente voor The Guardian, sprak met iemand van de socialistische partij Pasok die de resultaten elke twee uur updaten. “De volgende uren zijn cruciaal, want de jonge kiezers beginnen nu pas massaal te stemmen.” Ze meldt dat de laatste officieuze exitpolls aantonen dat de conservatieve partij Nieuwe Democratie aan de leiding is met 29 procent op de voet gevolgd door Syriza. Pasok komt op de derde plaats met 12 procent. Zowel Democratisch Links als Gouden Dageraad hebben 6 procent van de stemmen. De exit polls zullen om 20u bekend zijn, maar omdat minstens 15 procent van de kiezers nog steeds niet beslist heeft, zullen we pas om 22u30 definitieve resultaten hebben.

15u15: Stratos Safioleas heeft via twitter enkele interessante weetjes gedeeld over de verkiezingen van vandaag.

– ‘Momenteel wordt verwacht dat geen enkele partij een volledige parlementaire meerderheid zal hebben.’

– ‘De partij die de meeste stemmen haalt, krijgt nationaal 50 extra zetelplaatsen.’

– ‘Om als partij in het parlement te mogen zetelen, moet je minstens drie procent van de stemmen binnengehaald hebben.’

14u40: Er is nog een tweede ontgrendelde handgranaat gevonden in de studios van Skai TV. Het incident werd in ruime politieke kringen veroordeeld als een aanslag tegen de democratie, op een dag dat Griekenland cruciale parlementsverkiezingen meemaakt. Een veiligheidsagent van de tv-zender ontdekte een eerste granaat. Bij daaropvolgende zoekacties, vond de politie voor het gebouw een tweede granaat. Volgens een politiebron waren de beide granaten ontgrendeld.

“De Griekse democratie is sterk en laat zich niet onder druk zetten”, reageerde een woordvoerder van uittredende interimregering. Zowel de woordvoerders van de rechtse oppositie als de radicaal linkse partij Syriza veroordeelden de actie met dezelfde woorden: “een actie gericht tegen de democratie en de vrijheid van meningsuiting”. s Ochtends had een anonieme beller de politie aangekondigd dat twee granaten waren neergelegd voor de gebouwen van Skaï, maar de uitgerukte patrouille keerde zonder vondst terug.

14u30: De Griekse journalist Damian Mac Con Uladh zegt dat hij in Athene van dichtbij de opkomst van extreem rechts heeft meegemaakt. Gouden Dageraad heeft bijna 7 procent van de stemmen gekregen bij de eerste verkiezingen, tegenover slechts 0.29 procent in 2009.

14u10: In een stembureau in Athene heeft reeds twee derden van de stemplichtigen hun stem uitgebracht.

13u55: Mania Barsevski is een trouw lid van de partij Syriza en zegt: “Natuurlijk zal het moeilijk zijn. (Als we winnen), nemen we een economie over die volledig verwoest is. Maar als we niet winnen, zal de situatie nog erger worden en tegen de volgende verkiezingen zal er misschien niets meer overblijven van dit land”, zegt ze tegen de aanwezige pers.

13u30: In de meeste stembureaus is er al een vrij grote opkomst geweest omdat de mensen de hitte van de middag willen vermijden. Er wordt dan nu ook vastgesteld dat het even wat kalmer is omdat de meeste mensen binnen willen blijven of aan het lunchen zijn. Toch zijn er ook plaatsen waar er nog niet veel volk is komen opdagen zoals nabij Syntagma in het centrum van Athene, waar slechts enkele tientallen burgers al zijn gaan stemmen.

12u45: In het zuiden van Athene is een televisiestation van de mediagroep Skai TV het doelwit geweest van een aanslagpoging met een handgranaat. Een veiligheidsagent vond een ontgrendelde granaat, maar ze is niet ontploft. De politie is ter plaatse.

12u20: Antonis Samaras, de leider van de partij Nieuwe Democratie heeft zijn stem uitgebracht in Pylos. “Morgen zal een nieuwe start betekenen voor Griekenland”, zei hij tegen enkele reporters.

12u: Jon Henley van The Guardian is in Kera, Zakynthos en sprak met een burger die bang is dat het toerisme zal lijden onder de verkiezingen en de resultaten. Ook Diane Shugart merkt op dat er angst en twijfel is bij de bevolking. “Als we voor elke keer dat het woord ‘angst’ of ‘hoop’ voorkomt in een toespraak een euro kregen, zou de Griekse schuld al bijna weggewerkt zijn”, aldus Shugart.

11u30: Een 22-jarige heeft twee schoten gelost aan een stembus in Zakynthos, meldt een Griekse blog. De stembus is niet gesloten en mensen kunnen ondanks het incident blijven stemmen.

11u: De Duitse krant Bild waarschuwt de Griekse bevolking voor de gevolgen van hun stemgedrag. Enkele voorbeelden uit de ‘brief’: “Jullie banken zullen euro’s blijven geven, maar enkel omdat wij ze daar plaatsen. Als de verkiezingen gewonnen worden door een partij die tegen de Europese Unie is, zullen wij ook stoppen met betalen. Jullie moeten kiezen tussen pijnlijke logica of een complete ramp en we zijn heel bang dat jullie dat niet inzien”, aldus de Duitse krant.

10u15: Alexis Tsipras, de leider van de linkse partij Syriza heeft zijn stem uitgebracht in Kypseli, Athens. Hij kreeg daarbij veel steun van aanhangers van de partij.

10u: In Kera in Zakynthos is al 30 procent van de stemplichtigen komen opdagen, meldt The Guardian. Ook in Plaka, het historische centrum van Athene zijn er heel wat mensen komen stemmen. Op basis van gesprekken met de eerste burgers die zijn komen stemmen, doet Nea Dimokratia (ND) het vrij goed. Dimitris is een tandarts en meent dat ND de enige partij is die Griekenland terug kan herstellen. Een oudere dame verderop is heel benieuwd naar de resultaten, “Ik wil in Europa blijven en deel uitmaken van het Europese project”, zegt ze tegen journalisten van The Guardian.

9u: Bert De Vroey is ter plaatse en zegt op Radio 1 dat “veel Grieken de verkiezingen beu zijn”. “Er was vorige keer al een vrij lage opkomst voor de verkiezingen en verwacht wordt dat er deze keer nog een lagere opkomst zal zijn.”

7u30: Er zijn ondertussen al enkele stemmen uitgebracht. De Grieken kunnen nog stemmen tot 19u. Dan wordt een verkiezingspoll bekendgemaakt, in afwachting van de eerste officiële resultaten rond 20 uur. Volgens de recentste peilingen, van twee weken geleden, zijn het conservatieve Nea Dimokratia van Antonis Samaras en het radicaal-linkse Syriza van Alexis Tsipras verwikkeld in een nek-aan-nekrace.

De eerste houdt vast aan het besparingsplan van de EU en het IMF, in ruil voor 240 miljard euro krediet (sinds 2010) en 107 miljard kwijtschelding van schulden. Samaras wil wel het besparingstraject heronderhandelen om weer met groei aan te knopen. De tweede wil het besparingsplan, dat in februari goedgekeurd werd door het parlement, vervangen door een links relancebeleid, gericht op de hernationalisatie en herverdeling van middelen. Het socialistische Pasok, dat volgens de peilingen derde eindigt, en het sociaaldemocratische Dimar zitten alvast in het eurogezinde kamp.

6u: De stembureaus gaan open op een wel heel vroeg tijdstip. Volgens plaatselijke correspondenten zijn de enige mensen die zich al op straat begeven de feestvierders van de vorige avond die terugkeren naar huis.

Renske De Maesschalck