Cappadoci nationaal pretpark

We komen in het holst van de nacht aan in Ürgüp, Cappadocië. Het vriest en de straten zijn leeg. Aan hotels geen gebrek. Alleen is het niet evident om er een te vinden dat op dit uur de deur nog open doet.

?n Hotel Yildiz zijn we de enige gasten. Een speelse jonge poes glipt onze warme kamer binnen. Ze heeft aandacht nodig en vleit zich tegen mijn benen. Ronkie wordt ons huisdier voor drie dagen.

Het is koud in Cappadocië, maar we hebben handschoenen en een muts. We huren een lelijke scooter voor de dag en snorren spoedig door sprookjesland.

Bizarre rotsformaties werden in de loop van miljoenen jaren door de natuurelementen geboetseerd uit een dikke laag van lava en as, afkomstig van drie vulkanen in de omgeving. Harde steenkernen beschermden de onderliggende poreuze tufsteen van verdere erosie, waardoor de typische kegels met dak ontstonden. “Feeënschoorstenen” worden ze hier lieflijk genoemd.

Maar eigenlijk hebben ze meer weg van reusachtige fallussen. Versteende stinkzwammen zijn het, verzuilde kaboutermutsen en bossen van termietenheuvels, gestolde golven en scheef gesmolten kaarsen. De variatie is eindeloos. Zoiets verzint geen mens. De natuur is kunst.

Naar al dat moois komt veel volk kijken. Göreme, een eeuwenoud christelijk kloostercentrum, grotendeels in de rotsen uitgekapt, is de meest populaire toeristische bestemming in Cappadocië.

Het Göreme Openlucht Museum trekt, zelfs in de winter, busladingen bezoekers aan, die in recordtempo het parcours langs de Byzantijnse grotkerken afleggen. De 11de en 12de eeuwse fresco’s overleefden met gemak de tijd en de talloze Arabische en Mongoolse invasies. Pas veel later vielen ze alsnog ten prooi aan domme vandalen, die op onbewaakte momenten gezichten en ogen van de personages wegkrabden.

?n Göreme-dorp vechten hotels, pensions, restaurants, bars en souvenirshops om de centen van het bezoek. Göreme is uitermate on-Turks. Alles wat de klok slaat is toerisme, tot en met een UFO-museum en een Flintstones Cave Bar. Voor wie de prachtige omgeving te min is, bieden plaatselijke reisbureau’s allerlei “avontuurlijke” activiteiten aan. Van paardrijden en ballonvaren, tot off-road crossen met moto’s of quads over de grave rotsen. De panoramische uitkijkpunten langs de baan zijn eigenlijk toeristenmarkten, waar meestal ook een dromedaris te huur is voor een rondje of gewoon voor de foto.

?edereen doet maar op in de kwetsbare landschap. Het Nationaal Park is pretpark geworden.

Üçhisar ligt slechts enkele kilometers van Göreme, maar oogt, hoewel ook toeristisch, heel wat harmonieuzer. Van op een imposante rots vol gaten kijkt het fort uit over het dorp van kegelvormige grotwoningen.

We volgen een wirwar van gangen en trappen tot we plots op de binnenplaats van een hotel met de ietwat ongelukkige naam “Turkish Typical House” terecht komen. Een jonge kerel, Adnan Kutlugün, toont ons graag de uitgehouwen gastenkamers en het ondergrondse restaurant.

“Tot 1982 woonden mijn ouders in dit huis. Vrijwel alle inwoners van Üçhisar leefden van de landbouw. Toen deze site in 1985 door de UNESCO werd beschermd, moest iedereen ophoepelen. ?n de hele regio werden zo’n 2000 mensen onteigend. Mijn ouders, nog steeds boeren, wonen nu in een dorp in de omtrek.”

“Compensatie? Niks van. Dit is Turkije. ?k huur het huis van mijn ouders nu van de staat, voor 2000 dollar per jaar. Wonen in de geklasseerde huizen is verboden. ?k heb wel drie gastenkamers die in de zomer gelukkig voortdurend bezet zijn. De toeristische doorbraak van Cappadocie is iets van de jongste tien jaar.”

Wanneer de avond valt, koelt het snel af. De laatste kilometers terug naar Ürgüp brommen we door een miezerige regen. We zijn verkleumd als we de sleutels inleveren. De zaakvoerder van reisagent “Safari” geeft ons thee en een plaats aan de kachel. En probeert ons vervolgens een ballonvlucht aan de smeren.