De Belgische gezinnen zijn de rijkste van Europa, zo blijkt uit een studie. Maar toch zijn we bang voor wat komen gaat.
We beseffen het misschien niet, maar de cijfers tonen het overduidelijk aan: de Belgische huishoudens zijn met grote voorsprong de rijkste van de eurozone. In ons land bedraagt het netto vermogen van de gezinnen (spaargeld plus beleggingen, maar zonder vastgoed) 212 procent van het Belgische bruto binnenlands product. Daarmee laten we Italië (165 procent van het bbp), Duitsland (130 procent), Portugal (126 procent), Nederland (122 procent) en alle andere Europese landen ver achter ons. Een gemiddeld Belgisch gezin heeft vandaag voor 156.000 euro spaargeld en beleggingen.
Twee economen van de ING-bank, Oscar Bernal en Philippe Ledent, hebben de cijfers geanalyseerd. Daaruit blijkt dat de Belg niet zo rijk is omdat hij zo’n uitmuntend belegger zou zijn. Op het dieptepunt van de crisis, eind december 2008, noteerden de Belgen een verlies van 125 miljard euro op hun beleggingen.
Ondertussen zijn de koersen weer gaan klimmen en werd 72 miljard van dat verlies goedgemaakt. Dat betekent dus dat alle Belgen samen op hun beleggingsportefeuille nog steeds 53 miljard in het rood staan. Als je dat uitrekent per gezin, blijkt er nog steeds gemiddeld 11.500 euro verlies te zijn op beleggingen.
Nee, als we met zijn allen zo rijk zijn, dan komt het vooral omdat we – ondanks de crisis – zo veel gespaard hebben. Veel meer dan de inwoners in de ons omringende landen. Gedurende twee jaar crisis hebben de Belgen zo’n 87 miljard euro verzameld op hun bank- en effectenrekeningen. Als je dat per gezin bekijkt, dan spaarden die in twee jaar tijd gemiddeld 19.000 euro. Tel je het verlies aan beleggingen en het hogere spaarbedrag bij elkaar op, dan bedraagt het financieel vermogen van alle Belgen dus 34 miljard euro, of 4 procent meer dan voor de crisis. Een gemiddeld gezin is vandaag bijna 7500 euro rijker dan voor het uitbreken van de crisis.
Waarom sparen wij Belgen zo veel? Het antwoord luidt: omdat onze overheidsschuld zo hoog is, aldus de ING-economen. Ze merken op dat de regel van een arme overheid met rijke gezinnen niet alleen voor België opgaat: landen met hoge overheidsschulden hebben meestal rijke gezinnen en omgekeerd. De Belgen sparen omdat ze uitkijken voor pijnlijke overheidsbesparingen die vroeg of laat moeten komen. We zijn bang dat de overheid haar schuld zal verlichten door in de toekomst (nog) hogere belastingen te heffen. We zijn bevreesd voor de kosten van onze oude dag. We hebben twijfels of ons pensioen wel toereikend zal zijn. We sparen uit angst.
De belangrijkste opdracht voor de nieuw te vormen Belgische regering is dan ook die verlammende angst voor de dag van morgen bij de bevolking weg te nemen. Hoe we bijvoorbeeld de vergrijzingskosten zullen opvangen, waarvoor de overheid alvast niets opzij heeft gelegd. Hoe bijvoorbeeld onze sociale zekerheid overeind kan blijven, nu de noden en kosten steeds groter worden. Hoe de federale overheid aan haar pensioenverplichtingen zal kunnen voldoen zonder failliet te gaan. Daar lijken de politici vandaag evenwel niet mee bezig te zijn. Ze komen niet met antwoorden op deze essentiële vragen, maar prutsen wat in de marge. We kunnen dan ook maar beter nog wat meer sparen, want hoe langer het duurt vooraleer de noodzakelijke maatregelen genomen worden, hoe erger het wordt.
Ewald Pironet
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier