Spaanse en Nederlandse lessen voor België

Net als Spanje heeft ook België een acuut bankenprobleem.

Standard & Poor’s heeft Spanje bedacht met een downgrade en met de boodschap dat er allicht verdere afwaarderingen zullen volgen. Centraal in de argumentatie van het ratingbureau staat de situatie van de Spaanse banken, wat trouwens ook al het geval was in eerdere analyses van onder meer het IMF en de OESO. De Spaanse banken (vooral de regionale cajas) hebben dringend behoefte aan vers kapitaal dat, gegeven de omstandigheden, enkel van de Spaanse overheid kan komen. De impact daarvan op de publieke financiën laat zich raden. Spanje sloot vorig jaar af met een begrotingstekort gelijk aan 8,5% van het BBP en hoopt dit jaar te landen op 5,3%. Zeker als er vers kapitaal naar de banken moet, haalt men dit nooit.

Terwijl Spanje verder wegglijdt in de poel van de eurocrisis geeft een groep van Nederlandse politici blijk van moed en vastberadenheid. Ontslagnemend minister-president Mark Rutte harkte een pakket maatregelen goed voor 12,3 miljard euro bij elkaar met het oog op voorkoming van verdere ontsporing van de publieke financiën in Nederland. Er kleven zonder twijfel haken en ogen aan het pakket en het feit dat, bijvoorbeeld, ernstige besparingen in de zorgsector achterwege blijven, is niet goed. Maar hoe dan ook kreeg Rutte merkwaardig snel een wisselmeerderheid voor zijn plan bij elkaar en dit ondanks het perspectief van nakende verkiezingen.

De Nederlandse en Spaanse gang van zaken houdt lessen in voor België. Rutte legt een begrotingspakket van 12,3 miljard euro op tafel, Elio di Rupo en zijn ploeg deden tot nu toe naar eigen zeggen ook 12 miljard euro. Het realiteitsgehalte van de ingrepen is hoger in Nederland dan in België. Het volstaat te verwijzen naar de diverse Rekenhof-rapporten over de begrotingsvoorstellen van di Rupo I om in te zien dat die 12 miljard een fictie is. Als uiteindelijk de helft daarvan echt harde budgettaire realiteit wordt, zal het al goed zijn.

De Spaanse les is nog harder voor ons land. Ook België blijft namelijk opgezadeld met een fameus bankenprobleem. Gouverneur Luc Coene van de Nationale Bank wees er enkele dagen terug op dat Dexia Holding, het toxische restant van het oude Dexia, dringend vers kapitaal nodig heeft om overeind te kunnen blijven. De enige vraag die zich nog stelt rond Dexia Holding is of de financiële consequenties voor de Belgische belastingsbetaler erg dan wel dramatisch erg zullen zijn.

Maar er is meer dan Dexia. Ook bij andere financiële instellingen, zo valt op diverse geïnformeerde adressen in Brussel te vernemen, groeit de behoefte aan vers kapitaal. Meer bepaald vallen dan de namen van Belfius en van een andere lokale bank die eerder reeds van omvangrijke overheidssteun kon genieten. Doorgedreven inspanningen om de verlieslatende posten uit het verleden weg te werken, lijken niet ver genoeg te dragen. De aanhoudende crisis in de eurozone, de verder verslechterende conjunctuur en de schokken op diverse vastgoedmarkten zetten grote druk op de resultaten. Wordt de behoefte aan kapitaal echt acuut dan zullen de blikken met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid in de richting van de overheid, en dus de belastingsbetaler, gaan. Het is in deze context evenwel geruststellend te vernemen van minister van Financiën Steven Vanackere dat hij van niets weet.

Johan Van Overtveldt