Luc Baltussen

Smith zet de vuile was buiten

Luc Baltussen Luc Baltussen is redacteur bij Knack.

Volgens een vroegere topmedewerker van Goldman Sachs heeft de bank zijn ‘morele kern’ verloren.

In zijn bestseller Money and Power. How Goldman Sachs Came to Rule the World voert de financiële journalist Bill Cohan een zakenrelatie van de bank op, die getuigt: ‘Ze zijn ongelooflijk gedisciplineerd en je zult een bankier van Goldman er nooit op betrappen dat hij na een paar biertjes toegeeft dat hijzelf en zijn collega’s maar een bende schobbejakken zijn.’ Maar vorige week gebeurde dat toch. In een open brief in The New York Times legt een topmedewerker van Goldman Sachs, Greg Smith, haarfijn uit waarom hij na twaalf jaar de deur van het bedrijf achter zich dichttrekt. Volgens Smith heeft het bedrijf onder de huidige ceo (Lloyd Blankfein) en voorzitter (Gary Cohn) niets meer of minder dan zijn morele kern verloren.

Smith getuigt hoe sales meetings totaal voorbijgaan aan de vraag hoe Goldman zijn klanten kan helpen, en uitsluitend focussen op nieuwe manieren om meer winst uit hen te persen. Hij vertelt hoe hooggeplaatste collega’s hun klanten ‘marionetten’ noemen en hoe ze er ongegeneerd prat op gaan dat ze hun klanten in de luren hebben kunnen leggen. De beste manier om bij Goldman een topfunctie te krijgen, aldus Smith, is klanten over te halen om financiële producten te kopen die Goldman zelf gewoon kwijt wil omdat ze niet genoeg opbrengen.

Goldman Sachs reageerde op de open brief door de functie van Greg Smith te minimaliseren en te verwijzen naar de prima scores die de bank krijgt als ze klanten om feedback vraagt. Dat neemt niet weg dat het verhaal van Smith het beeld versterkt dat eerder al naar voren kwam in geruchtmakende boeken als The Big Short van Michael Lewis of in de verhalen over het tot stand komen van de valse boekhouding van Griekenland, bij de start van de euro. Dat Lloyd Blankfein in 2009 liet vallen dat zijn bank slechts ‘het werk van God’ doet, wijst ook niet op een groot talent voor zelfkritiek.

Zulke verhalen, over het belangrijkste bedrijf in het hart van Wall Street, zelf het kloppend hart van het westerse kapitalisme, stroken niet met het doel dat de vrije markt voor ogen heeft. De theorie stelt dat klanten die bedot worden, hun vertrouwen opzeggen en elders gaan. Als een bank zijn klanten systematisch voor de gek kan houden, ondermijnt dat dus de logica van het hele systeem. Ter verklaring wordt soms gewezen op de complexiteit van financiële producten, die het voor klanten moeilijk maakt te vatten – of aan te tonen – dát ze bij de neus genomen zijn.

Een deel van de nieuwe regelgeving die na de crash van 2008 werd uitgewerkt, is net bedoeld om de markt te bevrijden van de machts- en informatieonevenwichten die de echte keuzevrijheid van marktspelers in de weg staan. Maar van de Dodd-Frankhervorming, die de nieuwe inzichten in Amerikaanse wetten moest omzetten, is tot nu toe nauwelijks iets uitgevoerd. Wegens de dikke vinger in de pap van… Wall Streetbonzen. Het getuigenis van Greg Smith mag ons eraan herinneren dat een vrije markt zonder harde hand verwordt tot een jungle, waar alleen de sterksten het laken naar zich toe trekken.

Luc Baltussen

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content