Hubert van Humbeeck

Rutte moet kiezen

Een meldpunt van Geert Wilders tegen Oost-Europeanen brengt de Nederlandse premier Mark Rutte in last.

Het is een zaak van simpele rekenkunde. De liberale partij VVD haalde bij de parlementsverkiezingen in Nederland net de meeste zetels. Vervolgens koos lijsttrekker Mark Rutte ervoor om met de christendemocraten van het CDA een minderheidsregering te vormen, die in de Tweede Kamer overleeft met de steun van de omstreden rechts-populistische Partij voor de Vrijheid (PVV) van Geert Wilders. Eerst leek de vlotte Rutte als premier een verademing na de duffe Jan Peter Balkenende. Snel bleek dat hij wel de verkiezingen had gewonnen, maar niet de formatie. Geert Wilders heeft de Nederlandse regering aan een touwtje.

Dat werd vorige week opnieuw pijnlijk duidelijk. Wilders zette een van zijn bekende meldpunten op, een website waarop Nederlanders dit keer kunnen klagen over Centraal- en Oost-Europeanen. Die verstoren volgens hem de samenleving en ze pikken bovendien Nederlandse banen in. Het populistische palet van de PVV is breder dan de islam. Wilders haalt ook vlot uit naar Europa, en de voorbije weken in het bijzonder naar de Grieken. Dit keer zijn dus Oost-Europese migranten aan de beurt.

Maar door de bijzondere situatie in Nederland is de PVV niet zomaar een rechts-populistische partij. Toen duidelijk werd dat premier Rutte niet van plan was om het meldpunt publiekelijk af te keuren, trok er een golf van verontwaardiging door Europa. De ambassadeurs van tien lidstaten van de Europese Unie uit de regio stuurden de Nederlandse regering een protestbrief. Er bereiken hen, schreven ze, steeds meer klachten over discriminatie en beledigingen in Nederland. De Europese Commissie noemde het initiatief van Wilders een oproep tot intolerantie en de fractieleider van de Europese christendemocraten vraagt dat Rutte op 13 maart in het Europees Parlement in Straatsburg tekst en uitleg geeft. Rutte móét dat niet doen – het is geen officiële invitatie van parlementsvoorzitter Martin Schultz. Maar als hij niet opdaagt, maakt Nederland weer geen goede beurt.

Het land maakte zich de voorbije maanden ook door zijn harde houding in de financiële crisis weinig vrienden in de Unie. Ernstige media zoals het Duitse Der Spiegel en het Britse The Economist signaleren dat de intolerante boodschap van Wilders stilaan in de hele Nederlandse samenleving doordruppelt. Volgens Wilders zouden al meer dan 40.000 Nederlanders bij zijn meldpunt hun beklag hebben gedaan. De PVV kan in deze discussie zelfs rekenen op begrip van de leider van die andere populistische partij, Emile Roemer van de linkse SP. Omdat Rutte de steun van Wilders nodig heeft voor zijn besparingsbeleid, voert zijn regering ook een repressieve migratiepolitiek.

Politici uit Centraal- en Oost-Europa kondigen nu een boycot aan van Nederlandse producten. Ze willen niet als tweederangsburgers worden gestigmatiseerd. Het loopt vast allemaal niet zo’n vaart, maar het bedrijfsleven maakt zich ondertussen toch grote zorgen over de imagoschade die het land lijdt. Besturen met de steun van Wilders kan niet zonder risico. Daarom is zwijgen voor Rutte eigenlijk ook geen optie: voor het brede Europese publiek kiest hij daarmee tegelijk een kant. De enige vrienden die de Nederlanders straks in Europa overhouden, zijn de Duitsers. O ironie van de geschiedenis.

Hubert van Humbeeck

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content