Han Renard

Ruiten ingooien

De Franstaligen willen Brussel als volwaardig derde gewest erkend zien. Waarom pakken ze dat dossier dan zo onhandig aan?

Voor de Franstaligen moet Brussel tot elke prijs een volwaardig gewest – ‘une région à part entière’ – worden. Vlaams minister-president Kris Peeters zegt dat de Franstaligen dat op hun buik kunnen schrijven. Waarover gaat de discussie, die zoveel politieke opwinding veroorzaakt, nu eigenlijk? Uitsluitsel geven over het geslacht der engelen lijkt een fluitje van een cent in vergelijking met het bepalen van het statuut en de rol van Brussel in een toekomstig België.

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is een gewest – de naam zegt het zelf. Maar is het identiek aan het Vlaams of het Waals gewest? Dat nu ook weer niet. Brussel is een stadsgewest en qua bevoegdheden niet helemaal gelijkwaardig. Zo bezit het Brussels gewest geen zogenaamde constitutieve autonomie, waardoor het niet op eigen houtje de samenstelling en de werking van zijn parlement of regering kan veranderen. Dat is een manier om de Brusselse Vlamingen te beschermen, die anders binnen Brussel aan de goodwill van de Franstalige meerderheid zouden zijn overgeleverd.

Maar de eisen van de Franstaligen in verband met een volwaardig Brussels gewest, het Fransdolle FDF even buiten beschouwing gelaten, lijken niet zozeer de constitutieve autonomie te betreffen. Veel groter belang hecht men aan het gegeven dat bij een nieuwe staatshervorming de bevoegdheden – denk aan de gezondheidszorg – naar de gewesten en niet naar de gemeenschappen zouden worden overgedragen. Daarvoor zijn in Vlaanderen, met name bij SP.A, Groen! en Open VLD, zeker medestanders te vinden. Maar de Franstaligen gooien hun eigen ruiten in. Met hun onhandige politieke strategie brengen ze Vlaamse voorstanders van een sterker Brussels gewest steeds weer in een moeilijk parket.

Het omdopen van de Franse Gemeenschap tot de ‘Federatie Wallonië-Brussel’ is daar een goed voorbeeld van. Die op zichzelf betekenisloze want ongrondwettelijke naamsverandering lijkt namelijk wel een waarschuwing in te houden van wat de Vlamingen te wachten staat als België straks op hoofdzakelijk regionale grondslag zou worden georganiseerd: een België van twee tegen één.

Indien de Franstaligen de Vlamingen echt tot een volwaardig Brussels gewest willen bekeren, moeten ze het dus over een andere boeg gooien. Een interne Brusselse staatshervorming doorvoeren, met de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde instemmen, de taalwetten handhaven – zulke politieke opties zouden heel wat Vlaams wantrouwen tegenover Brussel kunnen wegnemen.

Het zou ook helpen indien de Brusselse instellingen zelf wat beter voor de dag kwamen. Zelfs iets betrekkelijk eenvoudigs als de straten schoonhouden lijkt in Brussel ondoenlijk. In een gewest met een werkloosheidsgraad van structureel 20 procent is de dienst voor arbeidsbemiddeling al meer dan een jaar stuurloos. Een directeur raakt er maar niet benoemd, nu weer omdat de voorbestemde kandidaat van de Parti Socialiste een kennelijk zo bedroevende indruk maakte dat zelfs de door de PS gedomineerde examenjury hem de deur moest wijzen.

Sommige Vlaamse partijen hebben heus wel oren naar een versterking van het Brussels gewest, met inbegrip van een herfinanciering met federale of Vlaamse middelen, maar de manier waarop de Franstaligen dit dossier verdedigen, maakt het haast onmogelijk om daar in Vlaanderen steun voor te winnen.

Han Renard

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content