Reclame voor de president

Het lijkt er niet op dat de Azerbeidzjaanse president komaf zal maken met het fenomeen persoonsverheerlijking. Integendeel. Meestal deelt Aliyev junior de affiche met zijn voorganger, het spreekwoord “Zo vader, zo zoon” indachtig.

De beeltenis van wijlen president Haydar Aliyev is meer aanwezig in het Azerbeidjaanse straatbeeld dan gezond is voor een maatschappij. Elke stad telt minstens een standbeeld van de man, kennelijk uit eenzelfde mal gegoten of aan de lopende band gekapt. Haydar Aliyev, met de rechterhand steunend op een sokkel, en Haydar Aliyev, wuivend naar het volk, zijn de meest populaire poses.

Aliyevs gevleugelde uitspraken staan op muren van officiele gebouwen en scholen. Zijn foto prijkt op reusachtige affiches langs de baan, in parken en op pleinen. Er zijn meer bescheiden ingelijste expemplaren, of geweven tapijtjes, voor prive-gebruik, of om het kantoor mee te versieren. Op tv-schermen in de metrostations van Baku wordt een montage getoond van historische foto’s van de man op werkbezoek, met een licht romantisch deuntje ter evocatie van het gemis.

President Aliyev sukkelde al een tijd met zijn gezondheid, toen hij in april 2003 tijdens een speech in elkaar zakte. Het werd stilaan tijd om zijn opvolging te verzekeren.

De presidentsverkiezingen van oktober 2003, die Haydars zoon Ilham aan de macht brachten, werden door internationale waarnemers frauduleus bevonden. Protest van de oppositie werd handhandig uit elkaar geslagen. Maar de macht over het olierijke land bleef waar het altijd al was: Bij de Aliyev’s en entourage. Baba Aliyev kon met een gerust hart sterven.

Dat een persoonlijkheidscultus niet bepaald een kenmerk is van een democratie, hebben Saddam, Khomeini en Ataturk al bewezen. Het lijkt er overigens niet op dat zoonlief Ilham Aliyev komaf zal maken met het fenomeen der persoonsverheerlijking.

Integendeel. Meestal deelt Aliyev junior de affiche met zijn voorganger, het spreekwoord “Zo vader, zo zoon” indachtig. Vaak wordt dezelfde foto gebruikt, waarbij een passende context wordt gephotoshopt. In de nieuwe ferry-terminal in Baku werd een havenzicht op de achtergrond gemonteerd. En als er geen duidelijke link is met de omgeving, dan zijn een blauwe lucht met witte wolkjes, of een wapperende Azerbeidzjaanse vlag, een ideaal decor.