Quid CD&V?

Zolang er met zeven partijen werd onderhandeld, bleef het stil op de linkerflank van de CD&V. Dat kan snel veranderen als de liberalen aan boord worden gehesen.

Wouter Beke had zich zijn wittebroodsweken als CD&V-voorzitter wellicht enigszins anders voorgesteld. De communicatie over de nota-Vande Lanotte was desastreus en legde meteen ook de interne verdeeldheid in zijn partij bloot. Het ‘nee, tenzij’ van de G4 (Beke, Yves Leterme, Kris Peeters en Steven Vanackere) klonk uit de mond van Beke veel kategorieker dan het ‘ja, maar’ dat het politiek bestuur enkele uren daarvoor was overeengekomen.

De storm van kritiek die daarna losbarstte kwam uit verschillende hoeken: oude krokodil Marc Eyskens, Herman en Peter Van Rompuy, maar vooral veel ACW-backbenchers (Stefaan Vercaemer, Jef Van den Bergh, Marie De Clercq) lieten van zich horen. Op de website van CD&V regende het striemende opmerkingen.

De (onder meer) door het ACW gefinancierde nieuwssite De Wereld Morgen ontdekte bovendien dat die opmerkingen al vrij snel werden verwijderd en ging in de aanval tegen deze ‘censuur’. Rik Torfs maakte de zaak alleen nog maar erger door ’s anderendaags op de radio in volleerde Comical Ali-stijl de zaak af te doen als een semantische ‘kwestie’. Alsof er geen verschil is tussen: ‘verder onderhandelen om de tekst bij te sturen’ en ‘eerst de tekst bijsturen en dan verder onderhandelen’. Blijkbaar is met Rik Torfs ook het postmodernisme de CD&V binnengeslopen.

De kersverse voorzitter van het ACW maakte de positie van zijn beweging duidelijk in een kort communiqué. ‘Het ACW stelt wel voor om er dadelijk verder aan te werken en de onvolmaaktheden ervan weg te werken’, luidde het.

Het ACW weet zeer goed wat er op het spel staat. Zolang er onderhandeld wordt met PS, Ecolo, SP.A, Groen! En cdH, voelt de christelijke arbeidersbeweging zich goed; ondanks de aanwezigheid van N-VA. Wanneer de groenen, de SP.A en/of cdH gewipt zouden worden voor de liberalen, doemt het spookbeeld van een asociale rechtse besparingsregering op die bovendien zou knagen aan de (vaak nog unitaire) machtsbasis van het middenveld. Met drastische hervormingen op stapel, is dat een doemscenario voor het ACW.

Vande Lanotte is er dus niet in geslaagd een wig te drijven tussen N-VA en CD&V. Het front tussen de Vlaamse en de werkgeversvleugel van de christendemocratie is na meer dan 200 dagen nog steeds niet te breken. De tandem N-VA/CD&V blijft bestaan. Dat is begrijpelijk: op 13 juni verloor CD&V maar liefst 171.000 stemmen aan N-VA en 36.000 aan Open VLD. Sterker nog: de huidige CD&V wordt eigenlijk vooral geschraagd door oudere gewoontekiezers en ACW-getrouwen. De partijtop is dus rechtser en Vlaamser dan de kiezers en heeft duidelijk gekozen om de schaapjes die andere graasweiden hebben opgezocht opnieuw naar de stal te lokken. De harde Vlaamse lijn zal dus niet zo snel verlaten worden; zelfs al moet daarvoor een regering worden gevormd die hard moet saneren en die een streng asielbeleid voert.

Uit de peilingen blijkt alvast niet dat de CD&V succes boekt met deze strategie. De kiezers blijven het N-VA-origineel verkiezen boven de CD&V-kopie. Hopen Beke en co. dat dat snel zal veranderen als de ‘houdbaarheidsdatum’ van Bart De Wever verstreken is?

Het ACW vreest duidelijk dat de resterende centrumlinkse kiezers zullen wegvluchten naar Groen! en SP.A (op 13 juni 2010 liepen al 25.000 CD&V’ers over naar SP.A). Als dat gebeurt mag de G4 het licht uitdoen in de Wetstraat 89.

Karl van den Broeck