“We moeten ‘suburbia’ heruitvinden” (Rob Hopkins)

Rob Hopkins, de grondlegger van het begrip transitiesteden, is volgende week in Brussel.

Rob Hopkins, de grondlegger van het begrip transitiesteden, is volgende week in Brussel. Knack Weekend had een gesprek met hem.

Transitiesteden zijn, in een notendop, plekken (het kunnen ook dorpen, wijken of instellingen zijn) waar mensen zo ecologisch mogelijk proberen te leven, met een minimum aan fossiele brandstoffen. De bedoeling is in de eerste plaats het milieu te sparen, maar ook om de bevolking voor te bereiden op een oliearme economie en samenleving. Om op een vlotte manier dus de ’transitie’ of overgang te maken naar een andere manier van leven, die ons onvermijdelijk te wachten staat.

Transitiestad Totnes in Devon

De eerste transitiestad, vijf jaar geleden, was Totnes in Devon. In die korte tijd heeft het kleine Zuid-Engelse stadje (8500 inwoners) overal ter wereld navolging gekregen. De ecologist Rob Hopkins, die mee aan de basis lag van het idee, is dan ook hoopvol gestemd: “Vijf jaar geleden leek de ’transition town’ nog een obscuur idee, ondertussen is het een internationaal begrip. Wat kort geleden onbespreekbaar was, is dat niet meer, dus er verandert veel. Het bewijst dat de toekomst echt beter kan worden.”

Knack Weekendjournalist Piet Swimberghe had een gesprek met Rob Hopkins. Via skype, want: “Als we elkaar in Londen ontmoeten, of als jij naar ons komt, dan is dat slecht voor onze ecologische voetafdruk.”

“We raken door het olietekort in een situatie waarin het industrieel economisch model echt klappen krijgt”, zegt Hopkins. “Meer en meer mensen beseffen dat de overconsumptie van olie een probleem is. Straks wordt ons voedsel, dat grotendeels met olie-energie wordt gekweekt en vervoerd, gewoon onbetaalbaar. We hebben de piek bereikt: olie wordt schaarser en duurder. Onze benadering zegt dat we moeten leren leven met minder en we meer rekening moeten houden met onze mogelijkheden. Leef dus niet boven je stand en heb meer aandacht voor de lokale industrie en landbouw. Deze denkwijze heeft volgens mij de potentie tot economische verjonging en heropleving.”

Focus op lokale economie

“Het gaat er onder andere om de behoeften op een meer succesvolle en ecologische wijze te regelen. Wist je bijvoorbeeld dat de UK evenveel aardappelen uitvoert naar Duitsland als het van daar ook weer invoert. We voeren dezelfde hoeveelheid boter en melk uit naar Frankrijk als wat we van daar ook weer invoeren. Zo gaat dat ook met auto’s, noem maar op. Deze manier van in- en uitvoeren kan alleen in een wereld waar de energie om het te vervoeren goedkoop is. Dat is dankzij de olie. En die vervuilt en wordt steeds schaarser.”

De focus op de lokale economie zal onze maatschappij grondig veranderen, gelooft Hopkins, ook de architectuur en ruimtelijke ordening. “Met lokale bouwmaterialen is er niets mis, die werden tot voor twee generaties overal gebruikt. Ze zijn ook beter geschikt voor het klimaat van een streek. En dat heeft dan weer invloed op de architectuur die per streek verschilde. Maar kijk eens, wat een uniformiteit in de architectuur nu! Je hebt klassieke en moderne huizen, maar die zijn overal hetzelfde, heel Europa door. Terwijl de bouwmaterialen vroeger deels de stijl dicteerden. Ik vraag me af of we daar niet weer naartoe kunnen. De uniforme stijlen en bouwmaterialen zijn ecologisch onaangepast en verarmen onze culturele verscheidenheid.”

‘Suburbia’

“Onze voorsteden gaan niet verdwijnen. Trouwens, waar moet iedereen dan naartoe? Dat kan praktisch gewoon niet. Ik denk dat er in die voorsteden juist extra mogelijkheden liggen. In de randsteden en op het platteland zijn er veel woningen met een tuin, soms een heel grote. Daar kun je volop groenten in kweken. Maak boerderijen van de villa’s! Huizen met tuinen kunnen zelfs productiever zijn dan echte boerderijen. Volgens mij moeten we ‘suburbia’ heruitvinden. ‘Suburbia’ moet de fruitmand worden van onze steden.” (PSW / JH)

Lees het volledige interview met Rob Hopkins in de Black Wonen van Knack Weekend van 28 september, die onder andere gewijd is aan het thema ‘de leefbare stad’. Met verschillende inspirerende visies op de stad, maar ook een reisreportage naar Chongqing, een van de meest onleefbare plekken ter wereld.