‘Uitbarsting Bardarbunga is geluk bij een ongeluk’

‘De eruptie van de Bardarbunga is een klassieke lava-uitbarsting met een kleine hoeveelheid as net ten noorden van de gletsjer waaronder de vulkaan zich bevindt. Het had veel erger kunnen zijn’, zegt geoloog Manuel Sintubin.

Donderdagavond begon een spleetvormige uitbarsting van IJslands grootste vulkaan, Bardarbunga, in een lavaveld ten noorden van de gletsjer Vatnajokull. Tot nu toe zijn er geen grote hoeveelheden as in de atmosfeer terechtgekomen. Die kunnen schadelijk zijn voor de luchtvaart.

‘Wat er nu gebeurt, was voorspeld’, vertelt Manuel Sintubin, geolooog aan de KU Leuven aan Knack.be. ‘Het magma dat zich gedurende twee weken een weg heeft gebaand langs de flank van de Bardarbunga is vannacht in een grote spleet aan het aardoppervlak gekomen.’

Sintubin spreekt van een geluk bij een ongeluk. ‘Het gaat om een klassieke lava-uitbarsting met een kleine hoeveelheid as net ten noorden van de gletsjer waaronder de vulkaan zich bevindt. Dat is een geluk, want had de uitbarsting zich voorgedaan onder het ijs, dan was die veel explosiever geweest, met grote aswolken en het smelten van gletsjerijs tot gevolg, wat dan weer tot overstromingen zou leiden.’

‘Loodgieterij onder vulkanen niet onder controle’

Volgens Sintubin zijn er geen indicaties dat er alsnog een grote eruptie onder het ijs zal plaatsvinden. Ook ziet het er niet naar uit dat er zich een krachtige uitbarsting voordoet in de centrale krater van de Bardarbunga, wat veel zwaardere gevolgen zou hebben.

Over de huidige eruptie zegt de geoloog dat het alle kanten uit kan. ‘Traditionele spleeterupties zoals die in de Bardarbunga kunnen weken, zelfs maanden duren. Het is ook afwachten wat de vulkaan Askja, ten noorden van de Bardarbunga, gaat doen. Daar geldt nu code geel.’

Bardarbunga is gesitueerd in het zuidwesten van IJsland. Doorheen de geschiedenis werden er verschillende uitbarstingen van de vulkaan geregistreerd. Voorzichtigheid is dus geboden. ‘Complexe vulkanische gebieden zoals in IJsland zijn heel onvoorspelbaar. We hebben die loodgieterij onder de vulkanen niet onder controle’, aldus Sintubin.