‘Ook bij ons raakt de familiale landbouw in de verdrukking door de groeiende grootschaligheid’

De Cerrado in Brazilië. Omdat de cerrado zelden de internationale media haalt, kunnen grote landeigenaars het gebied ongenadig naar hun hand zetten. © Naturepl.com
Dirk Draulans
Dirk Draulans Bioloog en redacteur bij Knack.

In zijn nieuwe boek vraagt pater Luc Vankrunkelsven aandacht voor de Braziliaanse Cerrado-savanne. De sojawoestijnen in dat gebied voeden het destructieve Europese landbouwmodel, zegt hij.

Al dertig jaar timmert Luc Vankrunkelsven van de vzw Wervel (Werkgroep voor een Rechtvaardige en Verantwoorde Landbouw) aan de weg om arme boeren een beter leven te bezorgen. Hij is filosoof, theoloog, pater norbertijn en auteur van tientallen boeken en pamfletten over rechtvaardige landbouw. In zijn jongste werk, Oases. Grond-kracht voor een nieuwe lente schrijft hij onder meer over zijn ervaringen in de Cerrado, een onderbelicht gebleven regio in het centrale westen van Brazilië waar hij geregeld verblijft. Iedereen heeft de mond vol van het Amazonewoud, maar de Cerrado zou minstens even belangrijk zijn, zowel voor de biodiversiteit als voor het gezond houden van een belangrijk deel van het continent. Het is een uitgestrekt savannelandschap dat als een spons voor water fungeert en zo grote rivieren voedt.

Omdat de Cerrado zelden de internationale media haalt, kunnen grote landeigenaren het gebied ongenadig naar hun hand zetten. Grootschalige ontbossing, om plaats te maken voor gigantische soja- en andere monoculturen, is er een nog prangender probleem dan in het Amazonewoud. De kleine boer die tegen het industriële landbouwgeweld in probeert te overleven, is het eerste slachtoffer. Als er bomen worden geplant, zijn het snelle groeiers als de eucalyptus. Die hebben veel water nodig, wat tot uitdroging leidt en problemen met de waterhuishouding voor iedereen.

Vankrunkelsven klinkt soms wollig, maar hij kan ook realistisch en hard zijn. ‘Agrobusiness begaat misdaden’ is de titel van een hoofdstuk in Oases, en hij noemt die business ook een dictatuur. Hij is evenmin te beroerd om de link naar onze samenleving te leggen. Ook bij ons raakt de familiale landbouw in de verdrukking door de groeiende grootschaligheid. Vankrunkelsven ziet hoe natuur en duurzame landbouw overal ‘oases’ worden in een industrieel landschap. Door weer combinaties te maken, verbindingen ’tussen mensen en volkeren, wormen en vogels, gras en herkauwers, ecosystemen en continenten’, wil hij daar een antwoord op bieden.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content