‘Monsterstorm’ Pam: ‘Goedkoper om te investeren in duurzame energie dan telkens financiële hulp te bieden’

President Baldwin Lonsdale van Vanuatu schrijft de verwoestende kracht van de cycloon Pam, die een spoor van vernieling trok op de eilandengroep, toe aan de opwarming van de aarde. ‘Deze ramp is wellicht nog maar het begin’, zegt weervrouw Jill Peeters. ‘Het is belangrijk om dit onmiddellijk open te trekken naar de klimaatverandering’.

De cycloon Pam die op de eilandengroep Vanuatu in de Stille Oceaan dood en vernieling zaaide, hoeft volgens Jill Peeters niet te verbazen. ‘Haiyan (de storm die in november 2013 lelijk huishield op de Filipijnen) was de eerste keer dat de publieke opinie kennismaakte met ‘monsterstormen’ als deze. Maar ze zullen in de toekomst nog vaker voorkomen in de regio en hun impact zal groeien.’

‘Tropische stormen worden ingedeeld in vijf categorieën, maar er gaan opnieuw stemmen op om een zesde categorie in te voeren. De windsnelheden, de lage luchtdruk in de kern en het groeitempo van Hayan en nu ook Pam, zijn ongezien.’

Geen toeval

Het is geen toeval dat Zuidoost-Azië zo vaak en zo hard getroffen wordt. Peeters legt uit: ‘Ten eerste is er de stijging van het zeewaterpeil. Die is niet overal hetzelfde, ook al klinkt dat misschien vreemd. De afwijking is het grootst in die regio, daar stijgt het zeewaterpeil het snelst. Door die snelle stijging en door de verzuring van de oceanen, gaan ook natuurlijke beschermingen tegen vloedgolven, zoals koralen, kapot. Zo’n tropische stormen gaan meestal gepaard met tsunami-achtige golven, die bijgevolg harder en verder over land stromen en meer schade aanrichten.’

Maar ook de stijging van de temperatuur van het zeewater, heeft grote gevolgen, zegt Peeters. ‘De effecten van de opwarming van de aarde zijn het sterkst in de oceanen. Orkanen voeden zich door warm water, eens ze aan land komen, zwakken ze af. Dat verklaart dus waarom stormen in die regio steeds extremer worden’.

‘Arme landen als Vanuatu en ook andere atollen in de regio zoals Tuvalu, Kiribati en de Solomoneilanden met hun paradijselijke witte stranden zijn dan ook enorm kwetsbaar.’

Goedkoper

Peeters vindt het langs een kant geweldig dat Australië nu meteen hulp biedt aan Vanuatu, maar heeft ook enkele bedenkingen. ‘Er zijn plannen voor een gigantische steenkoolmijn in de deelstaat Queensland, en dat is toch wat hypocriet. Veel economen zijn het er bovendien over eens dat investeren in duurzame energie goedkoper is dan telkens opnieuw klimaatrampen te financiëren. Dat geldt trouwens niet alleen voor Australië, maar voor alle ontwikkelde landen. We’re all in this together‘.

Peeters waarschuwt daarnaast voor ‘gewenning’. ‘Vanuatu is nu compleet ontworteld, de president zelf zegt dat de ontwikkeling is weggeveegd. Maar wie garandeert dat ze na de opbouw niet een nieuwe monsterstorm over zich heen krijgen? Gaat Australië keer na keer zo gretig blijven om hulp te bieden. Daarom is het belangrijk dat we rampen als deze meteen opentrekken naar de opwarming van de aarde’.