Hoeveelheid plastic in Noordzee groter dan gedacht

© AFP

Bij plasticvervuiling denkt men vaak aan de oceanen, waarin het afval de voorbije decennia samentroepte tot uitgestrekte plastic eilanden. Maar ook in onze Noordzee wordt er jaarlijks zo’n 20.000 ton afval, voornamelijk plastic, gedumpt.

Volgens experts kan het tot duizend jaar duren alvorens plastic volledig wordt afgebroken. In die tijd richt het plastic afval veel schade aan. Zeedieren en vogels raken erin verstrikt en lopen verwondingen op of stikken in het afval. Vooral microplastics, stukjes plastic kleiner dan 5 millimeter, hebben een grote impact op het ecosysteem van onze zeeën. Deze piepkleine deeltjes blijven over na degradatie en fragmentatie van plastic.

Op ons bord
Maar microplastics worden ook geproduceerd. Je vindt ze in de vorm van minuscule bolletjes plastic in verzorgingsproducten, zoals scrubs. Deze microplastics geven de toxische stoffen die gebruikt worden bij hun productie af aan het zeewater. Bovendien nemen ze veel giftige stoffen, die reeds in het zeewater zitten, op. Zeedieren zoals mosselen, zeepieren en diverse vissoorten zien microplastics voor voedsel aan en spelen de kleine partikels binnen. Vermits plastic niet langs de biologische weg verteert, dringt het vaak giftige afval op die manier de hele voedselketen binnen. Zo komen de microplastics uiteindelijk ook op ons bord terecht.

Lien Bonnier, studente aan de Hogeschool West-Vlaanderen, werkte tijdens haar stage bij ILVO, het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek, mee aan een studie naar plasticvervuiling in het Belgisch deel van de Noordzee. Ze onderzocht er de opname van microplastics door inheemse zeedieren als Noordzeekrabben, zeesterren en wijting.

De impact verschilde duidelijk van soort tot soort. Zeesterren ondervinden weinig hinder van plastic. Doordat de partikels vaak nog te groot zijn, nemen ze geen microplastics op. Noordzeekrabben nemen de plasticpartikels wel op, maar blijken die vervolgens weer uit te scheiden, waardoor het effect van de vervuiling beperkt blijkt.

Erger is het gesteld met de wijting, een vissoort die veel voorkomt in de Noordzee en die, vooral in Frankrijk, gretig wordt geconsumeerd. Bij analyse van de maaginhoud werden bij alle onderzochte wijtingen plasticpartikels teruggevonden.

Plasticvervuiling in kaart
Het onderzoek van Bonnier bracht de plasticvervuiling in de Noordzee ook letterlijk in kaart. Op verschillende locaties in het Belgisch deel van de Noordzee, waaronder de havengeul van Zeebrugge, een aantal zandbanken en het strand van Oostende, werden grondstalen genomen. Tot hun verbazing troffen de onderzoekers in alle zeebodem- en strandstalen sporen van plastic aan.

De ernst lijkt groter dan aanvankelijk werd gedacht: microplastics zijn overvloedig aanwezig in ons deel van de Noordzee. Het wordt dus hoog tijd om de plasticconsumptie terug te dringen als we willen voorkomen dat onze kust straks één grote plastic strand wordt.

Lien Bonnier doet mee aan de Vlaamse Scriptieprijs en maakt kans op 2.500€. Meer info op www.scriptieprijs.be

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content