Geen diertje maakt meer lawaai dan het vijverdwergduikertje

Vijverdwergduikertjes staan te boek als de luidruchtigste beestjes op aarde – in verhouding tot hun lichaam wel te verstaan.

Ongeveer 2 millimeter groot zijn ze. Onbenullige beestjes die ook in Vlaamse vijvers boven de bodem en in het groen van waterplanten rondscharrelen. Maar vijverdwergduikertjes staan nu te boek als de luidruchtigste beestjes op aarde – in verhouding tot hun lichaam wel te verstaan. In absolute kracht produceert de meer dan 100 ton wegende blauwe vinvis het luidste geluid: 188 decibel. Maar wetenschappers beschrijven in het vakblad Public Library of Science ONE dat het vijverdwergduikertje, ondanks zijn minuscule afmetingen, liefst 99 decibel aankan. Dat is te vergelijken met wat je doormaakt als je op de eerste rij van een concert staat. Gelukkig hebben wij weinig last van het kabaal, want het diertje maakt zijn luide geluid onderwater, en 99 procent ervan gaat verloren bij de overgang van water naar lucht.

Ook de manier waarop het diertje zijn lawaai produceert, is uniek. Het beweegt zijn penis over een stukje van zijn buik dat geribbeld is. Een soort wasbordeffect dus. Het betreft ongetwijfeld een klassiek geval van Darwiniaanse seksuele selectie: mannetjes willen indruk maken op vrouwtjes. Het hoeven niet altijd mensenmannen te zijn die trots kunnen zijn op hun penis.

Waarom het diertje zich inspant om daarbij zoveel lawaai te maken, is een beetje vreemd, maar ongetwijfeld hebben de lawaaierigste mannetjes het meeste succes bij de vrouwtjes. Het helpt wel dat er in het leefmilieu van vijverdwergduikertjes geen roofdieren zijn die hun geluid kunnen horen. (DD)