Ban Ki-moon: ‘We hebben maar één Aarde. Er is geen plan B, want er is ook geen planeet B’

VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon roept jongeren op om iets te doen aan de klimaatverandering. “Eis je recht op, verhef je stem”, zo sprak hij de jeugd toe in de Bozar in Brussel.

“Sorry dat ik dit mooie muzikale intermezzo kom verstoren”, zei VN-secretaris-generaal Ban Ki-Moon terwijl hij woensdagavond het podium in de Bozar op wandelde. Ggeëngageerde jongeren uit landen van de Dominicaanse Republiek over Macedonië tot Kenia wachtten hem daar ongeduldig op om met hem in dialoog te treden over de post-2015 agenda en de rol van de jeugd daarin.

Met een motiverende speech sprak Ban Ki-moon het jonge publiek toe. “Als je in de stoel van de chauffeur wilt zitten, heb je een rijbewijs nodig. Ik geef je dat rijbewijs, rijd voorzichtig”, aldus de VN-secretaris-generaal. Op een enthousiaste manier maakte hij alle aanwezige jongeren warm om onmiddellijk in actie te schieten. “2015 is het jaar van globale actie, koester je hoop voor de toekomst en laat van je horen. Wie weet word jij wel president of premier. We hebben maar één Aarde. Er is geen plan B, want er is ook geen planeet B”, zei de man. Hij drong aan om verder te kijken dan naar je eigen familie of eigen land, en om passie en compassie te laten zien voor heel de wereld.

Gsm’s en toiletten

Zeven jongeren kregen de kans om Ban Ki-moon hun persoonlijke vraag te stellen. Op de vraag hoe het mogelijk is dat mensen meer toegang hebben tot gsm’s dan tot toiletten, antwoordde de secretaris-generaal met een persoonlijk verhaal. “Ik had zelf ook geen wc toen ik opgroeide, dus voor mij is dat zeker een prioriteit.” Op aandringen van Ban Ki-moon organiseerde de Verenigde Naties eerder ‘International Toilet Day’. “Mensen lachten me uit. Dag van de vrouw, dag van het kind, tot daar aan toe, maar dag van het toilet? Dat ging er bij niemand in”, gaf hij toe.

Een volgende vraag waar het publiek enthousiast op reageerde, ging over de klimaatverandering. “Hoe kunnen we ontwikkelingslanden helpen, wat veel energie kost, en tegelijkertijd klimaatverandering tegengaan?” Ban Ki-moon wees nogmaals op het belang van het klimaat. “Leef in harmonie met de natuur”, zei hij nog. Hij verwees ook opnieuw naar het ontbreken van een plan B.

Ook Talvi uit India opende een heftige discussie met haar opmerking. “Van New York tot New Delhi worden vrouwen slecht behandeld. Hoe kunnen we die vrouwen en jongeren met elkaar in contact brengen, zodat ze samen kunnen opkomen voor hun rechten en een verbond kunnen sluiten?” Ban Ki-moon gaf aan dat hij de eerste man was om de campagne tegen geweld tegen vrouwen te tekenen. “Tegen 2020 zouden we van wereldwijde gendergelijkheid moeten kunnen spreken, maar onze eerste prioriteit is nu om het geweld tegen vrouwen te voorkomen.”

De laatste vraag die Ban Ki-moon beantwoordde, kwam van de veertienjarige Maruba uit Zambia. “Hallo meneer Ban Ki-moon, hallo mevrouw Ban Ki-moon, hallo iedereen”, opende de jongen zijn toespraak onder luid applaus. Maruba vertelde dat hij vroeger geen ziekenhuis op zijn school had. “Dankzij ons, de leerlingen, is die er na twee jaar toch gekomen. Wij hebben dus ook goede ideeën. Op welke manier kunnen wij, veertienjarigen, deel uitmaken van het proces om beslissingen te maken?”

Ban Ki-moon prees de jongen voor zijn moed en doorzettingsvermogen. “Jonge mensen zijn de leiders van morgen, maar ook de leiders van vandaag. Eis je recht op, verhef je stem.”

Internationale samenhorigheid

Vlak voor het debat met Ban Ki-moon verheven de jongeren op het podium ook al hun stem tijdens een gesprek met elkaar. Een uur lang hadden ze het over hun zorgen naar de toekomst toe, onder begeleiding van Beppe Severgnini, Italiaans Europajournalist.

Er werden onderwerpen aangesneden als migratie, armoede, klimaatverandering, milieuproblemen, journalistieke kwesties. Vooral de Braziliaanse Edgleison werd met luid applaus onthaald toen hij rechtsprong en vurig over het podium beende terwijl hij zijn mening over de uitbuiting van kinderen, drugs en seksueel toerisme het publiek in spuwde. In het Spaans – de internationale samenhorigheid was groot onder de aanwezigen. “Hij spreekt Spaans met een Portugees accent in een stad waarin men Frans en Vlaams spreekt, naast een Italiaan die hem in het Engels bevraagt. Internationaler kan het haast niet”, aldus Beppe Severgnini.

De conclusie van dat eerste gesprek was dat jongeren vaak het gevoel hebben dat ze niks kunnen doen, waardoor er een gebrek aan interesse ontstaat. “We moeten die jongeren kansen, ruimte en mogelijkheden geven om een verschil te maken, dan zullen ze dat ook doen”, gaf Severgnini aan. Hij voegde er aan toe dat er wel veel over bijvoorbeeld de klimaatverandering gesproken wordt, maar dat men vergeet aan te kaarten hoe jongeren daarin het verschil kunnen maken. “Dat is juist het belangrijkste. Jongeren moeten kansen krijgen. Het gaat niet om betrokkenheid over vijftig jaar, maar er moet nu actie ondernomen worden. Jullie zijn de volgende generatie die het verschil moet maken.” (MD)