‘De meest flagrante gevallen moeten een gevangenisstraf krijgen’

© Getty Images
Kristof Clerix

Midden augustus verstrijkt de deadline voor 239 Belgische belastingplichtigen die na de publicatie van de Panama Papers een vraag om inlichtingen kregen van de Bijzondere Belastinginspectie (BBI). Ook elders wordt de strijd tegen belastingparadijzen opgevoerd.

Net na de publicatie van de Panama Papers hebben een handvol personen zich spontaan bij de Bijzondere Belastingsinspectie (BBI) in Gent gemeld om hun offshore constructies op te biechten. ‘Maar zij zijn de uitzondering’, zegt gewestelijk BBI-directeur Karel Anthonissen. ‘Naar de reactie van 239 anderen is het uitkijken. Ofwel zetten ze zich schrap, ontkennen ze de feiten of beroepen ze zich op hun zwijgrecht. Ofwel komen ze over de brug en leggen ze alle kaarten op tafel. Dan kunnen we spreken over een oplossing. In principe zullen we tegen midden augustus weten wie dat zal doen, al kan elke gewestelijke directeur nog een bijkomende termijn toestaan.’

‘Achterpoortjes moeten dicht’

Minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) kondigde reeds aan dat de 239 belastingplichtigen hun dossier niet kunnen regulariseren via de nieuwe fiscale amnestiewet. Anthonissen: ‘En dus blijven er nog drie pistes over. Er is een rechtzetting bij de BBI mogelijk, een minnelijke schikking met het parket of ze kunnen voor de strafrechter verschijnen. Die kan een verbeurdverklaring uitspreken en gevangenisstraffen opleggen. Hoe hoog de BBI-boete zal zijn, moeten we intern nog vastleggen. Gelet op de capaciteit bij de financiële speurders zal het in ieder geval onmogelijk zijn om alle 239 dossiers voor de strafrechter te brengen. Maar de meest flagrante gevallen – of wie compleet weigert om mee te werken – moeten wel een gevangenisstraf krijgen. Het is uiteraard aan de rechter om daarover te beslissen.’

Naar aanleiding van de Panama Papers opende het parket van Brussel in overleg met het parket-generaal reeds een gerechtelijk onderzoek, maar daarover wenst het niet in detail te treden.

Op 20 september herneemt de Kamercommissie Panama Papers haar werkzaamheden. Voorzitter Ahmed Laaouej (PS): ‘Nu volgt het gerechtelijke luik. Er zullen hoorzittingen gehouden worden met onder meer Brussels onderzoeksrechter Michel Claise en de Centrale Dienst voor de Bestrijding van Corruptie. Intussen werken onze twee experts verder aan een rapport met aanbevelingen. De ontwerptekst telt intussen al tientallen pagina’s.’

In september gaat ook de zogenaamde PANA-commissie van het Europees Parlementecht van start. ‘We hebben een jaar de tijd om met aanbevelingen te komen’, zegt Europarlementslid Louis Michel (MR), een van de drie Belgische leden van de onderzoekscommissie. ‘We zullen niet enkel illegale praktijken bestuderen, maar vooral focussen op zaken die misschien legaal zijn maar waar je morele vragen bij kan stellen. Het is niet omdat iets wettelijk is, dat die wetten moeten blijven bestaan. De achterpoortjes moeten dicht. Mijn verwachtingen over deze commissie zijn hooggespannen. Er is een dynamiek op gang gekomen waardoor dingen uit het verleden voortaan niet meer zullen kunnen.’

Ook de OESO, de club van de rijke landen, ziet die dynamiek optreden. ‘De grootste onmiddellijke impact is dat Panama eindelijk het multilateraal verdrag over wederzijdse administratieve bijstand in belastingzaken zal ondertekenen. Het zal dan toch meewerken aan de automatische uitwisseling van gegevens’, zegt Philip Kerfs van de OESO. ‘De eerste uitwisselingen zullen in 2017 van start gaan. Alle ontwikkelde landen en minder ontwikkelde landen met een financieel centrum doen er nu aan mee. Met nog een notoire uitzondering: de Verenigde Staten. Maar omdat ze daar in volle verkiezingscampagne zitten, zal het gebrek aan uitwisselingen met dat land waarschijnlijk niet onmiddellijk verbeteren.’

Daarnaast is er nog het BEPS-project, dat de legale belastingontwijking door multinationals moet tegengaan. Kerfs: ‘Mogelijk zal Panama ook daaraan meewerken. De Panama Papers hebben daarvoor het politieke momentum gecreëerd.’

Kristof Clerix

‘Alleen de Verenigde Staten werken niet mee aan de uitwisseling van gegevens.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content