‘Onze regering lijdt aan pathologisch uitstelgedrag’

Sinds mensenheugenis moeten we onze overheidsfinanciën op orde stellen. Steeds weer vindt onze regering een reden om dat niet te doen, tenzij Europa ons ertoe verplicht – en dan nog.

Snel een vraagje vooraf. Stel: u rijdt op de snelweg en… Oké, u kunt zich dat moeilijk voorstellen want u staat er tegenwoordig voortdurend in de file, maar stél. U rijdt op de snelweg – of u in een Renault, een Volkswagen, een Opel of een Ford rijdt doet er even niet toe – en de brandstofmeter staat al een tijdje in het rood. Vraag: hoeveel benzinestations rijdt u voorbij voor u gaat tanken? Het leven is soms cynisch. Dag op dag vijftig jaar na de eerstesteenlegging werd vorige week bekendgemaakt dat Ford Genk in de loop van 2014 de deuren sluit. 4264 werknemers staan op straat, nog eens zoveel indirecte jobs zijn in gevaar. Terwijl iedereen nog aan het bekomen was van die dreun kwamen de sociaaleconomische belangengroepen met de voorspelbare reacties. De werkgeversorganisaties Voka en VBO hadden het onmiddellijk over de te hoge loonkosten – terwijl de loonkosten bij Ford Genk iets lager liggen dan in Duitsland en niet doorslaggevend zijn in een autofabriek. De werknemersorganisaties ACV en ABVV drongen aan op brugpensioen vanaf 50 jaar – terwijl de werkzaamheidsgraad bij 50-plussers al zeer laag ligt en we ons die brugpensioenen niet langer kunnen permitteren. Vicepremier Steven Vanackere verklaarde dat de sluiting van Ford Genk niet definitief is – hoe wereldvreemd kun je zijn? Van premier Elio Di Rupo hoorden we weinig – en toch vond het ABVV Luik dat hij zich te veel bezighield met de sociale problemen van de Vlamingen. Tja.

Vijftien jaar geleden werd Renault Vilvoorde gesloten. Toen al schreven we in een voorwoord: ‘We moeten ons geen illusie maken. Elke actie die nu nog ondernomen wordt, komt te laat voor de duizenden jobs die al verloren zijn. En eer het roer is omgegooid en er echt iets verandert, zijn we weer enkele sluitingen en duizenden ontslagen verder. De vraag is: wie volgt na Renault?’ Het antwoord daarop kennen we ondertussen: Volkswagen Vorst in 2006, Opel Antwerpen in 2010 en nu dus Ford Genk. Tussendoor verdween nog een hele reeks andere industriële bedrijven uit België. Het verdwijnen van de industrie en bijbehorende jobs is dus niet nieuw, maar de voorbije decennia werd nauwelijks iets structureels gedaan om industriële bedrijven te houden of nieuwe aan te trekken. De regeringen ontwikkelden geen toekomstplan en de sociale partners bleven steken in hun slogans. Pappen en nathouden. Hoogstens een ’taskforce’ voor werkgelegenheid oprichten als het kwaad geschied is, zoals de Vlaamse regering nu aankondigde – het enige verschil met vijftien jaar geleden is dat het toen nog gewoon een ‘werkgroep’ heette.

Het lijkt een constante in levensbelangrijke dossiers. Er wordt al meer dan tien jaar gewaarschuwd voor de kosten van de vergrijzing. Niet op geanticipeerd. Sinds mensenheugenis moeten we onze overheidsfinanciën op orde stellen. Steeds weer vindt onze regering een reden om dat niet te doen, tenzij Europa ons ertoe verplicht – en dan nog. De files groeien dagelijks aan, maar het blijft wachten op een mobiliteitsbeleid met een langetermijnvisie. Enzovoort. In de geneeskunde bestaat daar een term voor, procrastinatie: pathologisch uitstelgedrag van zaken die men beter zou doen. Zo gaat een toekomst verloren.

Oh ja, en wat doet u als u op de snelweg rijdt en de brandstofmeter staat al een tijdje in het rood? Hoeveel tankstations rijdt u fluitend voorbij? Geen enkel? U gaat zo vlug mogelijk tanken, net als zowat alle andere autobestuurders? Logisch. Als we zouden reageren zoals de bestuurders van ons land, dan zouden we die vervelende brandstofmeter negeren en rustig voortrijden, tot we zonder benzine op de pechstrook staan. En dan in lange stoet, met jerrycans in de hand, over de pechstrook naar het dichtstbijzijnde tankstation. Ja, het fileprobleem zou eindelijk opgelost zijn. Maar we zouden nergens komen.

Ewald Pironet