NMBS, het sporende Dexia

Terwijl het onderwijs moet besparen, blijft de geldverslindende locomotief van de NMBS rustig doorstomen.

De NMBS, zo blijkt uit documenten die De Standaard kon inkijken, heeft voor de periode 2013-25 een slordige 25 miljard euro nodig voor onderhoudsinvesteringen. Echte nieuwe investeringen zoals die bijvoorbeeld aan de noord-zuidverbinding in Brussel moeten gebeuren, zijn niet eens in dit bedrag opgenomen.

Uiteraard kan het niet anders dat een maatschappij die een spoornetwetwerk beheert en uitbaat belangrijke investeringen moet doen om een goede service te kunnen leveren aan de gemeenschap die de rekeningen betaalt. Dat het met de service aan de burger, om het zacht uit te drukken, niet echt snor zit, mag als een algemeen bekend fenomeen beschouwd worden. De burger betaalt niet enkel voor de gebrekkige dienstverlening van de NMBS via tickets, abonnementen en zo meer, maar ook via een jaarlijkse betoelaging voor de werkingskosten van het ganse NMBS-gebeuren dat rond de 3 miljard euro schommelt. Naar de toekomst toe zal deze subsidiëring eerder toenemen dan wel afnemen.

De NMBS, zo toonde Knack de voorbije maanden op diverse manieren aan, is een slecht gerunde onderneming. Correctie: de NMBS is een onoverzichtelijk geheel van maatschappijen, doelbewust als een kluwen georganiseerd, teneinde alzo de politieke dienstverlening zo goed mogelijk te maskeren. Check de mastodontische projecten uitgevoerd binnen en langsheen diverse treinstations (bijvoorbeeld Luik, Leuven en Mons dat er zit aan te komen) en het wordt onmiddellijk duidelijk hoe één en ander in zijn werk gaat. Ook bijzonder remmend voor een betere werking van het NMBS-geheel is de loodzware greep van de vakbonden op de onderneming in al haar geledingen.

Zomaar bijkomend geld geven aan de NMBS zou, zeker in de huidige context van grote druk op alle budgetten, een echte schande zijn. Niet enkel is er heel dringend behoefte aan een objectieve en ernstige bedrijfseconomische doorlichting van heel de werking, ook de onderhouds- en investeringsvoorstellen dienen aan een veel scherpere toets van algemene deugdelijkheid onderworpen te worden dan tot nu toe het geval was.

Als over vele jaren de toxische portefeuille van het oude Dexia eindelijk vereffend is geraakt, zullen we als maatschappij de finale rekening kunnen maken en het dossier kunnen afsluiten. De rekening van de NMBS, zoals vandaag gerund, loopt eindeloos door zonder dat de burger zelfs nog niet bij benadering een service krijgt die in verhouding staat tot de jaarlijkse miljardenstroom richting NMBS. Dat alles op een moment dat we onze basisscholen verplichten om bijkomend te besparen. Onze jeugd is onze toekomst. Die verkwanselen we, onder meer omdat een onding als de NMBS als een vampier geld blijft opzuigen.
Johan Van Overtveldt