Met een wapen in de hand

Een week na het schietincident in Tucson herstelt Amerika van de schok. Maar de doden brachten de partijen niet dichter bij elkaar.

Het lijkt soms of elke Amerikaan zich diep in zijn binnenste een cowboy voelt die het Wilde Westen nog moet veroveren. Een week na de aanslag op het Democratische parlementslid Gabby Giffords in een winkelcentrum in Tucson trok de jaarlijkse wapenmarkt in de stad volk alsof er niets was gebeurd. Bij de schietpartij kwamen zes mensen om het leven, onder wie een kind van zes. Maar overal in de VS ging de semiautomatische Glock 19, waarmee de aanslag werd gepleegd, vlot over de toonbank. Het wapen had kennelijk zijn deugdelijkheid bewezen.

Het incident betekent wellicht dat voormalig kandidaat-vicepresident Sarah Palin haar ambitie mag opbergen om ooit een gooi naar het Witte Huis te doen. Er zijn er ook in haar Republikeinse Partij die daar niet om treuren. Palin wierp zich de voorbije maanden op tot woordvoerder van de ultraconservatieve Tea Party. Een beweging die bij de tussentijdse verkiezingen in november scoorde met een bijna hysterische campagne tegen de overheid in het algemeen en de nieuwe gezondheidswet van Barack Obama in het bijzonder. Met Palin en de Tea Party wierpen enkele populaire radio- en televisiepresentatoren zich op als een soort van vrijheidsstrijders tegen de ’tirannie uit Washington’. De nieuwe wet helpt tientallen miljoenen Amerikanen aan een vorm van ziekteverkering.

Palin maakte Democratische parlementsleden, onder wie Giffords, tot een doelwit op haar website en riep haar aanhang letterlijk op om niet te ontwapenen. Giffords werd enkele maanden geleden nog weggelachen, toen ze zich beklaagde over een aanval op haar kantoor nadat ze voor de nieuwe gezondheidswet had gestemd. Wat waren nu een paar scherven? Ze was ook niet de enige die werd bedreigd. Het aantal incidenten met politiek geweld is in de VS sinds de verkiezing van Obama, de eerste zwarte Amerikaan die president wordt, sterk toegenomen.

Maar geen Amerikaans politicus maakte er vorige week een punt van om te proberen de wapenverkoop in het land strenger te reglementeren. Ook president Obama bleef daarover stil: opkomen tegen vrije wapenverkoop is in de VS zogoed als politieke zelfmoord. Rechts roept dat de schutter in Tucson geen politieke motieven had maar gewoon gek is. Als dat klopt, had een strengere wapenwet hem kunnen stoppen. Of een betere begeleiding van geesteszieke mensen. Er kan perfect worden aangetoond dat een vrijere verkoop van vuurwapens meer schietincidenten tot gevolg heeft. Er zijn elk jaar 30.000 Amerikanen betrokken bij incidenten met een van de 300 miljoen vuurwapens die vrij circuleren. Buurland Mexico smeekt Washington al tijden dat het de wet strenger maakt, zodat Mexicaanse drugsbendes zich niet zo gemakkelijk over de grens van wapengerief kunnen voorzien.

Afgemeten aan de verwijten over en weer, bracht Tucson de partijen niet dichter bij elkaar. Deze week staat Washington in het teken van het bezoek van de Chinese president Hu Jintao. Barack Obama kan alle hulp gebruiken om de economie op te krikken en de Amerikanen werk te bezorgen. Alleen lijkt de harde rechterzijde niet te begrijpen dat de wereld is veranderd. De geest van George W. Bush is springlevend.

Hubert van Humbeeck