Wie is de ‘Aartsengel des Doods’, de bekendste anti-IS-strijder van Irak?

Hij is vader van vijf kinderen, heeft op foto’s meestal een bijl, zwaard of machinegeweer vast en wil niets liever dan de terroristen van Islamitische Staat te ‘verpulveren tot meel’. Maak kennis met Abu ‘Azrael’ (‘Aartsengel des Doods’): Iraks bekendste anti-IS-strijder die is uitgegroeid tot een cultheld op sociale media en de personificatie van de gepaste wraak tegen IS. De militie waartoe hij behoort, is echter zeer omstreden. Propaganda van Iran of is Abu Azrael echt ‘de John Rambo van Irak?’

Abu Azrael – zoals hij genoemd wordt, zijn echte naam is Ayyub Faleh al-Rubaie – is een echte cultheld geworden in Irak en verwerft nu ook bekendheid tot ver buiten de Iraakse grenzen.

Rambofiguur met bijl

Zijn stoere voorkomen, met kaal hoofd en lange, zwarte baard, is daar wellicht niet vreemd aan. Als bevelhebber van de sjiitische Ali Imam Brigade vecht hij aan de zijde van het Iraakse leger tegen de Islamitische Staat (IS) en is hij als het ware uitgegroeid tot de personificatie van de wraak die velen willen tegen de barbaarse jihadisten van IS.

De man is waanzinnig populair op de sociale media, waar Irakezen massaal foto’s en filmpjes van hem delen. Op die beelden draagt Abu Azrael meestal een bijl op zijn schouder of houdt hij een machinegeweer in zijn handen. Een Facebookpagina die hem omschrijft als ‘publiek figuur’ telt meer dan 300.000 fans.

A picture says a thousand words… pic.twitter.com/U0jEaxk78O

— Iraq Live Update (@IraqLiveUpdate) 17 maart 2015

‘Geen genade’

AFP had in een militaire basis nabij Tikrit een gesprek met ‘Abu Azrael’. ‘Ik zweer bij God dat ik geen genade zal hebben,’ zegt hij aan het Franse persagentschap. Hij is een vader van vijf kinderen. ‘Wanneer je mij mijn kinderen ziet afzetten aan de school, ben ik vredig. Maar aan hen (IS, nvdr.) toon ik een ander gezicht.’

Zijn slagzin is ‘illa tahin’, wat kennelijk betekent dat hij IS en al zijn strijders ‘wil verpulveren tot niets meer dan meel overblijft’.

Moqtada al-Sadr

Abu Azrael is volgens de Iraanse staatszender Al-Alam een voormalige docent lichamelijke opvoeding aan een universiteit in Irak en een taekwondokampioen, al worden die berichten in Irak tegengesproken.

Zeker is wel dat hij militaire ervaring heeft. Zo maakte hij naar eigen zeggen deel uit van het Mahdileger van de sjiitische geestelijke Moqtada al-Sadr, dat streed tegen de Amerikaanse bezetting van Irak. Hij vocht ook mee met de Al-Abbas brigade, Iraakse vrijwilligers die samen met de Syrische president Bashar al-Assad de rebellen bekampten in Ghouta, ten oosten van de hoofdstad Damascus.

Misbruik

Of de verhalen kloppen of niet, het stoere imago van Abu Azrael, in contrast met de onmacht van het Iraakse leger vóór de steun van vrijwillige strijders, spreekt veel Irakezen aan. Toch zijn de militie waartoe ‘de Schrik van IS’ behoort, zeer omstreden en allesbehalve gematigd.

Vandaag nog bracht mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) een rapport naar buiten over de wijdverspreide misdaden van dergelijke milities in soennitische dorpen waaruit Islamitische Staat werd verdreven.

Propaganda van Iran?

Sommige strijders hebben links met (het sjiitische) Iran en de vrees bestaat dat hun aanwezigheid de sektarische spanningen tussen sjiieten en soennieten kan verergeren. Zo is een van de Facebookpagina’s die de foto’s van Abu Azrael promoten, gewijd aan de Iraanse Revolutionaire Garde, die ook betrokken zou zijn in de strijd om Tikrit. Dat meldt de BBC.

Een expert ter zake, Phillip Smyth van de Universiteit van Maryland in de Verenigde Staten, vertelde aan de Britse openbare omroep dat de militie van Abu Azraël pas vorige zomer werd opgericht en dat hun ‘stersoldaat’ onmiddellijk werd gepromoot als onderdeel van een uitgekiende propagandastrategie.

Legendary Abu Azrael meets Iraqi Transport Minister who thanked him for his sacrifices for Iraq and ‘All Iraqis’ pic.twitter.com/F5MBDaE4Zs

— Iraq Live Update (@IraqLiveUpdate) 16 maart 2015

Niet bang

Zelf zegt Abu Azrael dat hij geen onderscheid maakt tussen soennieten en sjiieten. ‘We zijn samen één land en één Irak.’ Over zijn roem zegt hij: ‘Wees met God en God zal met u zijn. Ik ben bereid om te sterven voor mijn doelen. Ik ben altijd klaar voor de dood.’