Wordt abortus legaal in Ierland?

Veel Ierse katholieken voeren sterke oppositie tegen een hervorming van de abortuswetgeving. © GettyImages

Verkrachte vrouwen mogen in Ierland hun zwangerschap nog steeds niet onderbreken. Maar nu lijkt het land klaar voor een ommezwaai.

De archaïsche Ierse abortuswet ligt onder vuur. Dat gebeurt onder druk van de Verenigde Naties en de publieke opinie. Pas sinds 2013 mogen vrouwen van wie het leven in gevaar is hun zwangerschap onderbreken. Die lichte versoepeling kwam er nadat de 31-jarige Savita Halappanavar in een ziekenhuis aan een bloedvergiftiging overleed omdat de artsen weigerden haar niet-levensvatbare foetus te verwijderen. Mede door Halappanavars dood eiste een meerderheid van de Ieren een versoepeling van de wet.

Twee jaar geleden reageerde de bevolking opnieuw verbolgen toen een verkrachte asielzoekster tot een keizersnede werd gedwongen, en een hersendode vrouw tegen de wil van haar familie in leven werd gehouden omdat haar ongeboren kind nog een hartslag had. Volgens peilingen wil driekwart van de Ieren dat een abortus toegelaten is wanneer de vrouw verkracht is of de foetus fatale afwijkingen vertoont. Door dat cijfer voerden politici tijdens de parlementsverkiezingen in februari voor het eerst openlijk campagne voor de schrapping van The Eight Amendment, het grondwetsartikel dat abortus verbiedt.

Al decennialang trekken duizenden Ieren naar Engeland om daar hun zwangerschap te onderbreken zonder wettelijke repercussies. Officieel hebben 116.951 vrouwen sinds 1980 de oversteek gemaakt, al ligt dat cijfer in werkelijkheid waarschijnlijk veel hoger. Een van hen, Amanda Mellet, stapte naar de Verenigde Naties om die toestand aan te klagen. Als moeder van een niet-levensvatbare baby voelde ze zich naar eigen zeggen ‘een wandelend graf’.

Onlangs velden mensenrechtenexperten een vernietigend oordeel. Ze verweten Ierland dat de wetgeving vrouwen onderwerpt aan ‘discriminatie en een wrede, mensonterende behandeling’. Mellet keerde om financiële redenen twaalf uur na de procedure al terug naar Dublin, staat in het rapport. ‘Het Britse ziekenhuis vertelde haar niet wat ze met het stoffelijke overschot van haar foetus, die ze moest achterlaten, kon doen. Drie weken later werden de assen haar onverwacht per koerier bezorgd.’ De vrouw was volgens de VN-experten gedwongen om te kiezen tussen ‘het voldragen van haar niet-levensvatbare zwangerschap, of reizen naar het buitenland terwijl ze een stervende foetus droeg, op eigen kosten en zonder de steun van haar familie. Bovendien moest ze terugkeren voor ze volledig hersteld was’. De Ierse staat had haar ook geen mentale of medische opvang aangeboden.

De regering kreeg 180 dagen om een antwoord te formuleren. Maar premier Enda Kenny, voorheen een overtuigde tegenstander van abortus, riep onlangs al de Citizen’s Assembly bijeen, een comité dat het debat op gang moet trekken met het oog op een referendum over The Eight Amendment. De Ierse grondwet kan immers niet gewijzigd worden zonder een volksraadpleging. Die wordt in 2018 verwacht. 41 procent van de Ieren staat nog steeds weigerachtig tegenover een volledige herroeping van het amendement, en van hen wordt felle oppositie verwacht. Zo trekken er nu al geregeld prolifemarsen door Dublin, die telkens duizenden conservatieven op de been brengen.

Mario Danneels

Een hersendode Ierse vrouw werd tegen de wil van haar familie in leven gehouden omdat haar ongeboren kind nog een hartslag had.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content