Het Toekomstatelier (TADA) brengt kwetsbare jongeren uit drie kansarme Brusselse wijken in contact met inspirerende professionals om hun te tonen wat later allemaal mogelijk is. ‘Niets moet hier, ze mogen vooral ontdekken wat hun mogelijkheden zijn.’
Sofie Foets
bezieler van ToekomstATELIERdelAvenir
‘Wij bieden jongeren weer een toekomstperspectief’
‘Toen ik nog voor het Europees Parlement werkte, leerde ik over de grote onderwijsongelijkheid in Brussel. In plaats van een schuldige te zoeken, leek een positief verhaal me zinvoller. Later hoorde ik over een Nederlandse weekendschool waar bevlogen professionals jongeren uit kwetsbare wijken motiveren om hun zo toekomstperspectieven te bieden. Dat wilde ik ook in Brussel realiseren. Door rolmodellen rond hen te verzamelen, breng je een oud idee – it takes a village to raise a child – in de praktijk.
‘In uitdagende quartiers hebben scholen weinig ademruimte om kwetsbare jongeren op te leiden tot kritische, mondige burgers. Wij geven ze die duw in de rug. We beginnen met tienjarigen. Dat is de leeftijd waarop kinderen die amper rolmodellen in hun omgeving hebben hun intrinsieke motivatie kunnen verliezen.
‘Drie jaar lang geven we interactieve praktijklessen over diverse beroepen. Energie-experts leggen uit hoe hernieuwbare energie werkt. Met journalisten werken ze een persconferentie uit. Met advocaten houden ze in toga een pleidooi ter verdediging of bestraffing van een beklaagde. Daar leren ze niet alleen wat een job inhoudt, maar ook het recht op vrije meningsuiting afwegen tegenover het recht op religie. Ze leren onderhandelen, spreken voor publiek en hoe ze assertief kunnen zijn. Allerlei vaardigheden die ze later goed kunnen gebruiken.’
‘Niets moet, ze mogen vooral ontdekken. Sinds de start hebben we vijfhonderd tieners in Sint-Joost-ten-Node, Molenbeek en Kuregem begeleid. Tegen 2020 willen we er minstens duizend bereikt hebben.’
Gastdocent Kevin Welch
Chief strategy officer bij Engie
‘Je krijgt van die jongeren veel meer terug dan je geeft’
‘Je professionele kennis delen met jongeren die er anders misschien nooit mee in aanraking zouden komen geeft ontzettend veel voldoening. Die tienjarigen zijn ook heel nieuwsgierig, ze vuren vragen op ons af.
‘Spelenderwijs leerden ze hier ontzettend veel. We toonden hoe zonne-energie en waterkracht werkt. Ze moesten debatteren over een nieuw warmtesysteem voor de school. Kozen ze voor een kolenkachel of voor een windmolen? Het eerste is een vervuilende brandstof, maar voor het tweede moet de boom op de speelplaats plaatsmaken voor een mast. Zo leren ze de voor- en nadelen van beide keuzes tegenover elkaar afwegen.
‘Ook voor Engie is dit erg verrijkend. Wij nemen hieraan deel met veertig collega’s. Dat is beter dan al die teambuildingsessies: je voelt je nuttig, ziet de maatschappij zoals ze is en werkt samen rond een project. Je krijgt van die jongeren zoveel meer terug dan je geeft. Op het einde geven ze feedback: je krijgt een warm dankbriefje, maar ze zeggen je ook eerlijk wat ze goed en slecht vonden. Ik kan het iedereen aanraden.’
Youssef Cherroud (15)
‘Vroeger had ik aan alles de pest, nu wil ik mijn best doen’
‘Ik had er geen zin in, maar mijn ouders vonden dat ik die weekendschool moest proberen. De eerste lessen bevielen me best, maar ik wilde dat vooral niet toegeven. Ik stond toen negatief in het leven. Ik trok op met de verkeerde jongens, haalde stommiteiten uit waar ik niet trots op ben. Ik had aan alles de pest. Straf raakte me niet.
‘TADA was anders. We mochten actief deelnemen, niet gewoon stilzitten en luisteren. Domme of slimme vragen bestonden niet. Ik was somber in die tijd, mijn mama had kanker. Sofie heeft daar veel met mij over gepraat. Daar ben ik haar erg dankbaar voor.
‘De lessen prikkelden me ook. Informatica boeide me al, dus was het geweldig om zelf een game te maken. Ook de lessen over recht zal ik niet vergeten. Vroeger dacht ik dat advocaten je in de gevangenis wilden stoppen. Hier heb ik geleerd dat zij je zullen verdedigen als je in de problemen zit, maar dat je de wet moet respecteren.
‘Alles wat ik er leerde – respect, een open houding – drong langzaam tot me door. Toen ik op een dag zag hoe papa de haren van mama afschoor, werd het plots allemaal duidelijk: ik moest mijn best doen, voor haar en voor mezelf.’
Kamilia Djouldem (16)
‘TADA heeft me zelfvertrouwen gegeven’
‘Ik wist niet wat ik van TADA mocht verwachten. Het was zo anders dan school. Je mocht er zeggen wat je wilde. Als je het met iets niet eens was, mocht je uitleggen waarom. Vroeger was ik verlegen. Hier leerden ze me mijn argumenten en mening te verwoorden.
‘Ik was al een goede leerling, maar dit heeft me goesting gegeven om van alles uit te proberen. Vroeger zou ik geen vakantiejob hebben durven te zoeken, nu ga ik spontaan mijn cv afgeven. Het heeft me de ogen geopend. Vroeger dacht ik dat er toch geen werk was, nu wil ik alles ontdekken.
‘Zo weet ik nu dat een burgerlijk ingenieur alle mogelijke berekeningen voor bouwwerken maakt. Tijdens de lessen over advocatuur moesten we echt in de huid van de beklaagde kruipen en voor hem pleiten. Na die lessen gaf de advocaat me zijn kaartje. Als ik ooit werk zocht, moest ik zeker bij hem langsgaan. Dat zal ik nooit vergeten.
‘Ik wil graag financieel consultant worden. Ik hou van economie, dat heb je voor alles nodig. Je moet kunnen rekenen en goed met mensen kunnen praten. Ik zou bedrijven die in financiële problemen zitten er weer bovenop willen helpen.’
Door NATHALIE CARPENTIER, Foto’s FRANKY VERDICKT
