Zaterdag begint het Belgische wielerseizoen met een gewijzigde voorjaarskalender, uitgetekend door Woestijnvisbaas Wouter Vandenhaute. Bart Ottevaere, organisator van de E3 Prijs, betreurt dat tradities overboord worden gegooid.

Met de Omloop Het Nieuwsblad wordt zaterdag het Belgische wielerseizoen op gang geschoten. Met een kalender die een facelift kreeg. Dat moet een zekere scheefgroei in het voorjaar tegengaan en sommige wedstrijden een betere garantie geven op een kwalitatief deelnemersveld. Zo verhuist Gent-Wevelgem, traditioneel op de woensdag tussen de Ronde van Vlaanderen en Parijs-Roubaix gereden, naar de zondag vóór de Ronde, en wordt de Brabantse Pijl, die van oudsher op die zondag werd afgewerkt, verschoven naar de woensdag na Parijs-Roubaix.

Een en ander past in het ambitieuze wielerplan van Wouter Vandenhaute, de baas van productiehuis Woestijnvis, die al drie jaar lang werkt aan een nieuw organisatiemodel. Hij vindt dat de wielersport onvoldoende haar gigantisch groeipotentieel aanwendt. Daarom verzamelde hij zes voorjaarswedstrijden (Omloop het Nieuwsblad, Dwars door Vlaanderen, Gent-Wevelgem, Ronde van Vlaanderen, Brabantse Pijl, Scheldeprijs) onder de koepel Flanders Classic, om ze als één product te koop te kunnen aanbieden aan tv-stations en sponsors. Flanders Classics komt onder de vleugels van De Vijver, de holding die eigenaar is van Woestijnvis en eerder ook al de najaarsklassieker Parijs-Brussel onder zijn vleugels nam.

Niet iedereen staat te applaudisseren bij deze nieuwe ontwikkelingen. Zo begon Bart Ottevaere, de organisator van de E3 Prijs in Harelbeke, bijna een kruistocht tegen de plannen van Vandenhaute omdat hij zijn wedstrijd van de zaterdag in het weekend voor de Ronde van Vlaanderen naar de woensdag voor het wielermonument moest overhevelen. Ottevaere zegt evoluties toe te juichen, maar niet als het ten koste gaat van authenticiteit en traditie.

Veel meer dan poules op te richten, vindt hij, moeten organisatoren hun wedstrijd beter structureren. Alles baadt te veel in amateurisme en verouderde denkpatronen. Vanuit zijn kantoor in Harelbeke beschermt Ottevaere, een expert in vastgoed, met gloed de tradities die volgens hem noodzakelijke herkenningspunten zijn. De plannen van Wouter Vandenhaute, poneert hij, zijn louter en alleen ingegeven door commerciële overwegingen Daarom manifesteert Ottevaere zich als notoire dwarsligger die, zoals hij het met de nodige pathetiek declameert, niet bang is om de strijd aan te gaan.

Bart Ottevaere: ‘Wat is het probleem van de wielersport? Vele wedstrijden worstelen met zware financiële problemen. Omdat ze onvoldoende anticipeerden op nieuwe ontwikkelingen, omdat ze niet bij machte bleken van de omkadering van hun wedstrijd een eigentijdse versie te maken. Nu nog kom ik op koersen waarin wordt omgeroepen dat de geluidsinstallatie wordt aangeboden door Slagerij Marc. Dat doet me denken aan de tijd dat er aan de aankomst rondgegaan werd met broodjes met gehakt, te veel koersen zijn blijven steken in de tijd van toen.

‘De laatste jaren merk je echter ook dat de grote wedstrijden hun budget niet meer in evenwicht krijgen. Zelfs de Ronde van Vlaanderen is verliesgevend. Als je die hele organisatie ziet, met al die tenten onderweg, dat kost verschrikkelijk veel geld, ook al is er met KBC een sponsor die daarin veel investeert. En als Het Nieuwsblad zich terugtrekt uit de openingswedstrijd, mogen ze de boeken sluiten. De Brabantse Pijl is al jaren dood, alleen weten ze het niet, ze zijn officieel nog niet op de hoogte. De organisatoren, François en Pascal Demol, zijn uitgeblust. Als iemand als Wouter Vandenhaute dan op die mensen afstapt en ze overdondert met mooi klinkende verhalen, gaan ze natuurlijk met hem mee.’

Vandenhaute vindt dat de wielersport een heel seizoen sportief en commercieel waardevol moet zijn. Daar is toch niets mis mee?

bart ottevaere: Natuurlijk niet, maar dat mag niet ten koste gaan van bepaalde wedstrijden. Wat Vandenhaute wil, is duidelijk: geld verdienen. Waar draait alles om in de wielersport? Om televisierechten. Net zoals in het voetbal. Dat er twee jaar geleden een gigantische ruzie is ontstaan tussen de Franse wedstrijdorganisator ASO en de Internationale Wielerunie UCI, dat had toch alleen te maken met televisierechten?

Vandenhaute wil gewoon de wedstrijden verkopen en ze achter een kastje stoppen. Wellicht zit in zijn achterhoofd de gedachte om dat in eigen huis te doen. En dat botst toch met de eigenheid van de wielersport. Wat is zo mooi? Je ziet de koers passeren en dan ga je samen met vrienden en familie thuis naar de finale kijken. Nu zou je dus naar een café moeten om daar als een koe naar een groot scherm te kijken. Tenzij je thuis betaalt natuurlijk.

Ik zeg altijd: je moet de volksheid van het wielrennen combineren met een zekere klasse in de manier waarop je het allemaal organiseert. Dat doen wij in Harelbeke. Wij hebben een secretaresse in dienst die een heel jaar parttime voor ons werkt. Wij willen sponsors iets aanbieden, vips goed behandelen en ervoor zorgen dat je op een normale manier naar het toilet kan. En op hetzelfde moment willen we de renners niet afsluiten van het publiek, de mensen moeten voor de start een handtekening kunnen vragen.

Zo hebben wij onze wedstrijd uitgebouwd, steen na steen, tot een koers met uitstraling. Wij hadden al lang in de Pro Tour moeten zitten, we hebben ontelbare brieven en mails naar de UCI gestuurd, daar werd aanvankelijk gewoon niet op gereageerd. Ik erger me daar al jaren aan, die mensen werken gewoon met principes uit de tijd van de Romeinen. Na een tijdje stuurden we elke week een mail naar de UCI, op een vaste dag, we hebben hen als het ware gestalkt. Uiteindelijk lieten ze weten dat ze het zouden onderzoeken. Dat is intussen drie jaar geleden. Sindsdien horen we niets meer, ze zijn kennelijk nog aan het nadenken.

Ik wil alleen maar zeggen: als je dag en nacht aan je koers werkt en iemand komt dan zeggen dat je van de zaterdag naar de woensdag moet verhuizen, dan is dat net hetzelfde als ze me zouden komen vertellen dat mijn vrouw me bedriegt met mijn beste vriend.

Hoe vaak hebt u met Wouter Vandenhaute gepraat?

ottevaere: Drie keer. De eerste keer nodigde hij me uit in een chic restaurant in Waregem. Toen ontvouwde hij zijn plan. Wij moesten dus van de zaterdag in het weekend voor de Ronde van Vlaanderen verhuizen naar de woensdag voor de Ronde van Vlaanderen. En de Driedaagse van De Panne die dan geprogrammeerd stond, daar was niet meteen sprake van. Die koers ligt ook moeilijk vind ik, als je ziet dat ze op de laatste dag nog een tijdrit organiseren en dat veel renners dan opgeven, maar dat is natuurlijk mijn zaak niet. Vandenhaute tekende dat allemaal uit op een bord, het was alsof ik zat te kijken naar een formule uit de fysica. Toen heb ik hem gezegd: ‘Dat is plan A, wat is nu plan B?’ Hij keek verbaasd, dat had hij niet, er was maar één plan, zijn plan. Vervolgens ben ik naar huis gegaan. Voor mij was dat echt geen basis om te discussiëren.

Is dat geen typische houding voor een organisator: iedereen kijkt naar zijn eigenbelang, knokt voor zijn eigen morzel grond?

ottevaere: Dat vind ik niet, je vecht gewoon voor je organisatie. Weet u dat er vorig jaar 725.000 mensen naar de tv-reportage van de E3 Prijs keken? Alleen de Ronde van Vlaanderen en Parijs-Roubaix haalden een hogere score. Waarom zou een koers als Harelbeke, die al 53 jaar op zaterdag plaatsvindt, dan moeten wijken om Gent-Wevelgem op zondag te laten rijden?

Gent-Wevelgem is een vluchtkoers die je op een woensdag hoort te programmeren. Er is één hindernis, de Kemmelberg. Dat zijn de mensen zo gewoon, dat weten ze. Ga op de dag van Gent-Wevelgem maar naar de cafés en restaurants in Wevelgem, die zitten barstensvol. De vraag is: gaat dat ook zo zijn op een zondag? Neem hier in de streek Waregem Koerse, dat wordt al sinds jaar en dag op de eerste dinsdag na de laatste zondag van augustus gereden, je kunt daar telkens weer over de koppen lopen. Op een dinsdag. Organiseer dat op een zondag en er komt niemand.

Wouter Vandenhaute heeft me daarna nog twee keer uitgenodigd, maar we zijn geen stap verder geraakt. Ik ga hem niet afschieten, hij is intelligent, weet waar hij naartoe wil, maar ik ben toch geen man met een klak op die een criterium organiseert? Vandenhaute probeerde indruk te maken, hij zei bijvoorbeeld dat hij Pat meteen aan de lijn krijgt als hij hem belt. Hij bedoelde dus Pat McQuaid, de voorzitter van de UCI, dat blijkt een goede vriend van hem te zijn. En dan zei hij dat hij ook een directe lijn had met Filip. Ik dacht: bedoelt hij nu prins Filip? Maar nee, het was Philippe Chevalier van de Pro Tour.

Ik heb hem gezegd: ‘Als je die zo goed kent, zorg er dan voor dat ook wij in de Pro Tour komen.’ Uiteindelijk deed ik nog wel een ander voorstel: de E3 Prijs als openingskoers organiseren. Dat is voor mij het enige alternatief. Maar dat bleek niet bespreekbaar en wellicht is dat ook niet zo makkelijk: de dag daarna is er Kuurne-Brussel-Kuurne, een wedstrijd die trouwens ook verder zijn eigen gang gaat.

Denkt iedereen er zo over binnen het organisatiecomité in Harelbeke?

ottevaere: Dat is zo. Ook al ging Vandenhaute voordien met twee andere leden van onze organisatie praten, achter mijn rug, dat vond ik eigenlijk nog het ergste. Die mensen hebben me daarover niet ingelicht, ze wilden een afgewerkt product op mijn tafel gooien, mij een cadeau doen. Maar ik wil geen geschenken, ook mijn vrouw weet dat: ik hoef niets te hebben op mijn verjaardag of met Nieuwjaar, negen van de tien kansen dat ik het niet graag zie. Ik zeg liever zelf wat ze moet kopen.

Uiteindelijk handhaafde de UCI dan toch de E3 Prijs op zaterdag?

ottevaere: Anders zouden we echt gestopt zijn. Onder geen enkele voorwaarde organiseren wij op een woensdag. Dan is het echt gedaan en besteden we ons geld liever aan iets anders. De E3 Prijs wordt gereden op 27 maart. Zoals gepland.

Alleen: Gent-Wevelgem wordt binnen de hertekende kalender wel de daaropvolgende dag gereden, op zondag.

ottevaere: Eigenlijk stond dat al een hele tijd vast. Luc Gheysens, de voorzitter van het organisatiecomité, riep dat één jaar geleden al, toen hij aan de aankomst stond van de E3 Prijs. Niet erg slim van hem, vind ik, maar Gheysens is iemand die graag in de belangstelling staat. Een zeer bekwaam advocaat, maar hij toont naar ons toe geen enkel respect. Ik lig er niet wakker van dat Gent-Wevelgem de dag na Harelbeke doorgaat, wij hebben daarop gereageerd.

Hoe dan?

ottevaere: Heel simpel: door 40.000 euro meer uit onze noodkas te halen om de toprenners beter te kunnen betalen. We hebben het bedrag daarvoor opgetrokken van 100.000 euro naar 140.000. En ik zeg u: ze hebben allemaal getekend. Boonen, Gilbert, Cancellara, ze komen allemaal. We moesten ons budget zo opkrikken naar 450.000 euro, maar daar hebben we de mogelijkheden voor. Wij willen het pres-tige van onze koers behouden, kijk naar onze erelijst, daar staan grote namen op. Vier keer Tom Boonen, met of zonder cocaïne, dat speelt nu geen rol. En vorig jaar nog Filippo Pozzato.

Ik zie dat ze nu Gent-Wevelgem hebben verlengd, eerst met 50 kilometer maar dat is ondertussen alweer teruggebracht, en er zijn een paar hellingen toegevoegd. Maar of dat iets oplevert? Misschien dat de toppers alleen aan Gent-Wevelgem gaan deelnemen om de spieren wat los te rijden, zoals sommigen dat ook in de Brabantse Pijl deden. Want laten we wel wezen: wat is de Brabantse Pijl eigenlijk? Een criterium waarin je een paar keer over de Al-semberg moet en waarin de winnaar een ‘schel hesp’ krijgt.

Is het niet vreemd dat iemand als Wouter Vandenhaute de wielersport een nieuw elan probeert te geven, terwijl er van de wieler-bond weinig impulsen komen?

ottevaere: De grote sportbonden in dit land? Wat stellen die voor? We zien allemaal wat er in het voetbal gebeurt, dat kun je toch niet meer serieus nemen. Laurent De Backer, de voorzitter van de Wielerbond, heeft me ooit gezworen dat Harelbeke nooit op een woensdag gereden zou worden. Ik zie hem daar nog staan, met wijzende vinger. Twee weken later stond in de krant dat wij naar de woensdag zouden moeten uitwijken. Wat moet je daarvan denken?

Ik vind De Backer een aangename en zeer warme man, maar wat doet hij eigenlijk meer dan medailles uitreiken? Waar houden ze zich eigenlijk op de bond mee bezig? Normaal ontvang je na iedere koers een verslag, wij hebben dat van onze koers van vorig jaar nog niet eens gekregen.

Ik heb die bondsmensen altijd speciale figuren gevonden. Ik herinner me beelden van vroeger, uit de tijd dat ik begon. Al die bestuurders wogen minimaal 120 kilo, dat was een voorwaarde om daar binnen te komen. Ze droegen een versleten vest en stonden te wachten tot de plateau met broodjes en bier passeerde. Dat is verbeterd. Maar nieuwe ideeën? Nee, Wouter Vandenhaute ís op dit moment de wielerbond.

U hebt het moeilijk met hem?

ottevaere: Toch niet. Ik kan best op een aangename manier met hem babbelen. Alleen merk je dat hij gewoon is zijn zin door te drijven en zich met alles te moeien. Het is een gediplomeerde bemoeial. Dat mag. Ik heb respect voor wat hij in zijn carrière heeft verwezenlijkt, de manier waarop hij Woestijnvis uitbouwt. Ik wil alleen ook respect voor mijn koers. Niet meer en niet minder. Daarom gaan wij niet mee in zijn voorstellen. En we zullen dat nooit doen. Dat heb ik altijd gezegd: als het moet, stop ik.

Ik wil in een onafhankelijk systeem blijven werken. Een poulevorming is moeilijk. Iedereen heeft zijn specifieke sponsors, mensen die zich wel aan de ene koers willen binden maar niet aan de andere, het ligt soms heel complex. Ik heb zelf geen kinderen, in feite is de E3 Prijs mijn kind. En die koers vegen ze niet van de kaart. Het is niet omdat iemand een kroon op zijn hoofd wil steken om het wielerlandschap te veranderen, dat wij braaf moeten meegaan. En als het je droom is het Vlaamse wielerlandschap te veranderen, dan doe je dat door in bespreking te gaan. Dat heb ik van mijn vader geleerd: luister naar mensen, discussieer, overleg. Nu was het te nemen of te laten. Een beetje dictatoriaal.

Maar andere koersen kunnen zich wel vinden in de plannen van Vandenhaute.

ottevaere: Omdat ze geen centen meer hebben. Ze zijn blij dat ze een vaderfiguur gevonden hebben die nu eens gaat zeggen hoe je het moet doen. Zelfs Gent-Wevelgem, hoor ik, zou het moeilijk hebben als de gemeente haar steun terugtrekt. En in Waregem hebben ze het met Dwars door Vlaanderen ook niet gemakkelijk. Dat is het verschil met Harelbeke: wij willen de concurrentie met iedereen aangaan. Ik heb de centen van Vandenhaute niet nodig, wij redden het zelf wel.

DOOR JACQUES SYS

‘De grote wedstrijden krijgen hun budget niet meer in evenwicht. Zelfs de Ronde van Vlaanderen is verliesgevend.’